Mars näme üçin gyzyl: alymlar täze çaklamalary öňe sürdi

  • 04.03.2025 06:47
  • 4.6k+

Mars suwa baý bolan demir oksidiniň – ferrigidritiň netijesinde gyzyl reňke eýe bolupdyr. Bu barada Nature žurnalynda neşir edilen täze ylmy gözlegde aýdylýar.

Uzak wagt bäri gyzyl reňkiň sebäbi gurak howa şertlerinde emele gelen demir magdanynyň esasy düzüm bölegi bolan demir oksidiniň mineraly – gematit diýlip hasaplanýardy. Ýöne täze maglumatlar bu pikiri ret edýär.
Maglumatlar Marsyň üstünde gowşak kristal ferrigidritiň agdyklyk edýändigini görkezdi. Ferrigidrit bolsa, adatça, suwda emele gelýär, diýmek, ol Marsyň üstünde heniz suw bar wagty dörän bolmaly. 
Ýöne wagtyň geçmegi bilen Mars aşa gurak bolupdyr.
Täze açyş alymlara Marsyň klimatynyň nähili üýtgändigine we suwuň haçan bolandygyna düşünmäge kömek eder. Bu planetanyň irki taryhyny öwrenmek üçin wajyp maglumatlardyr.


düýn 20:25
2.9k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

düýn 19:25
3.4k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
1.9k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...

düýn 17:55
1.7k+

Alymlar dinozawrlaryň täze görnüşini tapdylar. Olar itiň ululygynda bolupdyr

Alymlar labrador-retriwerden (itiň bir tohumy) uly bolmadyk dinozawryň täze görnüşini tapdylar diýip, CNN habar berýär. Dinozawr Enigmacursor mollyborthwickae diýlip atlandyryldy we takmynan, 150 million ýyl ozal - ýura döwründe stegozaurlar we diplodoklar bilen birlikde häzirki Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň çäginde ýaşap geçipdir...