Ilon Mask Mars we Aý missiýalary boýunça SpaceX-iň täzelenen meýilnamalaryny mälim etdi

  • 03.06.2025 20:57
  • 5.8k+

Ilon Mask Starship raketalarynyň täzelenen tehniki häsiýetnamalary barada aýdyp, Mars boýunça ilkinji missiýalaryň wagty we maksady barada anyk maglumat berdi.

SpaceX kompaniýasynyň ýolbaşçysy ýylyň ahyrynda synagdan geçirilmeli Starship kosmos gämisiniň ikinji wersiýasyny görkezdi. Onuň birinji basgançagy «Super Heavy» indi 3650 tonna (häzirki wagtda 3500 tonna), ikinji basgançagy bolsa 1550 tonna (öňküsinden 50 tonna köp) ýangyç alyp biler.
Üçünji wersiýa birinji basgançakda ýangyç mukdaryny 4000 tonna çenli, ikinji basgançakda bolsa, takmynan, 1900 tonna çenli artdyrar. Raketanyň beýikligi 142 metre ýetýär, bu hem häzirki modelden 20 metr has beýikdir. Ulanylyş mümkinçiliklerine görä, raketa köp gezek ulanylyp bilinýän konfigurasiýada 200 tonna çenli, bir gezeklik görnüşde bolsa 400 tonna çenli peýdaly ýük alyp biler.
Mask «Raptor 3» hereketlendirijileriniň işlenilişinde uly ösüşiň gazanylandygyny aýtdy. Olar 16 müň sekuntlyk synagdan üstünlikli geçdi we kriogen ýangyç bilen sowadylýan täze ulgam sebäpli, ýylylyk gorag örtügine mätäç däl. Bu bolsa «Starship-iň» agramyny 40 tonna çenli azaldyp, onuň ygtybarlylygyny artdyrar.
Mask SpaceX kompaniýasynyň 2026-njy ýylda Marsa bäş sany gämi ugratmagy meýilleşdirýändigini aýtdy, olaryň hersi 10 tonna ýük alyp barar. Ilkinji uçuşyň esasy maksady gonuş amallaryny synagdan geçirmek bolar. Hususan-da, bu gämiler Marsa-da, Ýere-de gonmaga ukyply ýylylyk gorag plitalary bilen enjamlaşdyrylar.
2028-2029-njy ýyllarda her biri 75 tonna ýük alyp barýan 20 gämi ugradylar. Jemi 1500 tonna ýük diňe bir «Optimus» robotlaryny (olar 2026-njy ýylyň ahyryndaky ilkinji uçuşlar bilen hem gitmeli) däl-de, eýsem adamlar üçin zerur bolan enjamlar toplumy bilen hem iberiler.
2030-2031-nji ýyllarda her biri 150 tonna peýdaly ýük alyp barýan 100 gämi (jemi 15 müň tonna) iberiler. Bu gämiler Marsda ýangyç öndürmek üçin enjamlar, «Starship-leriň» gonuş meýdançalaryny tekizlejek gurluşyk tehnikalary, ýol çekmek üçin enjamlary we beýleki zerur infrastruktura serişdelerini eltmek üçin niýetlenýär. Üçünji uçuş bilen ilkinji gezek adamlar hem Marsa barar.
Bilermenleriň pikirine görä, bu meýilnamalaryň möhletleri «şübheli» hasaplanýar: 2026-njy ýylyň ahyryna çenli bäş sany «Starship» kosmos gämisini ibermek mümkinçiligi 50%-den hem az. Sebäbi, bu uçuş üçin niýetlenen ikinji wersiýa entek doly gurlanok – onuň ilkinji basgançagy diňe birinji nusgada ýasalýar, doly görnüşdäki «Starship Block 2-niň» synaglary bolsa 2025-nji ýylyň ahyrynda başlar. Bir ýylyň dowamynda bu gämi diňe bir orbitada ýangyç guýmagy däl-de, eýsem, Ýere dolanyp gonmagy hem başarmaly bolar.
Mask şeýle hem goşmaça taslama hökmünde Aýda «Alfa bazasy» atly gözleg bekediniň gurulmagyny belläp geçdi. Bu taslama birnäçe birleşdirilen Starship gämisini öz içine alar we onlarça adamy saklamaga mümkinçilik berer. Emma bu taslama kän bir üns berilmänsoň, Aý SpaceX üçin esasy ugur däl ýaly bolup görünýär.


şu gün 10:10
2.1k+

Marsyň üstündäki Perseverance enjamy tozan tüweleýiniň täze suratyny aldy

NASA-nyň Marsdaky Perseverance enjamy Ýere Gyzyl planetanyň üstünden täze selfi iberdi. Surata “tozan arwahy” düşdi – planetanyň üstündäki gyzgyn howa akymlarynyň täsiri bilen emele gelýän uly bolmadyk, aýlanýan tüweleýler şeýle diýlip atlandyrylýar...

02.06.2025 14:05
1.1k+

SpaceX kompaniýasy 2025-nji ýylda öz uçuş rekordyny täzelär

ABŞ-nyň SpaceX kosmos kompaniýasy 2025-nji ýylda rekord mukdarda orbital uçuş ýerine ýetirmegi meýilleşdirýär. Bu barada ABŞ-nyň Kosmos güýçleriniň milli howpsuzlyk maksatlary («NSSL») üçin uçuşlar maksatnamasynda kompaniýanyň gatnaşygyny utgaşdyrýan SpaceX bölüminiň ýolbaşçysy Enn Meýson habar berdi...

31.05.2025 15:15
1.3k+

Space Epoch dessin ýükleri eltiji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi

29-njy maýda Hytaýyň Space Epoch kompaniýasy YXZ-1 göteriji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi. Geçen ýyl ol Alibaba Group bilen gaýtadan ulanylýan raketalary ulanyp, tutuş dünýä boýunça harytlary dessin eltmek barada şertnama baglaşdy...

29.05.2025 18:17
4.5k+

Iň uzakdaky galaktika tapyldy: bu açyş irki Äleme degişli ozalky teoriýalary sorag astyna alýar

Massaçusets tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary häzirki wagta çenli üsti açylan iň uzakdaky galaktikanyň tapylandygyny mälim etdiler. Gözleg «Jeýms Uebb» kosmos teleskobynyň maglumatlaryna esaslanyp, irki ýyldyz ulgamlaryny öwrenýän «Mirage» atly maksatnamanyň çäginde alnyp baryldy...