Hytaýdan we Beýik Britaniýadan ylmy gözlegçileriň topary neolit eýýamynda Hytaýyň gündogarynda matriarhal jemgyýetiň hereket edendigine subutnama tapdy. Onuň yzlary Hytaýyň häzirki Şandun welaýatynyň çäklerinde tapyldy diýlip, Nature žurnalynda aýdylýar. Bu açyş barada The Star neşiri habar berdi.
Alymlar Fujia sebitindäki iki aramgähde tapylan 60 adamyň galyndylarynyň DNT-sini, arheologiki maglumatlaryny seljermegiň we izotop barlagyň esasynda netije çykardy. Bu aramgähler b.e.öňki 2750-nji we 2500-nji ýyllar aralygyna degişli diýlip hasap edilýär.
Ylmy gözleg bu neolit jemgyýetinde ene ugry ulgamynyň hereket edendigini görkezdi. Nika bellibir toparyň içinde baglaşylypdyr, ilat ekarançylyk bilen meşgullanypdyr, jaýlama bolsa ene ugry boýunça gurnalypdyr. Alymlaryň belleýşi ýaly, ýüze çykarylan maglumatlar sosial jebisligiň we gurluşyň ösendigini delillendirýär.
Ozal ilkinji matriarhal jemgyýetler Ýewropada demir asyrynda ýüze çykypdyr diýlip çak edilýärdi. Täze açyş bu pikiri ret edýär.
“Matriarhat” adalgasy “ene” we “agalyk etmek” grek sözlerinden gelip çykyp, zenanlaryň öňdebaryjy orny eýeleýän jemgyýetçilik gurluşyny aňladýar. Ol 1861-nji ýylda şweýsariýaly etnograf Iogann Ýakob Bahofeniň “Ene hukugy” kitaby çykandan soň giňden ýaýrap başlady. Bu kitapda ilkinji gezek gadymy matriarhatyň hereket edendigi barada ylmy çaklama öňe sürüldi.