Daniýada wudhenj – tegelek däp-dessur aýmançasy tapyldy. Ol Stounhenj bilen baglanyşykly bolup çykdy

  • 02.03.2025 08:34
  • 5.6k+

Daniýada arheologlar britan Stounhenji bilen baglanyşygy bolan gadymy tegelek agaç aýmançany tapdylar diýip, The Guardian ýazýar.

Azyndan 45 sany agaç pürsden durýan tegelek Demirgazyk Ýutlandiýanyň Ors şäherinde tapyldy. Onuň diametri takmynan 30 metr. Ol takmynan miladydan öňki 2600-1600-njy ýyllar aralygynda gurlupdyr diýip hasaplanýar.
Bu eýýäm ýanwar aýynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda sebitden tapylan ikinji wudhenjdir. Arheologlar bu tapyndy Daniýanyň we Angliýanyň medeniýetleriniň arasynda ýakyn arabaglanyşygyň bardygyny, şol bir wagtyň özünde umumy ynanç ulgamlarynyň ýaýrandygyny görkezýär diýip hasaplaýarlar.
Gazuw-agtaryş işlerine gatnaşan Westimmerlands muzeýiniň gözegçisi Sidsel Wolin: "Bu üýtgeşik tapyndy. Tegelek giçki daş asyrynyň we irki bürünç asyrynyň däp-dessurlary hem-de jemgyýetçilik gurluşlary barada düşünje berýär" -diýip belledi.
Britaniýada we Irlandiýada birgiden henj - Stounhenje meňzeş tegelek ýer aýmançalary bar.

“Bular Güne ybadat edilýän we şol döwrüň oba hojalygy bilen baglanyşykly däp-dessur merkezleri we ýerleridir. Wolin: "Şeýle häsiýetli ýadygärligi döretmek kararyna gelmek üçin onuň manysyna we nädip meýilleşdirilýändigine düşünmeli" -diýip nygtady.

Şeýle hem ol daniýaly wudhenjiň iňlis Stounhenjiniňkä meňzeş okunyň bardygyny sözüniň üstüne goşdy.
Wolin: "Bu giň göwrümli meýdanlar boýunça şol bir dünýägaraýyşyň bardygyny görkezýär: nädip daýhançylyk etmeli, jemgyýetiň adatdan daşary tebigat bilen nähili gatnaşygy bar" -diýdi.


20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

13.10.2025 09:51
6.7k+

Türkiýedäki Karahantepede adamyň şekili bolan gadymy daş sütüni tapyldy

Türkiýäniň günorta-gündogaryndaky neopolit döwrüne degişli Karahantepe sebitinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda adamyň şekili bolan T-şekilli daş sütüni tapyldy. Bu barada Türkiye Today habar berýär. Ozal alymlar goňşy Göbekli-Tepede hem eliň we penjäniň şekili bolan şuňa meňzeş sütünleri tapypdy, ýöne bu ullakan daş böleginde ýüzüň şekili mese-mälim oýulan ilkinji tapyndy boldy...

07.10.2025 23:23
5.2k+

Müsürde 20 ýyldan soň faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeldiş işleri tamamlandy

Müsürde Luksoryň günbatar kenaryndaky Patyşalar jülgesinde faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeltmek işleri tamamlandy. Bu barada ýurduň syýahatçylyk we gadymy ýadygärlikler ministri Şerif Fathi habar berdi...

28.09.2025 10:49
8.6k+

Ysraýylda Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we şaý-seplerden ybarat hazyna tapyldy

Ysraýylyň demirgazygynda, Kineret kölüniň golaýyndaky Susita milli seýilgähinde arheologlar Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we onlarça şaý-sep böleklerinden ybarat hazynany tapdy. Bu barada Ynet portaly habar berýär...