Ýewropa kosmos agentligi tokaýlary öwrenmek üçin orbita emeli hemra uçurdy

  • 01.05.2025 14:37
  • 5.9k+

29-njy aprelde Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Vega-C göteriji raketasyny üstünlikli uçurdy. Apparat Fransuz Gwianasyndaky Kuru kosmodromyndan badalga aldy we tokaýlary öwrenmek hem-de kömürturşy gazyna gözegçilik etmek üçin ulanyljak Biomass emeli hemrasyny orbita çykardy.

Biomass – Ýeri uzak aralykdan barlamaklyga niýetlenen hemra. Onuň esasy wezipesi tokaý biomassasynyň göwrümini ölçemekden ybaratdyr. Bu alymlara tokaýlaryň näçeräk kömürturşy gazyny özüne siňdirýändigini we saklaýandygyny takyk kesgitlemäge kömek eder. Şeýle hem bu emeli hemra çölleriň ýerasty geologiýasyny we Antarktidada hem-de Grenlandiýada buz örtükleriniň gurluşyny öwrenmek üçin ulanylar.
Bu 2024-nji ýylyň sentýabr aýynda soňky gezek uçan Vega raketasynyň ornuna gelen Vega-C raketasynyň dördünji missiýasydyr. Vega-C gowulandyrylan häsiýetnamasy bilen tapawutlanýar we pes orbita 2,3 tonna çenli peýdaly ýüki çykarmaga  ukyply.
Raketanyň beýikligi 35 metr. Birinji basgançagy P120C hereketlendirijisi, ikinji we üçünji basgançaklary Zefiro 40 we Zefiro 9 gaty ýangyç hereketlendirijileri bilen üpjün edilen. Dördünji basgançagyna suwuk gurluşly RD-843 oturdylan.
Vega-C-iň ilkinji uçurylyşy 2022-nji ýylyň iýul aýynda amala aşyrylypdy. Ikinjisi 2022-nji ýylyň dekabrynda ikinji basgançagyndaky hereketlendirijiniň näsazlygy sebäpli şowsuzlyk bilen tamamlandy. Şonda raketa bilen birlikde peýdaly ýüki: Pléiades Neo 5 we Pléiades Neo 6 hemralary hem ýitdi. Şeýle heläkçiligiň  gaýtalanmazlygy üçin, inženerler Vega-C-iň ikinji basgançagynyň gurluşyna  üýtgeşmeler girizdiler, ýöne gaýtadan gözden geçirip, üstüni ýetirmeklik iki ýyla golaý wagt aldy. Döwrebaplaşdyrylandan soň, raketa 2024-nji ýylyň dekabrynda üstünlikli uçuryldy. Şonda göteriji raketa Gün-sinhron orbitasyna Ýeri uzak aralykdan barlaýjy Sentinel-1C hemrasyny çykardy.


düýn 14:21
5.2k+

NASA Parker enjamynyň Güne iň golaý aralykdan alan wideosyny çykardy

NASA Parker Solar Probe enjamynyň 2024-nji ýylyň dekabrynda Güne ýakynlaşanda alan ilkinji suratlaryny paýlaşdy. Enjam ýyldyzyň üstünden 6,17 million km uzaklykdan sagatda 687 müň km tizlik bilen uçup geçdi. Görünýän...

12.07.2025 19:19
1.6k+

ESA köp gezeklik we köpugurly Space Rider kosmos gämisini üstünlikli synady

Ýewropanyň kosmos agentligi (ESA) köp gezeklik Space Rider kosmos enjamynyň paraşýut ulgamynyň synaglaryny üstünlikli geçirdi. Synaglar italýan harbylarynyň gatnaşmagynda we taslamanyň baş potratçysy bolan Thales Alenia Space kompaniýasynyň inženerleriniň ýolbaşçylygynda Sardiniýada geçirildi...

10.07.2025 20:55
2.5k+

Hytaýda kosmos jümmüşini öwrenmek boýunça dünýäde ilkinji assosiasiýa döredildi

Hytaýyň Hefeý şäherinde (Anhoý welaýaty) Kosmos jümmüşini öwrenmegiň halkara assosiasiýasy (International Deep Space Exploration Association, IDSEA) resmi taýdan işe başlady. Ol doly derejede bu ugra ünsi gönükdirýän dünýäde ilkinji ylmy gurama boldy...

10.07.2025 11:41
3k+

Alymlar Ýerde Merkuriniň ilkinji bölekleriniň tapylandygyny habar berdiler

Afrikada tapylan iki meteorit Merkuriý planetasynyň ylma mälim bolan ilkinji bölekleri bolup çykdy. Bu barada Icarus ylmy žurnaly habar berýär. Eger ylmy çaklama tassyklansa, bu Ýerde Güne iň golaý planetanyň meteoritleriniň tapylmagyna degişli ilkinji ýagdaý bolar...