Pompeýlerde b.e. 79-njy ýylyndaky wulkan atylmasyndan gaçan adamlaryň yzlary tapyldy

  • 08.02.2025 12:38
  • 5.6k+

Italiýada iki müň ýyl ozal biziň eýýamymyzyň 79-njy ýylynda bolup geçen Wezuwiý wulkanynyň weýrançylykly atylmasyndan gutulmaga synanyşan adamlaryň we haýwanlaryň yzlary tapyldy. Açyş Pompeýden 13 km uzaklykda ýerleşýän Noçera-Inferýore şäheriniň golaýyndaky gaz geçirijisinde alnyp barylýan işler mahalynda ýüze çykaryldy diýip, Daily Mail neşiri habar berýär.

Alymlaryň sözlerine görä, bu ýagdaýda gürrüň miladydan öňki 1995-nji ýylda Wezuwiýden gaçyşlyk barada gidýär. Awellino betbagtçylygy diýlip atlandyrylýan atylyş azyndan üç sagat dowam etdi. Ol pemzanyň çykmagy we 25 km radiusdaky meýdany öz içine alýan piroklastiki tolkun bilen utgaşdy.
Yzlar erkeklere, aýallara, çagalara we, ähtimal, goýun-geçilere degişlidir. Olar gyzgyn wulkan materialynyň üstünden kimse aýakýalaňaç, kimse aýakgaply geçipdirler. Gaçyp gutulany-gutulmadyklary anyk belli däl.
2006-njy ýylda PNAS žurnalynda çap edilen barlag bu betbagtçylygyň biziň eýýamymyzyň 79-njy ýylyndaky atylmagyndan has heläkçilikli bolup biljekdigini görkezýär. Şondan soň adamlar bu sebitde birnäçe asyrlap mesgen tutmandyrlar.


düýn 22:24
3k+

Türkmenistanyň ýaş startapçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlenildi

Türkmenistanda «Türkmenistan – mümkinçilikleriň ýurdy» atly ýaş innowatorlaryň bäsleşigi tamamlandy. Ol tehnologiýa, ylym we telekeçilik dünýäsinde özlerini görkezmäge taýýar mekdep okuwçylaryny, talyplary we ýaş mugallymlary birleşdirdi...

düýn 20:51
5.3k+

Garynjalarda agalygy eýelemegiň täsin taktikasy ýüze çykaryldy

Ýaponiýaly alymlar garynjanyň käbir görnüşleriniň başga koloniýalary eýelemek üçin ulanýan täsin mehanizmini ýüze çykardylar. Görnüşine görä, käbir korolewa-basyp alyjylar himiki ýaragy ulanyp, işçi garynjlary aldaw bilen öz urugbaşyny ýok etmäge mejbur edýärler we onuň ýerini eýeleýärler...

26.11.2025 11:15
2.1k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
2k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...