Marsda gadymy çägeli kenarlaryň yzlary tapyldy

  • 28.02.2025 10:47
  • 3.3k+

Marsda bir wagtlar, hakykatdan hem, umman bolupdyr. Alymlar munuň subutnamasyny – gadymy çägeli deňiz kenarlarynyň (plýažlaryň) yzlaryny tapdylar. Bu barada «Daily Mail» habar berýär.

Bu açyş hytaýly «Çžužun» (Zhurong) mars roweriniň ýygnan maglumatlaryna esaslanýar. Mars roweri 2021-nji ýylda Gyzyl planeta gonup, Utopiýa tekizliginde gözleg işlerini geçirip başlapdy. Ol ýörite georadar bilen enjamlaşdyrylan. Alymlar şol georadaryň kömegi bilen Marsyň içki gatlaklaryny öwrendiler.
Maglumatlar seljerilende, dag jynslarynyň gatlaklarynda Ýerdäki deňiz kenarlaryna meňzeş gurluşlar tapyldy. Bu bolsa Marsyň demirgazyk böleginde bir wagtlar ummanyň bolandygyny tassyklaýar. Alymlar planetada on millionlarça ýyllap ýaşaýyş üçin amatly howa şertleriniň bar bolandygyny çaklaýarlar.
Şeýle hem 2024-nji ýylda amerikan alymlary Marsda fotosintez prosesini geçirip bilýän mikroblaryň ýaşamagy üçin amatly şertleri tapandyklaryny habar beripdiler. Bu şertler tozanly buzlaryň boşluklarynda ýüze çykarylypdy, bu ýerde erän suwuň köpürjikleri mikroorganizmler üçin amatly gurşawy döredýärdi. Bu açyş geçmişde Marsda ýaşaýşyň bar bolandygyny tassyklap biler.


29.06.2025 13:27
5.4k+

Ýantar daşynda ýaşy 40 million ýyla golaý bolan gadymy tarakan tapyldy

Kaliningraddaky “Ýantar kombinatynda” (RF-niň “Rosteh” döwlet korporasiýasyna degişli) 35–40 million ýyl mundan ozalky döwre degişli gadymy ýabany tarakan saklanýan täsin ýantar daşy tapyldy. Bu seýrek duş gelýän inklýuziýa 2-nji awgustda Moskwada geçiriljek AmberForum’25 halkara forumynyň çäklerinde guraljak täsin ýantarlar auksionynda esasy lotlaryň biri bolar...

29.06.2025 13:10
4.9k+

Gaýtadan işlenen plastik gormonal ulgam üçin zyýanly bolup çykdy

Plastik çökgünligine çözgüt gözläp, köp ýurtlar soňky onlarça ýylyň dowamynda plastikleri gaýtadan işlemäge aýratyn üns berdiler. Emma täze barlaglar bu usulyň hem howpsuz däldigini görkezýär. Nemes alymlarynyň geçiren ylmy işi Journal of Hazardous Materials žurnalynda neşir edilip, gaýtadan işlenen plastigiň janly organizmlere ýaramaz täsir ýetirip bilýändigini görkezdi...

28.06.2025 12:42
7.9k+

Aý raketasy üçin döredilen täze gaty ýangyçly tizlendiriji synag wagty partlady

26-njy iýunda Northrop Grumman kompaniýasynyň ABŞ-nyň Ýuta ştatyndaky synag meýdançasynda «Artemis IX» Aý missiýasy üçin niýetlenen SLS raketasynyň täze gaty ýangyçly tizlendirijisiniň synagy geçirildi. Işe girizilmeginden iki minut hem geçmänkä we otlaýyş prosesiniň tamamlanmagyna on sekunt galanda, enjamyň soplosy döwlüp, ýangyn döredi...

27.06.2025 18:11
5.1k+

Halkara kosmos stansiýasyna ilkinji gezek Hindistandan, Polşadan we Wengriýadan astronawtlar bardy

26-njy iýunda SpaceX kompaniýasynyň Crew Dragon kosmos gämisi Halkara kosmos stansiýasyna üstünlikli birikdi. Uçuş Axiom Space amerikan kompaniýasynyň Ax-4 («Aksiom-4») hususy missiýasynyň çäklerinde amala aşyryldy...