14-nji martda 2025-nji ýylyň ilkinji doly Aý tutulmasy bolup geçer

  • 07.03.2025 06:57
  • 7.1k+

14-nji martda şu ýylyň ilkinji doly Aý tutulmasy bolup geçer. Ýatlatsak, şu ýylyň dowamynda bolup geçjek Gün we Aý tutulmalarynyň hem-de beýleki kosmos hadysalarynyň seneleri barada biz öňem habar beripdik.

«Wired» neşiriniň habaryna görä, umumy tutulma Aşgabat wagty bilen 10:09-da başlap, 13:47-de tamamlanar. Bu hadysa 3 sagat 38 minutlap dowam eder. Doly tutulma bolsa 11:26-da başlap, 12:31-de tamamlanar. Iň ýokary fazasy 11:59-da bolar.
Doly tutulma wagty Aý 65 minutlap gyrmyzy reňkde bolar. Munuň sebäbi, hadysanyň dowamynda, Günüň şöhlesi Aýyň üstüne gönümel düşmän, Ýeriň atmosferasyndan geçip barýar. Şol wagt gysga tolkunlar (meselem, gök reňk) atmosferada dargaýar we diňe uzyn tolkunlar (meselem, gyzyl reňk) Aýa ýetýär. Şeýlelikde, Aý gyrmyzy reňkde görünýär. Reňki sebäpli, oňa «Ganly Aý» tutulmasy hem diýilýär.


Seýrek gaýtalanýan bu hadysa Demirgazyk we Günorta Amerikada doly syn edip bolar. Umuman, doly tutulmany bolsa Ýuwaş ummanynda, Amerikada, Günbatar Ýewropada we Günbatar Afrikada görüp bolar.
Bu gezekki Aý tutulmasyny Türkmenistandan syn edip bolmaz, sebäbi şol wagt Aý biziň gözýetimimizden aşakda bolar. Şeýle-de bolsa, öňümizde ýene-de 7-8-nji sentýabr aralygynda bolup geçjek doly Aý tutulmasynyň bardygyny we oňa ýurdumyzdan doly syn edip boljakdygyny belläp geçmek gerek.


02.09.2025 16:30
5.2k+

Ýeri G2-G3 derejeli magnit tupanlary gurşap aldy. Olar azyndan bir gün dowam eder

Ýerde 2-nji sentýabra geçilen gije magnit tupanlary başlady. Olar azyndan bir gün dowam eder diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň metbugat gullugy habar berýär...

25.08.2025 13:42
10k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...

21.08.2025 19:48
13k+

Gün özünden uly plazma zyňdy

20-nji awgustda astronomlar soňky ýyllaryň iň uly Gün hadysalarynyň birini hasaba aldy: Günüň günorta polýusyndan uly protuberanes zyňyldy. Onuň uzynlygy, takmynan, 1,5 mln kilometr boldy, bu bolsa Günüň öz diametrinden (takmynan, 1,4 mln km) hem uludyr...

18.08.2025 15:56
3.7k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...