Alymlar düwünçejikde ýüregiň emele gelşini ilkinji gezek wideo ýazga geçirdiler

  • 19.05.2025 18:12
  • 4.7k+

London uniwersitet kollejiniň we Frensis Krik institutynyň barlagçylary janly syçan düwünçeginde ýüregiň emele gelşiniň ilkinji 3D wideosyny aldylar. Bu barada MedicalXpress neşiri habar berdi.

Ýüregiň öýjükleri bolan kardiomiositler fluoresent markerleri bilen bellik edildi we dürli reňklerde yşyklandyryldy. Bu olara ýürek gulajygynyň we garynjygynyň nädip hereket edýändigine, bölünişine we emele gelşine syn etmäge mümkinçilik berdi. Bu proses öňdebaryjy tekizligi yşyklandyryş mikroskopiýasynyň her iki minutdan 40 sagadyň dowamynda surata düşürmegi arkaly dowam etdi. Bu usul düwünçejige zyýan bermezden, takyk 3D şekilleri döretdi.

“Biz süýdemdirijileriň düwünçejik ösüşinde ýürek öýjükleriniň özüni alyp barşyny şeýle ýakyndan we uzak wagtlap synlamagy başardyk. Ýüze çykaran zatlarymyz  düýbünden garaşylmadyk zatlar boldy" - diýip, biolog we barlagyň esasy awtory Kenzo Iwanowiç gürrüň berdi.

Kardiomiositleriň gastrulýasiýanyň irki döwründe - öýjükleriň esasy organlary emele getirip başlaýan döwründe ýüze çykandygy mälim boldy. Adamlarda bu göwreliligiň ikinji hepdesinde bolup geçýär. Syçanlarda bolsa düwünçejik ösüşiň altynjy güni amala aşýar. Şonda öýjükleriň hereketi bitertip däl, olar ýüregiň özenini emele getirýän anyk ugurlara gönükýärler.
The EMBO Journal žurnalynda çap edilen bu barlag dogabitdi ýürek näsazlyklaryny öwrenmekdäki usulymyzy üýtgedip biler. Şeýle hem, regeneratiw lukmançylyk üçin laboratoriýa şertlerinde ýürek dokumalaryny ösdürip ýetişdirmegiň  tehnologiýalaryny kämilleşdirmäge kömek eder.


şu gün 13:32
6k+

Ekspedisiýa Hazar deňzinde adanyň peýda bolandygyny tassyklady, ýöne oňa düşlemek başa barmady

Alymlar Hazar deňziniň demirgazygynda täze adanyň peýda bolandygyny öz gözleri bilen görüp tassykladylar, emma häzirlikçe ol ýere düşläp bolmady diýip, Live Science habar berýär. Hazar deňzi Ýewropa bilen Aziýanyň serhedinde ýerleşip, takmynan, 371 000 inedördül kilometr meýdany tutýan “dünýäniň iň uly ýapyk suw howdany”...

şu gün 13:14
2.5k+

Ýaponiýadaky iň gadymy «adam galyndylary» aslynda adama degişli däl eken

1950-nji ýyllarda Ýaponiýanyň merkezindäki Toýohasi şäheriniň golaýynda arheologlar birnäçe gadymy süňkleri – bir egin süňki bilen but süňküniň bir bölegini tapdylar. Şol wagt olar iň gadymy adam galyndylary hökmünde kesgitlenip, ýaşy 20 müň ýyl diýlip çaklanypdy...

düýn 15:27
4.6k+

Kanadaly alymlar Gobi çölünde tirannozawryň täze görnüşini açdy

Kanadaly paleontologlar dinozawrlaryň Tyrannosaurus rex-e ýakyn bolan täze görnüşini açdy. ABC-niň alymlara salgylanyp habar bermegine görä, gürrüň 1970-nji ýyllarda Mongoliýadaky Gobi çölünde tapylan skeletler barada gidýär...

düýn 12:48
4.4k+

Ýewropanyň Solar Orbiter zondy ilkinji gezek Günüň günorta polýusyny görkezdi

Ýewropanyň Kosmos agentliginiň (ESA) Solar Orbiter zondy taryhda ilkinji gezek Günüň günorta polýusynyň suratlaryny we wideo ýazgysyny iberdi. Adatça, biz Güni diňe “gapdaldan” – onuň ekwatorynyň töwereginden görýäris...