NASA Wenerada uçuryljak täze zonduň taslamasyny tassyklady

  • 04.02.2025 20:10
  • 2.6k+

Rus we amerikan alymlary Weneranyň atmosferasyny öwrenmek üçin bilelikde iş alyp barýarlar. Olar «Elektroliz arkaly Wenerany öwrenmek» (EVE) atly taslamany taýýarladylar. Bu taslama NASA-nyň Geljekki konsepsiýalar instituty (NIAC) tarapyndan maliýeleşdirildi. Şeýle-de oňa Massaçusets tehnologiýa institutynyň (MIT) professory doktor Maýkl Heht ýolbaşçylyk edýär diýip, Phys.org habar berýär.

EVE taslamasynyň esasy maksady – Weneranyň atmosferasyndan gönümel uçujy gazlary we elektrik energiýasyny öndürmekdir. Munuň üçin alymlar gaty oksidli elektroliz (SOE) diýilýän tehnologiýany ulanmagy meýilleşdirýärler.
Bu tehnologiýa howa şarlary bilen Wenerany öwrenmekde ýüze çykýan iki esasy kynçylygy çözüp biler. Birinjiden, şarlaryň içindäki uçujy gaz wagtyň geçmegi bilen syzýar. Bu bolsa missiýanyň dowamlylygyny çäklendirýär. Ikinjiden, Wenerada gijeler 50 sagat dowam edýär. Şol wagt elektroniki enjamlaryň işlemegi üçin köp ätiýaç energiýa gerek bolýar. Täze tehnologiýa bolsa bu meseleleri çözmäge kömek eder.
Weneranyň atmosferasynyň gaty dykyz bolany üçin, bu taslama diňe ýönekeý bir fanyň kömegi bilen işläp bilýär, oňa kiçi kompressor nasosy zerur däl. Şeýle-de, Wenera Güne ýakyn ýerleşýär, şonuň üçin gündizine Gün energiýasy ýeterlik bolýar.
Ýöne bu taslamanyň hem özüne görä kynçylyklary bar. Weneranyň atmosferasynda kükürt kislotasy köp. Şonuň üçin enjamlaryň zaýalanmazlygy üçin ýörite gorag örtügi gerek. Şeýle hem kömürturşy gazynyň (CO₂) kisloroda we ugar gazyna öwrülmegi üçin ulgamyň 75% netijelilik bilen işlemegi möhümdir. Eger bu netije gazanylmasa, enjamlaryň üstünde uglerod ýygnanyp, olary petikläp biler.
Alymlar bu tehnologiýany başga planetalarda hem ulanmagyň mümkinçiliklerini öwrenýärler. Mysal üçin, olar bu taslamany galyň atmosferaly Titanda (Saturnyň hemrasy) synap görmegi göz öňünde tutýarlar.


şu gün 06:35
2.6k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...

düýn 17:39
2.4k+

Fiziologiýa we lukmançylyk boýunça Nobel baýragy immun ulgamynyň öwrenilendigi üçin berildi

Stokgolmda fiziologiýa we lukmançylyk boýunça Nobel baýragynyň eýeleri yglan edildi. Baýrak “periferik immunologik tolerantlyk” diýlip atlandyrylýan ugurdaky açyş üçin amerikalylar Meri E.Brankowa, Fred Ramsdella we ýaponiýaly Şimon Sakaguçä berildi...

düýn 10:54
6.3k+

Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň mugallymlary Ýaponiýada iş saparynda bolýarlar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň iki mugallymy öňdebaryjy bilim we ylmy tejribeleri özleşdirmek maksady bilen Ýaponiýa gitdiler. Olar 1-17-nji oktýabr aralygynda Ýaponiýanyň Kawasaki şäherinde ýerleşýän we dünýäniň öňdebaryjy ylmy-barlag merkezleriniň biri bolan ICONM – Nanomedisina Innowasiýa Merkezinde tejribe okuwlaryna gatnaşýarlar...

düýn 10:42
3.3k+

Alymlar ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini ösdürip ýetişdirdiler

Oregonyň Saglyk we ylym uniwersitetiniň alymlary ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini döretdiler. Bu tehnologiýa önelgesizligi bejermekde öwrülişik döredip, ýaş, kesel ýa-da himiýa bejergisiniň täsiri sebäpli ýumurtga öndürmek ukybyny ýitiren aýallar üçin täze mümkinçilik döredip biler diýip, "The Guardian" gazeti habar berdi...