Dünýäniň iň iri kompaniýalary klimata $28 trillionlyk zyýan ýetirdi — barlagyň netijesi

  • 28.04.2025 12:04
  • 6.3k+

Täze geçirilen barlagyň netijelerine görä, dünýäniň iň uly kompaniýalary klimatyň üýtgemegine 28 trillion dollarlyk zyýan ýetiripdir. Bu mukdar ABŞ-nyň 2024-nji ýyldaky jemi içerki önümine deň bolup, ählumumy maýlama sebäp bolýan parnik gazlarynyň zyňyndylarynyň netijesini görkezýär. Bu barada «Associated Press» habar berýär.

Sanawyň başynda Saudi Aramco bilen Gazprom durýar, olaryň hersi onlarça ýylyň dowamynda 2 trln dollardan gowrak zyýan üçin jogapkär hasaplanylýar. Ilkinji onlugyň hatarynda Chevron, ExxonMobil, BP, Shell ýaly beýleki iri nebit-gaz kompaniýalary hem bar. Alymlar «Carbon Majors» atly maglumat binýadyny ulanmak bilen, zyňyndylary kompaniýalar bilen baglanyşdyryp, olaryň klimata ýetirýän täsirini hasaplapdyrlar.
Barlagçylar şeýle hasaplamalaryň klimata degişli betbagtçylyklaryň öwezini dolmak boýunça açylýan kazyýet işlerinde peýdaly bolup biljekdigini belleýärler. Şol bir wagtyň özünde, käbir tankytçylar jogapkärçiligi diňe kömür we nebit ýaly baýlyklary gazyp alýan kompaniýalara ýüklemegiň, sarp edijileriň we beýleki pudaklaryň roluny äsgermezlikdigini öňe sürýärler. Şeýle-de bolsa, barlagyň awtorlary zyňyndylary azaltmak üçin gyssagly çäreleriň görülmelidigini aýdýarlar.


23.10.2025 09:57
6.9k+

Alymlar Sahara çölüniň häzirkisinden 75%-e çenli “ygally” bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar

XXI asyryň ikinji ýarymynda Sahara çölünde ýagşyň mukdary häzirki döwrüň görkezijileri bilen deňeşdirilende takmynan 75% ýokarlanyp biler diýip, ABŞ-nyň Illinoýs uniwersitetiniň klimatologlary çaklaýarlar. Barlaglaryň netijeleri npj Climate and Atmospheric Science žurnalynda çap edildi...

16.10.2025 09:22
5.6k+

Alymlar: Ýer klimat çökgünliginde “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgidi” aşdy

Täze ylmy barlaglaryň maglumatlaryna görä, planeta klimat üýtgemeleriniň “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgitden” geçdi. Ummanlaryň gyzmagy tas milliard adamyň durmuşyny kesgitleýän merjen rifleriň köpçülikleýin ölmegine getirdi diýlip, Science News žurnalynda neşir edilen hasabatda aýdylýar...

14.10.2025 13:44
3.9k+

IUCN-iň hasabaty: 48 müňden gowrak haýwan görnüşi ýitmek howpunyň astynda

Tebigaty goramagyň halkara bileleşigi (IUCN) bütin dünýäde 48 646 haýwan we ösümlik görnüşiniň ýitmek howpunyň astyndadygy barada hasabat berdi. Maglumatlar Abu-Dabide Bileleşigiň kongresinde hödürlenen Gyzyl sanawyň soňky täzelenmesinde getirilýär...

06.10.2025 10:59
5k+

Aşgabatda “Ýaş tebigatçy” jemgyýetçilik guramasynyň döredilmeginiň 3 ýyllygy bellenildi

3-nji oktýabrda Aşgabatda “Ýaş tebigatçy” jemgyýetçilik guramasynyň döredilmeginiň 3 ýyllygy bellendi. Dabara jemgyýetçilik guramalaryň, ýokary okuw mekdepleriň, ilçihanalaryň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdy diýip, guramada habar berdiler...