Paleontologlar ýantaryň içinden 99 million ýaşly doňup galan ary görnüşini tapdylar

  • 05.04.2025 12:59
  • 5.7k+

Paleontologlar 99 million ýyl ozal ýaşap geçen parazitoid arylaryň galyndylarynyň ýitip giden görnüşini tapdylar. Sirenobethylus charybdis diýlip atlandyrylýan bu ary, takmynan, 99 million ýyl töweregi mundan ozalky orta hek döwrüniň ýantarynyň  içinde örän oňat ýagdaýda saklanyp galypdyr.

Ýantar Mýanmanyň demirgazygyndaky Kaçin ştatyndan, Hytaý bilen serhetleşýän ýerden tapyldy diýip, Sci.News habar berýär.
Alymlar BMC Biology žurnalynda çap edilen makalada bu görnüşiň on alty sany urkaçysyny suratlandyrdylar. Olar arylaryň parazitoidlerdigine ynanýarlar: liçinkalary eýesiniň bedeninde ýaşap, ahyrynda ony öldüripdirler. Yzky ganatdaky üýtgeşik çylgym nagyşlar Sirenobethylus charybdis-iň aýratyn maşgala Sirenobethylidae-e degişlidigini görkezýär.
Bu arylaryň aýratynlygy - mör-möjek iýýän guşlaryňky deý art garynjyklarynyň bolmagy.
Şeýle hem, barlagçylar Sirenobethylus charybdis-iň koinobiontdygyny anykladylar. Bu parazitiň eýesini öldürmezden ozal iýmitlenmek arkaly ösmegine ýol açandygyny aňladýar. Şeýle parazitoidleriň häzirki garyndaşlaryna Chrysidoidea maşgalasyndan bolan ikatýok-arylar we betilid-arylar girýär.


düýn 10:30
1k+

Russiýa Alsgeýmer keselini irki döwründe anyklamagyň täze usulyny patentledi

Permiň milli barlag politehniki uniwersitetiniň (PNIPU) barlagçylary Alsgeýmer keselini irki döwründe anyklamagyň täze usulyny patentlediler. Bu barada uniwersitetiň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berdi...

16.06.2025 13:32
11k+

Ekspedisiýa Hazar deňzinde adanyň peýda bolandygyny tassyklady, ýöne oňa düşlemek başa barmady

Alymlar Hazar deňziniň demirgazygynda täze adanyň peýda bolandygyny öz gözleri bilen görüp tassykladylar, emma häzirlikçe ol ýere düşläp bolmady diýip, Live Science habar berýär. Hazar deňzi Ýewropa bilen Aziýanyň serhedinde ýerleşip, takmynan, 371 000 inedördül kilometr meýdany tutýan “dünýäniň iň uly ýapyk suw howdany”...

16.06.2025 13:14
4.8k+

Ýaponiýadaky iň gadymy «adam galyndylary» aslynda adama degişli däl eken

1950-nji ýyllarda Ýaponiýanyň merkezindäki Toýohasi şäheriniň golaýynda arheologlar birnäçe gadymy süňkleri – bir egin süňki bilen but süňküniň bir bölegini tapdylar. Şol wagt olar iň gadymy adam galyndylary hökmünde kesgitlenip, ýaşy 20 müň ýyl diýlip çaklanypdy...

15.06.2025 15:27
5.2k+

Kanadaly alymlar Gobi çölünde tirannozawryň täze görnüşini açdy

Kanadaly paleontologlar dinozawrlaryň Tyrannosaurus rex-e ýakyn bolan täze görnüşini açdy. ABC-niň alymlara salgylanyp habar bermegine görä, gürrüň 1970-nji ýyllarda Mongoliýadaky Gobi çölünde tapylan skeletler barada gidýär...