Hytaýda geçirilen synagyň netijesinde dronlaryň kömegi bilen gurak sebitde güýçli ýagyş ýagdyryldy

  • 08.05.2025 16:33
  • 9.6k+

Hytaýyň Meteorologiýa müdirliginiň inženeri Li Biniň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dronlar arkaly bulutlara täsir etmek boýunça synag geçirdiler. Bir günüň dowamynda, 8 müň inedördül kilometr meýdanda ýagşyň mukdary 4% artdy. Bu bolsa, takmynan, 78 müň 200 kub metr suw diýmegi aňladýar, bu hem 2 metr çuňlukdaky 30 howzy doldurmaga ýeterlikdir. Bu barada «South China Morning Post» habar berýär.

Synag 2023-nji ýylyň 9-njy iýulynda geçirildi, netijeleri bolsa ýaňy-ýakynda, 10-njy aprelde «Desert and Oasis Meteorology» ylmy žurnalynda çap edildi. Iki sany dron Sinszýan-Uýgur awtonom raýonyndaky Baýanbulak öri meýdanlarynyň üstünden dört gezek uçup geçdi. Bu sebit çölleşme we buzluklaryň eremegi sebäpli, agyr zyýan çekýän ýerleriň biri hasaplanylýar.
Dronlar 5500 metr beýiklikde kümüş iodidini atmosfera sepdiler, bu madda emeli ýagyş ýagdyrmak üçin köp ulanylýan maddalaryň biridir. Jemi 500 gram maddanyň her 125 gramlyk bölegi dört sany piropatronda ýerleşdirilip, duman görnüşinde atmosfera çykaryldy we sekuntda 0,28 gram tizlikde sepildi. Netijede, güýçli ýagyş ýagyp başlady.
Bu netijeleri tassyklamak üçin, alymlar spektrometriň görkezijilerine, hemra maglumatlaryna we klimatiki modellere ýüzlendiler. Gözlegleriň netijesinde, damjalaryň diametri 0,46 millimetrden 3,22 millimetre çenli, ýagny ýedi esse ulaldy. Bulutlaryň beýikligi 3 kilometre çenli ýokarlanyp, olaryň ýokarky bölegindäki temperatura 10 °C peseldi. Umuman, ýagyşyň mukdary 3,8% bilen 4,3% aralygynda artdy.
Bu synag Hytaýyň demirgazyk-günbataryndaky gurak sebitlerde tebigy ösümlik örtügini dikeltmek üçin möhüm ädim bolup biler. Şeýle-de bolsa, bu tehnologiýanyň daşky gurşawa ýetirip biljek täsirleri heniz doly öwrenilmedi.


düýn 13:20
3k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

18.12.2025 18:23
3.8k+

Hytaýyň “Týangun” orbital stansiýasyna zeper ýetenden soň, onda gorag panelleri gurnaldy

Hytaýyň “Týangun” orbital stansiýasynda kosmos galyndysynyň kiçijik böleginiň üç kosmonawty dokuz günläp "gabap" saklan hadysasyndan takmynan bir aý soň, ekipaž stansiýanyň gurluşyna üýtgeşmeler girizmäge başlady diýip, CGTN döwlet teleýaýlym ulgamy habar berýär...

17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
4.2k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...