Pompeýlerde b.e. 79-njy ýylyndaky wulkan atylmasyndan gaçan adamlaryň yzlary tapyldy

  • 08.02.2025 12:38
  • 5.5k+

Italiýada iki müň ýyl ozal biziň eýýamymyzyň 79-njy ýylynda bolup geçen Wezuwiý wulkanynyň weýrançylykly atylmasyndan gutulmaga synanyşan adamlaryň we haýwanlaryň yzlary tapyldy. Açyş Pompeýden 13 km uzaklykda ýerleşýän Noçera-Inferýore şäheriniň golaýyndaky gaz geçirijisinde alnyp barylýan işler mahalynda ýüze çykaryldy diýip, Daily Mail neşiri habar berýär.

Alymlaryň sözlerine görä, bu ýagdaýda gürrüň miladydan öňki 1995-nji ýylda Wezuwiýden gaçyşlyk barada gidýär. Awellino betbagtçylygy diýlip atlandyrylýan atylyş azyndan üç sagat dowam etdi. Ol pemzanyň çykmagy we 25 km radiusdaky meýdany öz içine alýan piroklastiki tolkun bilen utgaşdy.
Yzlar erkeklere, aýallara, çagalara we, ähtimal, goýun-geçilere degişlidir. Olar gyzgyn wulkan materialynyň üstünden kimse aýakýalaňaç, kimse aýakgaply geçipdirler. Gaçyp gutulany-gutulmadyklary anyk belli däl.
2006-njy ýylda PNAS žurnalynda çap edilen barlag bu betbagtçylygyň biziň eýýamymyzyň 79-njy ýylyndaky atylmagyndan has heläkçilikli bolup biljekdigini görkezýär. Şondan soň adamlar bu sebitde birnäçe asyrlap mesgen tutmandyrlar.


düýn 11:20
7.2k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

01.07.2025 20:25
6.6k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

01.07.2025 19:25
6.1k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

01.07.2025 18:13
3.5k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...