Ýupiteriň hemrasy Ýewropadan üstki gatlaga çykýan suw yzlary tapyldy

  • 14.04.2025 10:50
  • 2.6k+

Ýupiteriň buz bilen örtülen hemrasy - Ýewropadan alymlar ýaňy-ýakynda suwuň üstki gatlaga çykan alamatlaryny tapdylar. ABŞ-ly, şwesiýaly we italiýaly planetologlar käbir ýerlerde suwuň mundan birnäçe hepde öň doňup galandygyna ynanýarlar. Bu hemranyň içinde buzasty ummanyň bardygy baradaky çaklamany tassyklaýar.

Gözegçilikler “Jeýms Uebb” orbital obserwatoriýasy arkaly alnyp baryldy. Barlagyň netijeleri arXiv.org deslapky çap serwerindäki makalada paýlaşyldy.
Makalada adatça kosmosda amorf buzunyň agdyklyk edýändigi, onuň çalt doňmak arkaly emele gelýändigi we bitertip gurluşa eýedigi aýdylýar. Ony ýagtylygy yzyna serpikdirişi boýunça kristaldan aňsatlyk bilen tapawutlandyryp bolýar.
Ýewropada, esasan, amorf buz tapyldy, ýöne Tara we Pouis sebitlerinde alymlar kristal buzlary hem hasaba aldylar. Bu ýerler birneme ýyly we garaňky bolup, suwuň has haýal doňmagyna we kristallaryň döremegine mümkinçilik berýär. Şeýle-de bolsa, radiasiýa sebäpli şeýle buz 15 günüň içinde amorf buzuna öwrülýär. Bu suwuň ýokarky gatlaga ýaňy-ýakynda çykandygyny aňladyp biler.
Bu sebitlerden seýrek uglerod izotopy ¹³C-li doňan kömürturşy gazy hem tapyldy. Onuň çuňluklardan suw bilen çykýan ýa-da organiki birleşmeleriň dargamagy bilen baglanyşykly bolmagy mümkin.


şu gün 06:48
131

Hytaý “Týangun” orbital stansiýasyna rekord 6,5 tonna ýük iberdi

Hytaýyň kosmos agentligi (CNSA) “Týangun” orbital stansiýasyna “Týançžou-9” ýük gämisini rekord 6,5 tonna agyrlykdaky ýük bilen üstünlikli iberdi. Bu öňki ýük missiýalaryndan 100 kg köpdür. Taýkonawtlara azyk, tejribe üçin enjamlar we materiallar iberildi...

düýn 14:28
1.6k+

Turşudan süýjä: Hytaýda kömürturşy gazyny şekere öwürmegi öwrendiler

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Týanszin senagat biotehnologiýa institutynyň alymlary kömürturşy gazyny çylşyrymly uglewodlara netijeli öwürmegiň usulyny işläp taýýarladylar. CO₂-ni üýtgetmegiň netijesinde olara fruktoza, glýukoza, amiloza, amilopektin we azyk hem himiki senagatda ulanmak üçin ýaramly bolan beýleki birleşmeleri almak başardýar...

16.07.2025 18:19
4.7k+

Mask Starship-iň onunjy uçuşynyň senesini aýtdy. Soňky gezek tizleşdiriji ýarylyp, gämi ýanypdy

SpaceX kompaniýasynyň esaslandyryjysy we baş direktory Ilon Mask Starship kosmos gämisiniň täze synag uçuşyny yglan etdi. Milliarder X sosial ulgamyndaky sahypasynda Starship-iň prototipiniň onunjy uçuşynyň, takmynan, ýene üç hepdeden, ýagny awgust aýynyň başynda boljakdygyny ýazdy...

16.07.2025 06:27
4.6k+

Hytaýda arynyň beýnisini dolandyrmagy öwrendiler. Ol diýleni 90% ýerine ýetirýär

Pekin tehnologiýa institutynyň alymlary beýnä täsir edýän dolandyryjy arkaly dolandyryp bolýan dünýäde ilkinji kiborg aryny döretdi. Bu barada South China Morning Post neşiri habar berýär. Enjamyň agramy 74 milligram bolup, bu arylaryň göterýän şireli haltasynyň agramyndan hem azdyr...