14-nji martda 2025-nji ýylyň ilkinji doly Aý tutulmasy bolup geçer

  • 07.03.2025 06:57
  • 7k+

14-nji martda şu ýylyň ilkinji doly Aý tutulmasy bolup geçer. Ýatlatsak, şu ýylyň dowamynda bolup geçjek Gün we Aý tutulmalarynyň hem-de beýleki kosmos hadysalarynyň seneleri barada biz öňem habar beripdik.

«Wired» neşiriniň habaryna görä, umumy tutulma Aşgabat wagty bilen 10:09-da başlap, 13:47-de tamamlanar. Bu hadysa 3 sagat 38 minutlap dowam eder. Doly tutulma bolsa 11:26-da başlap, 12:31-de tamamlanar. Iň ýokary fazasy 11:59-da bolar.
Doly tutulma wagty Aý 65 minutlap gyrmyzy reňkde bolar. Munuň sebäbi, hadysanyň dowamynda, Günüň şöhlesi Aýyň üstüne gönümel düşmän, Ýeriň atmosferasyndan geçip barýar. Şol wagt gysga tolkunlar (meselem, gök reňk) atmosferada dargaýar we diňe uzyn tolkunlar (meselem, gyzyl reňk) Aýa ýetýär. Şeýlelikde, Aý gyrmyzy reňkde görünýär. Reňki sebäpli, oňa «Ganly Aý» tutulmasy hem diýilýär.


Seýrek gaýtalanýan bu hadysa Demirgazyk we Günorta Amerikada doly syn edip bolar. Umuman, doly tutulmany bolsa Ýuwaş ummanynda, Amerikada, Günbatar Ýewropada we Günbatar Afrikada görüp bolar.
Bu gezekki Aý tutulmasyny Türkmenistandan syn edip bolmaz, sebäbi şol wagt Aý biziň gözýetimimizden aşakda bolar. Şeýle-de bolsa, öňümizde ýene-de 7-8-nji sentýabr aralygynda bolup geçjek doly Aý tutulmasynyň bardygyny we oňa ýurdumyzdan doly syn edip boljakdygyny belläp geçmek gerek.


08.08.2025 15:15
4k+

Aý 7-nji sentýabrdaky tutulma wagtynda gyzyl reňke eýe bolar

7-nji sentýabrda doly Aý tutulmasy bolup geçer we onuň dowamynda Aý bir ýarym sagat töweregi Ýeriň kölegesinde bolar. Bu döwürde tebigy hemra gyzylymtyl reňke eýe bolar diýip, Moskwa planetariýasynyň usuly goldaw bölüminiň başlygy, astronom Lýudmila Koşmana salgylanyp, TASS habar berýär...

07.08.2025 18:51
11k+

8-nji awgustda Ýere soňky iki aýda iň güýçli magnit hadysasy aralaşar

8-nji awgustda Ýerde soňky iki aýda iň güýçli magnit hadysasynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada RIA Nowosti agentligi astronom, RF-niň Ylymlar akademiýasynyň professory Sergeý Bogaçýowa salgylanyp habar berýär...

02.08.2025 07:41
11k+

“Tomus, güýz, gyş, zibil...” Alymlar täze möwsümleriň dörändigini öňe sürýär

Londonyň ykdysadyýet mekdebiniň we Beýik Britaniýadaky Ýork uniwersitetiniň alymlary adamzat işiniň Ýeriň tebigy sazlaşygyny düýpgöter üýtgedendigini aýdýar. Bu hem täze möwsümleriň – “tüsse” we “zibil” möwsüminiň peýda bolmagyna getirdi diýip, ylmy gözlege salgylanyp, Live Science habar berýär...

31.07.2025 20:18
6.6k+

Aý we Ýer bir günde Günüň öňüni örtdi. NASA-nyň zondy seýrek hadysany ýazga aldy

NASA-nyň gije-gündizleýin Günüň işjeňligini yzarlaýan Solar Dynamics Observatory (SDO) kosmos zondy 25-nji iýulda  seýrek hadysany bellige aldy. Günüň öňüni ilki Aý bölekleýin ýapdy we üç sagatdan soň Ýer hem şu ýagdaýy gaýtalady...