Hytaýda geçirilen synagyň netijesinde dronlaryň kömegi bilen gurak sebitde güýçli ýagyş ýagdyryldy

  • 08.05.2025 16:33
  • 9.6k+

Hytaýyň Meteorologiýa müdirliginiň inženeri Li Biniň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dronlar arkaly bulutlara täsir etmek boýunça synag geçirdiler. Bir günüň dowamynda, 8 müň inedördül kilometr meýdanda ýagşyň mukdary 4% artdy. Bu bolsa, takmynan, 78 müň 200 kub metr suw diýmegi aňladýar, bu hem 2 metr çuňlukdaky 30 howzy doldurmaga ýeterlikdir. Bu barada «South China Morning Post» habar berýär.

Synag 2023-nji ýylyň 9-njy iýulynda geçirildi, netijeleri bolsa ýaňy-ýakynda, 10-njy aprelde «Desert and Oasis Meteorology» ylmy žurnalynda çap edildi. Iki sany dron Sinszýan-Uýgur awtonom raýonyndaky Baýanbulak öri meýdanlarynyň üstünden dört gezek uçup geçdi. Bu sebit çölleşme we buzluklaryň eremegi sebäpli, agyr zyýan çekýän ýerleriň biri hasaplanylýar.
Dronlar 5500 metr beýiklikde kümüş iodidini atmosfera sepdiler, bu madda emeli ýagyş ýagdyrmak üçin köp ulanylýan maddalaryň biridir. Jemi 500 gram maddanyň her 125 gramlyk bölegi dört sany piropatronda ýerleşdirilip, duman görnüşinde atmosfera çykaryldy we sekuntda 0,28 gram tizlikde sepildi. Netijede, güýçli ýagyş ýagyp başlady.
Bu netijeleri tassyklamak üçin, alymlar spektrometriň görkezijilerine, hemra maglumatlaryna we klimatiki modellere ýüzlendiler. Gözlegleriň netijesinde, damjalaryň diametri 0,46 millimetrden 3,22 millimetre çenli, ýagny ýedi esse ulaldy. Bulutlaryň beýikligi 3 kilometre çenli ýokarlanyp, olaryň ýokarky bölegindäki temperatura 10 °C peseldi. Umuman, ýagyşyň mukdary 3,8% bilen 4,3% aralygynda artdy.
Bu synag Hytaýyň demirgazyk-günbataryndaky gurak sebitlerde tebigy ösümlik örtügini dikeltmek üçin möhüm ädim bolup biler. Şeýle-de bolsa, bu tehnologiýanyň daşky gurşawa ýetirip biljek täsirleri heniz doly öwrenilmedi.


düýn 15:42
3.3k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

düýn 14:32
1.3k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.5k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

24.10.2025 12:21
3.5k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, adam aňy 55–60 ýaş aralygynda öz iň ýokary derejesine ýetýär

Awstraliýaly psiholog Žil E. Žinýak we polşaly alym Marçin Zaýenkowski adam aňynyň ösüş tapgyrlary boýunça barlag geçirdiler. Netijeler Intelligence žurnalynda çap edilip, olaryň esasy pikirleri Metro neşiri tarapyndan giňden beýan edildi...