2025-nji ýylyň Gün, Aý tutulmalarynyň we beýleki kosmos hadysalarynyň senenamasy

  • 03.01.2025 16:56
  • 6.8k+

2025-nji ýyl astronomiýa söýüjileri üçin asman hadysalaryna baý bolmagy wada berýär: gijeki asman dolan Aý, Günüň we Aýyň tutulmagy hem-de meteor akymlary bilen bezeler.

Bu hadysalar planetanyň dürli künjeginden görner.
Dolan Aýlaryň senenamasy
2025-nji ýylda her bir dolan Aýyň öz simwolik ady bar:

  • ·13-nji ýanwar – Möjek Aýy
  • ·12-nji fewral – Gar Aýy
  • ·14-nji mart – Gurçuk Aýy
  • ·12-nji aprel – Gülgüne Aý
  • ·12-nji maý – Gül Aýy
  • ·11-nji iýun – Ýertudana Aýy
  • ·10-njy iýul – Sugun Aýy
  • ·9-njy awgust – Bekre Aýy
  • ·7-nji sentýabr – Mekgejöwen Aýy
  • ·6-njy oktýabr – Hasyl Aýy
  • ·5-nji noýabr – Samyr Aýy
  • ·4-nji dekabr – Sowuk Aý

Gün we Aý tutulmalary
Iki sany bölekleýin Gün tutulmasy:

  • 29-njy mart – Ýewropanyň, Aziýanyň, Afrikanyň, Demirgazyk we Günorta Amerikanyň käbir sebitlerinde görner.
  • 21-nji sentýabr – Awstraliýada, Antarktidada we Ýuwaş umman adalarynda görner.

Iki doly Aý tutulmasy:

  • ·13-14-nji mart – Günbatar Ýewropada, Aziýada, Awstraliýada, Günbatar Afrikada, Demirgazyk we Günorta Amerikada, şeýle-de Antarktidada görner.
  • ·7-8-nji sentýabr – Ýewropada, Aziýada, Awstraliýada, Afrikada, Günorta Amerikanyň gündogar böleginde, Alýaskada we Antarktidada görner.

Doly Aý tutulmasy wagtynda Aý haýran galdyryjy gyzyl reňke eýe bolar, şol sebäpli hadysa “Ganly Aý” diýlip atlandyrylýar.

Meteor akymlary
Ýyldyzlaryň süýnmegini halaýanlar üçin şu aşakdaky hadysalar garaşýar:

  • ·Kwadrantidler – 3-nji ýanwar
  • ·Liridler – 21-22-nji aprel
  • ·Eta-Akwaridler – 3-4-nji maý
  • ·Perseidler – 12-13-nji awgust
  • ·Drakonidler – 8-9-njy oktýabr
  • ·Geminidler – 12-13-nji dekabr

18.08.2025 15:56
2.7k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...

16.08.2025 00:36
7.5k+

17-nji awgustda Ýeriň golaýyndan 15 gatly jaýyň ululygynda asteroid uçup geçer

17-nji awgustda Aşgabat wagty bilen 14:30-da diametri 50 metr töweregi bolan 2025 PM asteroidi Ýeriň golaýyndan uçup geçer. Russiýanyň Ylymlar Akademiýasynyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň maglumatlaryna görä, planeta çenli iň az aralyk, takmynan, bir Aý orbitasynyň diametrine barabar bolar – bu bir million kilometrden az...

15.08.2025 12:43
6.6k+

ABŞ-da öýüň üçegini deşen meteoritiň ýaşy Ýerden 20 million ýyl uly bolup çykdy

“Makdono meteoriti” adyny alan kosmos daşy iýun aýynda ABŞ-nyň Jorjiýa ştatynyň Makdono şäherindäki bir öýüň üçegini deşdi. Jorjiýa uniwersitetinden planetar geolog Skott Harris bu materialy öwrendi we meteoritiň takmynan 4,56 milliard ýyl ozal emele gelendigini kesgitledi...

08.08.2025 15:15
5k+

Aý 7-nji sentýabrdaky tutulma wagtynda gyzyl reňke eýe bolar

7-nji sentýabrda doly Aý tutulmasy bolup geçer we onuň dowamynda Aý bir ýarym sagat töweregi Ýeriň kölegesinde bolar. Bu döwürde tebigy hemra gyzylymtyl reňke eýe bolar diýip, Moskwa planetariýasynyň usuly goldaw bölüminiň başlygy, astronom Lýudmila Koşmana salgylanyp, TASS habar berýär...