Ýewropa kosmos agentligi tokaýlary öwrenmek üçin orbita emeli hemra uçurdy

  • 01.05.2025 14:37
  • 5.8k+

29-njy aprelde Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Vega-C göteriji raketasyny üstünlikli uçurdy. Apparat Fransuz Gwianasyndaky Kuru kosmodromyndan badalga aldy we tokaýlary öwrenmek hem-de kömürturşy gazyna gözegçilik etmek üçin ulanyljak Biomass emeli hemrasyny orbita çykardy.

Biomass – Ýeri uzak aralykdan barlamaklyga niýetlenen hemra. Onuň esasy wezipesi tokaý biomassasynyň göwrümini ölçemekden ybaratdyr. Bu alymlara tokaýlaryň näçeräk kömürturşy gazyny özüne siňdirýändigini we saklaýandygyny takyk kesgitlemäge kömek eder. Şeýle hem bu emeli hemra çölleriň ýerasty geologiýasyny we Antarktidada hem-de Grenlandiýada buz örtükleriniň gurluşyny öwrenmek üçin ulanylar.
Bu 2024-nji ýylyň sentýabr aýynda soňky gezek uçan Vega raketasynyň ornuna gelen Vega-C raketasynyň dördünji missiýasydyr. Vega-C gowulandyrylan häsiýetnamasy bilen tapawutlanýar we pes orbita 2,3 tonna çenli peýdaly ýüki çykarmaga  ukyply.
Raketanyň beýikligi 35 metr. Birinji basgançagy P120C hereketlendirijisi, ikinji we üçünji basgançaklary Zefiro 40 we Zefiro 9 gaty ýangyç hereketlendirijileri bilen üpjün edilen. Dördünji basgançagyna suwuk gurluşly RD-843 oturdylan.
Vega-C-iň ilkinji uçurylyşy 2022-nji ýylyň iýul aýynda amala aşyrylypdy. Ikinjisi 2022-nji ýylyň dekabrynda ikinji basgançagyndaky hereketlendirijiniň näsazlygy sebäpli şowsuzlyk bilen tamamlandy. Şonda raketa bilen birlikde peýdaly ýüki: Pléiades Neo 5 we Pléiades Neo 6 hemralary hem ýitdi. Şeýle heläkçiligiň  gaýtalanmazlygy üçin, inženerler Vega-C-iň ikinji basgançagynyň gurluşyna  üýtgeşmeler girizdiler, ýöne gaýtadan gözden geçirip, üstüni ýetirmeklik iki ýyla golaý wagt aldy. Döwrebaplaşdyrylandan soň, raketa 2024-nji ýylyň dekabrynda üstünlikli uçuryldy. Şonda göteriji raketa Gün-sinhron orbitasyna Ýeri uzak aralykdan barlaýjy Sentinel-1C hemrasyny çykardy.


şu gün 00:00
1.9k+

“Habbl” Eýnşteýniň halkasyny surata aldy. Ol üç galaktikadan ybarat

NASA “Habbl” teleskopy tarapyndan düşürilen üýtgeşik suraty hödürledi – onda bir hatara diýen ýaly düzülen üç galaktika görünýär. Olar Ýerden 19,5 mlrd, 5,5 mlrd we 2,7 mlrd ýagtylyk ýyly uzaklygynda ýerleşýär...

düýn 12:43
2.2k+

ESA Aý üçin GPS ýaly nawigasiýa ulgamyny döredýär

Häzirki Aý missiýalary Ýerdäki GPS ýaly ýokary derejede takyk nawigasiýa ulgamynyň ýokdugy sebäpli düýpli çäklendirmeler bilen ýüzbe-ýüz bolýar. Aýda hereket edýän enjamlar we astronawtlar Ýerden gelýän maglumatlara we öz hasaplaýyş modullaryna daýanýar...

21.05.2025 15:52
4k+

Kosmosda syrly, şar şekilli gurluş ýüze çykaryldy

Astronomlar ASKAP radio teleskopynyň kömegi bilen Akmaýanyň ýolunda ideal diýen ýaly şar şekilli gurluşy tapdylar. Obýekt Teleos adyny aldy. Barlag Günbatar Sidneý uniwersitetinden Miroslaw Filipowiçiň ýolbaşçylygyndaky halkara topar tarapyndan geçirildi diýip, ScienceAlert habar berýär...

21.05.2025 15:47
2.1k+

NASA-nyň we SpaceX-iň öňki işgärleri Starship-e bäsdeş boljak göteriji raketany gurmak kararyna geldiler

SpaceX-iň, Thales Alenia Space-iň we NASA-nyň öňki işgärleri tarapyndan döredilen Hstar kosmos kompaniýasy köp gezek ulanyp bolýan agyr göteriji raketany işläp taýýarlamaklyga girişendigini habar berdi. Renderlerde apparat daşyndan SpaceX kompaniýasynyň Starship-ine meňzeýär...