NASA atmosferadaky täsirini öwrenmek üçin demirgazyk şöhlelerine raketa uçurdy

  • 01.04.2025 09:16
  • 2k+

NASA Alýaskanyň (ABŞ) «Poker Flat» synag poligonyndan demirgazyk şöhlelerine tarap iki sany raketa uçurdy. Maksat – tebigy hadysanyň Ýeriň atmosferasyna edýän täsirini öwrenmek diýip, «Forbes» neşiri habar berýär.

Synag Auroral Waves Excited by Substorm Onset Magnetic Events (AWESOME) taslamasynyň çäklerinde geçirildi. Alymlar magnit hadysalarynyň Ýeriň termosferasyna edýän täsirini öwrenmek isleýärler. Termosfera – Ýeriň atmosferasynyň iň ýokarky gatlagydyr, ol 80-560 kilometr beýiklikde ýerleşýär. Bu synaglar alymlara kosmiki howany has takyk çaklamaga ýardam berer.
Daň atmazdan ozal, raketalar asmanda gök öwüsýän yşyklary we ak reňkli yzlary galdyrdy. Olara Alýaskanyň demirgazyk we merkezi sebitlerinden syn edildi.

Meýilnama görä, üç raketa üç sagat aratapawut bilen uçurylmalydy. Ýöne Malemute atly üçünji raketanyň hereketlendirijisinde näsazlyk ýüze çykdy. Şol sebäpli, ol uçurylman galdy. Ilki bilen Terrier-Improved Malemute raketasy uçuryldy. Ol mart aýynyň 25-ne, sagat 04:30-da asmana göterildi. Bu raketanyň wezipesi – magnit hadysalaryny we basyşyň tapawutlaryny ölçeýän enjamlary 80-180 kilometr beýiklikde termosfera goýbermekdi. Onuň yzýany bilen, 15 minutdan soň, Black Brant XII raketasy uçuryldy. Ol dürli beýikliklerde reňkli maddalary sepdi, bu bolsa alymlara howanyň akymlarynyň dinamikasyny yzarlamaga mümkinçilik berdi.
Alýaskanyň Ferbenks uniwersitetiniň talyplary we alymlary bu synagy ýerüsti stansiýalardan synladylar. Olar maglumatlary Utkiagwik, Kaktowik we Iglu şäherlerinden ýygnadylar.
AWESOME synagynyň netijeleri Gün tupanlarynyň we magnit hadysalarynyň emeli hemralara we energiýa ulgamlaryna edýän täsirini öňünden çaklamaga kömek eder.
Indiki raketa uçurylyşlary Günüň işjeňliginiň has güýçli döwürlerinde amala aşyrylar.


şu gün 18:13
1k+

Barlag: Aý tozanyndan dem almak ozal pikir edilişi ýaly howply däl

Kosmiki lukmançylyk merkezi bilen beýleki institutlaryň alymlary regolitiň, ýagny Aý tozanynyň potensial zäherliligini barlamak üçin laboratoriýa barlaglaryny geçirdiler. Ýerdäki tozandan tapawutlylykda, Aýdaky tozan bölejikleri has ýiti we eroziýa sezewar bolmansoň, olardan dem almak ozal has howply hasap edilýärdi...

şu gün 18:05
935

NASA «Resilience» enjamynyň Aýa baryp urulmagynyň netijelerini görkezdi

11-nji iýunda NASA-nyň Aýyň orbitasyndaky Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) atly enjamy Sowuk deňiz (Mare Frigoris) sebitini surata düşürdi. Bu ýere 5-nji iýunda ispace Mission 2 SMBC x HAKUTO-R Venture Moon atly («Resilience») Aý moduly baryp urlupdy...

şu gün 11:36
1k+

Falcon 9 bir ýylda orbita global peýdaly ýüküň 85%-ini çykardy

SpaceX kosmos uçuşlary boýunça öňdebaryjylygyny saklamagy dowam etdirýär. Internet torunda hödürlenen infografika Falcon 9 raketasynyň orbita çykarylan peýdaly ýükleriň göwrümi boýunça beýleki – döwlet we hususy raketa göterijilerinden näderejede öňe geçýändigini görkezdi...

20.06.2025 19:07
3.2k+

Honda ilkinji gezek Falcon 9-a meňzeş köp gezeklik raketany synagdan geçirdi

Ýaponiýanyň Honda kompaniýasy köp gezeklik raketa göterijisiniň synagyny üstünlikli geçirdi. Synag uçuşy Hokkaýdo prefekturasyndaky Taýki aerokosmos gözlegleri merkeziniň çäginde boldy. Synag wagty raketa 271 metr beýiklige çykdy, soňra bellenilen nokatdan bary-ýogy 37 sm uzaklykda gondy...