Ýupiteriň hemrasy Ýewropadan üstki gatlaga çykýan suw yzlary tapyldy

  • 14.04.2025 10:50
  • 2.6k+

Ýupiteriň buz bilen örtülen hemrasy - Ýewropadan alymlar ýaňy-ýakynda suwuň üstki gatlaga çykan alamatlaryny tapdylar. ABŞ-ly, şwesiýaly we italiýaly planetologlar käbir ýerlerde suwuň mundan birnäçe hepde öň doňup galandygyna ynanýarlar. Bu hemranyň içinde buzasty ummanyň bardygy baradaky çaklamany tassyklaýar.

Gözegçilikler “Jeýms Uebb” orbital obserwatoriýasy arkaly alnyp baryldy. Barlagyň netijeleri arXiv.org deslapky çap serwerindäki makalada paýlaşyldy.
Makalada adatça kosmosda amorf buzunyň agdyklyk edýändigi, onuň çalt doňmak arkaly emele gelýändigi we bitertip gurluşa eýedigi aýdylýar. Ony ýagtylygy yzyna serpikdirişi boýunça kristaldan aňsatlyk bilen tapawutlandyryp bolýar.
Ýewropada, esasan, amorf buz tapyldy, ýöne Tara we Pouis sebitlerinde alymlar kristal buzlary hem hasaba aldylar. Bu ýerler birneme ýyly we garaňky bolup, suwuň has haýal doňmagyna we kristallaryň döremegine mümkinçilik berýär. Şeýle-de bolsa, radiasiýa sebäpli şeýle buz 15 günüň içinde amorf buzuna öwrülýär. Bu suwuň ýokarky gatlaga ýaňy-ýakynda çykandygyny aňladyp biler.
Bu sebitlerden seýrek uglerod izotopy ¹³C-li doňan kömürturşy gazy hem tapyldy. Onuň çuňluklardan suw bilen çykýan ýa-da organiki birleşmeleriň dargamagy bilen baglanyşykly bolmagy mümkin.


şu gün 17:25
750

DNK-ny dikeldýän we beýniniň garramagyny haýalladýan belok açyldy

Makkuori uniwersitetiniň barlagçylary PDI belogynyň beýni öýjükleriniň ýadrolaryna aralaşyp, zeper ýeten DNK-ny bejerip biljekdigini ýüze çykardylar. Bu açyş Alsgeýmer we Parkinson ýaly newrodegeneratiw kesellere garşy göreşde kömek edip biler...

düýn 19:07
2.7k+

Honda ilkinji gezek Falcon 9-a meňzeş köp gezeklik raketany synagdan geçirdi

Ýaponiýanyň Honda kompaniýasy köp gezeklik raketa göterijisiniň synagyny üstünlikli geçirdi. Synag uçuşy Hokkaýdo prefekturasyndaky Taýki aerokosmos gözlegleri merkeziniň çäginde boldy. Synag wagty raketa 271 metr beýiklige çykdy, soňra bellenilen nokatdan bary-ýogy 37 sm uzaklykda gondy...

düýn 18:35
6.9k+

Eşegiň derisinde sakyrtga garşy täsirli serişde tapyldy

Amherstdäki Massaçusets uniwersitetiniň amerikan alymlary eşekleriň derisiniň ýag mäzleri tarapyndan bölünip çykarylýan (E)-2 oktenal birleşmesiniň sakyrtgalary netijeli kowýandygyny anykladylar. Laboratoriýa synaglarynyň netijesi bu maddanyň täsiriniň pes däldigini, käbir ýagdaýlarda meşhur himiki täsir ediji dietiltoluamiddenem (DEET) has ýokarydygyny görkezdi...

düýn 18:35
1.6k+

Ýagtylyk beýnini bejerip, newrodegeneratiw keselleriň ösüşini haýalladyp bilýär

Çernyşewskiý adyndaky Saratow milli barlag döwlet uniwersitetiniň (SDU) alymlary beýniniň bardasynda ýerleşýän meningeal limfa damarlarynyň (MLV) ýagtylyk bilen bejerilip bilinjekdigini subut etdiler. Fotostimulýasiýa toksinleriň çykarylyşyny gowulandyrýar we keselleriň ösüşini haýalladýar diýip, uniwersitetiň metbugat gullugyna salgylanýan TASS ýazýar...