Ýeriň aýlanyşynyň tizlenmegi sebäpli, dünýä wagtyndan bir sekunt aýrylar

  • 20.02.2025 13:15
  • 7.5k+

Soňky ýyllarda Ýeriň aýlanyşynyň tizleşmegi sebäpli alymlar bütindünýä wagtyndan bir sekunt aýyrmaly bolarlar. Düzedişi öňümizdäki birnäçe ýylyň içinde girizilmeli bolar diýip, Bütinrussiýa Fiziko-tehniki we radiotehniki ölçegler ylmy-barlag institutynyň baş müdiri Sergeý Donçenkonyň sözlerine salgylanýan  RIA Nowosti habar berýär.

Alymyň sözlerine görä, beýle üýtgeşmeler hiç hili kynçylyk döretmeýär.
Institutyň baş ylmy işgäri Witaliý Palçikow ozal Ýeriň aýlanyş tizliginiň adatdan daşary artýandygyny, şonuň üçin 2029-njy ýyla çenli bu täsiriň öwezini dolmak maksady bilen bir sekunt aýyrmagyň zerurdygyny aýdypdy.

“Ýer gyzýar we planetanyň jümmüşinde güýçli prosesler bolup geçýär. Galyberse-de, bu hadysanyň adam işjeňliginiň netijesi bilen asla baglanyşygy bolman hem biler. Şeýle hem ol çynlakaý tebigy hadysalaryň habarçysy bolman biler"- diýip, Donçenko belledi.

Ol Ýeriň aýlanyşynyň haýallap, tizlenip bilýändigini düşündirdi. Planeta häzirki wagtda tizlenme tapgyryny başdan geçirýär. Ylym henizem bu hadysanyň takyk sebäplerini kesgitläp bilmedi, ýöne bu prosese buzluklaryň eremegi we suwlaryň ýaýrawynyň üýtgemegi ýaly faktorlaryň täsir edýändigi çak edilýär.


20.11.2025 10:55
2.5k+

Alymlar: Kosmos zyňyndylary Ýeriň atmosferasyny metallar bilen çalt hapalaýar

Nemes alymlarynyň halkara barlaglarynyň netijelerine görä, Ýeriň atmosferasy kosmos galyndylary sebäpli metallar bilen barha köp hapalanýar. Orbital mega-toparlaryň döremegi we uçuşlaryň köpelmegi bu prosesi has-da güýçlendirýär...

06.11.2025 18:59
8.2k+

Ýere Gün plazmasynyň zyňyndylary golaýlaýar: güýçli magnit tupany bolup biler

7-nji noýabrda Ýeri Gün plazmasynyň uly zyňyndysy gurşap alar. Ol 5-nji noýabrda Aşgabat wagty bilen 16:00 töweregi bolup geçen M7.4 derejeli alawlamadan soň ýüze çykdy. Bu barada Russiýanyň ylymlar akademiýasynyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

25.09.2025 20:00
7.7k+

Günden soň iň ýagty ýyldyz ýakyn wagtda Ýerden hatda gündiz hem görner

Astronomlar uzak wagt bäri sorag döredýän adaty bolmadyk ýyldyz ulgamynyň syryny açdylar. Gürrüň Betelgeýze — Günüň yzysüre asmandaky iň ýagty ýyldyz — we onuň ýaş egindeş ýyldyzy barada barýar. Alymlaryň pikirine görä, birnäçe ýyldan Betelgeýze supernowa hökmünde partlap biler we onuň ýalynyny Ýerden hatda gündiz hem görmek mümkin bolar...

17.09.2025 23:21
9.5k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...