14-nji martda 2025-nji ýylyň ilkinji doly Aý tutulmasy bolup geçer

  • 07.03.2025 06:57
  • 8k+

14-nji martda şu ýylyň ilkinji doly Aý tutulmasy bolup geçer. Ýatlatsak, şu ýylyň dowamynda bolup geçjek Gün we Aý tutulmalarynyň hem-de beýleki kosmos hadysalarynyň seneleri barada biz öňem habar beripdik.

«Wired» neşiriniň habaryna görä, umumy tutulma Aşgabat wagty bilen 10:09-da başlap, 13:47-de tamamlanar. Bu hadysa 3 sagat 38 minutlap dowam eder. Doly tutulma bolsa 11:26-da başlap, 12:31-de tamamlanar. Iň ýokary fazasy 11:59-da bolar.
Doly tutulma wagty Aý 65 minutlap gyrmyzy reňkde bolar. Munuň sebäbi, hadysanyň dowamynda, Günüň şöhlesi Aýyň üstüne gönümel düşmän, Ýeriň atmosferasyndan geçip barýar. Şol wagt gysga tolkunlar (meselem, gök reňk) atmosferada dargaýar we diňe uzyn tolkunlar (meselem, gyzyl reňk) Aýa ýetýär. Şeýlelikde, Aý gyrmyzy reňkde görünýär. Reňki sebäpli, oňa «Ganly Aý» tutulmasy hem diýilýär.


Seýrek gaýtalanýan bu hadysa Demirgazyk we Günorta Amerikada doly syn edip bolar. Umuman, doly tutulmany bolsa Ýuwaş ummanynda, Amerikada, Günbatar Ýewropada we Günbatar Afrikada görüp bolar.
Bu gezekki Aý tutulmasyny Türkmenistandan syn edip bolmaz, sebäbi şol wagt Aý biziň gözýetimimizden aşakda bolar. Şeýle-de bolsa, öňümizde ýene-de 7-8-nji sentýabr aralygynda bolup geçjek doly Aý tutulmasynyň bardygyny we oňa ýurdumyzdan doly syn edip boljakdygyny belläp geçmek gerek.


16.12.2025 09:48
8k+

Aýa bir sagatda üç meteorit baryp urdy

15-nji dekabra geçilen gije Aýyň üstüne üç meteoritiň gaçyşy hasaba alyndy. Hadysa bir sagatdan az wagtyň içinde bolup geçdi. Seýrek çaknyşma seriýasy iň kuwwatly meteor akymlarynyň biri bolan Geminidiň iň ýokary işjeňligi bilen baglanyşyklydyr diýip, ýaponiýaly astronom-höwesjeň Daiçi Fuji habar berdi...

10.12.2025 09:53
5.3k+

7-nji ýanwarda planetalaryň ýörişi bolar we ol indiki gezek 2267-nji ýylda gaýtalanar

2026-njy ýylyň 7-nji ýanwarynda planetalaryň ýörişi bolar: Gün, Wenera we Mars bir hatara diýen ýaly düzüler, olaryň arasyndaky burç aralygy bolsa bir gradusa çenli azalar. Bu astronomik hadysanyň indiki gezek diňe XXIII asyrda gaýtalanmagyna garaşylýar diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň metbugat gullugy habar berdi...

03.12.2025 09:20
10k+

Dekabrda Ýeriň ýaşaýjylary Superaýy, Ýupiteriň hemralaryny we sagatda 150-ä golaý meteory görüp biler

Ýeriň ýaşaýjylary dekabryň başynda birnäçe täsin astronomik hadysalara: Superaýa, Geminid meteor akymyna we Ýupiteriň iň uly hemralaryna syn edip biler. Bu barada UrFU okuw astronomiýa obserwatoriýasynyň inženeri Wladilen Sanakoýewe salgylanyp, TASS habar berýär...

01.12.2025 17:28
7.6k+

Günde 2025-nji ýylyň iň güýçli alawlamalarynyň biri hasaba alyndy

Günde şu ýylda iň güýçli alawlamalaryň biri hasaba alyndy, onuň iň ýokary derejesi Aşgabat wagty bilen 7:49-da boldy. Bu barada “FOBOS” howa merkeziniň hünärmeni Mihail Leus habar berdi. Ir ertir Günde X derejeli güýçli alawlama hasaba alyndy diýip, Mihail Leus öz Telegram kanalynda ýazdy...