NASA-nyň howa şary 17 günde dünýäniň daşyndan aýlandy

  • 08.05.2025 12:26
  • 4k+

Täze Zelandiýanyň Wanaka şäherinden asmana uçurylan NASA-nyň futbol meýdançasy ýaly ululykdaky howa şary 17 gün 13 sagat 47 minudyň dowamynda, dünýäniň daşyndan doly aýlanyp, ilkinji uçuşyny üstünlikli tamamlady. Bu hadysa NASA-nyň Günorta ýarymşaryň orta giňişliklerinde geçiren synag maksatnamasynyň möhüm bölegi boldy.

Uçuş 4-nji maýda ABŞ-da gündogar wagty bilen 7:46-da tamamlandy. Şonda aerostat Ýuwaş ummanynda Täze Zelandiýadan 813 km gündogarda suwa düşdi.
Wirjiniýa ştatynda (ABŞ) ýerleşýän Uollops adyndaky Kosmos uçuş merkezindäki (WFF) ylmy howa şarlarynyň işini dolandyrmak boýunça NASA-nyň maksatnamasynyň ýolbaşçysy Gabriel Gard bu üstünlikli uçuşyň arkasynda duran toparyň tejribesine we yhlasyna buýsanýandygyny aýtdy. Howa şary hem-de onuň bilen uçurylan ylmy enjamlar synag döwründe dogry işledi.

Ylmy maksatlar ýerine ýetirilen hem bolsa, şaryň içinde ownuk syzmalaryň bardygy ýüze çykaryldy. Gündizlerine uçuş wagty beýiklik saklansa-da, gijelerine, esasan-da sowuk sebitleriň üstünden uçanda, beýiklik peseldi. Şaryň durnuklylygyny saklamak üçin, goşmaça agramlardan (ballastlardan) doly peýdalanyldy.
NASA şaryň ýagdaýyna gözegçiligi dowam etdirýär. Geljekki uçuşy bäş gün soň, Günorta Amerikanyň üstünden geçirmek meýilleşdirilýär.
Bu howa şary ýokary basyşly we 532 müň kub metr göwrümli bolup, gündiz-gije temperaturasy üýtgese-de, şol bir beýiklikde uçup bilýär.

Uçuşyň esasy maksady ýokary basyşly howa şarlarynyň tehnologiýasyny synagdan geçirmek we tassyklamak bolsa-da, bu şar bilen bilelikde NASA-nyň Kolorado ştatynyň Boulder şäherindäki Milli atmosfera gözleg merkeziniň Belentlik obserwatoriýasy tarapyndan işlenip düzülen, ýokary takyklyk bilen ýeliň tizligini ölçemäge ýardam berýän HIWIND enjamy hem daşalýar. HIWIND enjamy Ýeriň termosferasyndaky ýeliň tizligini ölçeýär, bu bolsa alymlara ionosferadaky üýtgeşmeleri çaklamaga ýardam berýär.


düýn 20:55
1.4k+

Hytaýda kosmos jümmüşini öwrenmek boýunça dünýäde ilkinji assosiasiýa döredildi

Hytaýyň Hefeý şäherinde (Anhoý welaýaty) Kosmos jümmüşini öwrenmegiň halkara assosiasiýasy (International Deep Space Exploration Association, IDSEA) resmi taýdan işe başlady. Ol doly derejede bu ugra ünsi gönükdirýän dünýäde ilkinji ylmy gurama boldy...

düýn 11:41
2.2k+

Alymlar Ýerde Merkuriniň ilkinji bölekleriniň tapylandygyny habar berdiler

Afrikada tapylan iki meteorit Merkuriý planetasynyň ylma mälim bolan ilkinji bölekleri bolup çykdy. Bu barada Icarus ylmy žurnaly habar berýär. Eger ylmy çaklama tassyklansa, bu Ýerde Güne iň golaý planetanyň meteoritleriniň tapylmagyna degişli ilkinji ýagdaý bolar...

07.07.2025 13:17
1.9k+

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyplydygyny görkezdi

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyply bolup çykdy. Ol «Kerbal Space Program Differential Games» atly simulýasiýadaky uçuş bäsleşiginde ikinji orny eýeledi. Bu barada «Live Science» neşiri habar berýär. Bäsleşik ilkinji gezek 2023-nji ýylda Massaçusets tehnologiýa institutynyň başlangyjy bilen geçirilip başlandy...

07.07.2025 10:53
3.4k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...