Hindistanda Inda jülgesiniň gadymy ýazgylaryny okap bilen adama $1 mln tölener

  • 31.01.2025 20:25
  • 11k+

Hindistanyň Tamilnad ştaty Inda jülgesiniň gadymy siwilizasiýasynyň ýazgylaryny okan ilkinji adam üçin 1 mln dollar möçberde baýrak yglan etdi. 100 ýyl mundan ozal britaniýaly arheolog Jon Marşall tarapyndan açylan gadymy ýazgylaryň mazmuny häzire çenli bilinmän galdy diýip, Bi-bi-si habar berýär.

Baýrak barada ştatyň esasy ministri Muthuwel Karunanidhi Stalin yglan etdi.
Indanyň ýazgylary boýunça bilermen žurnalistlere “meseläni çözüp bildim” diýýän adamlardan yzygiderli elektron poçta arkaly hat alýandygyny gürrüň berdi. Ýazgylaryň syryny açmak üçin dürli ugurdaky hünärmenler: IT hünärmenleri, bugalterler, salgyt işgärleri we pensionerler synanyşýar.
Olaryň köpüsi tekstleriň jadyly we ruhy manysy baradaky nazaryýete bil baglap, tekstleriň, köplenç, söwdada ulanylan daş tablisalarynda duş gelýändigi baradaky fakta ähmiýet bermeýär.
Ýerli häkimiýetler uly pul baýragynyň dünýäniň ähli ýerinden arheologlary, lingwistleri we tehniki hünärmenleri höweslendirjekdigine umyt bildirýär.

“Indanyň ýazuw ýadygärlikleri, ähtimal, häzire çenli okalmadyk möhüm ýazuw ulgamy bolsa gerek” – diýip, indolog Asko Parpola belledi.

Inda jülgesiniň ýazuw ýadygärlikleri, takmynan, b.e.öň 2700-2500-nji ýyllarda peýda boldy. Bu tekstleri okamak gadymy siwilizasiýanyň taryhyna, jemgyýetçilik gurluşyna we ykdysadyýetine düşünmegiň açary bolup biler. Şeýle-de, bu Inda jülgesiniň ilatynyň, hakykatdanam, günorta göçendigini, eger şeýle bolsa, munuň nähili bolandygyny anyklamaga mümkinçilik berer.


14.09.2025 19:24
2.4k+

Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär. Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy...

09.09.2025 16:11
8.8k+

Marokkoda dinozawrlar eýýamynyň "janly tanky" tapyldy: olaryň güýçli sowudy bolupdyr

Marokkoda paleontologlar özboluşly gorag uýgunlaşmaly dinozawr bolan Spicomellus aferi ankilozawryny tapdylar. Alymlar bu üýtgeşik ýyrtyjynyň daşky keşbini döretdiler. Nature žurnalynda çap edilen barlagda ankilozawrlaryň esasy goraglarynyň köpüsiniň ozal pikir edilişinden has ir peýda bolandygy ýüze çykaryldy...

04.09.2025 19:24
10k+

Argentinada gadymy krokodile meňzeş ýyrtyjy tapyldy. Ol dinozawrlary awlapdyr

Paleontologlar Patagoniýanyň günortasynda häzirki krokodilleriň ýok bolup giden garyndaşlaryny - öň belli bolmadyk peýrozawrlaryň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylaryň arasynda gowy saklanyp galan kelleçanak, äň we skeletiň bir bölegi bar...

04.09.2025 19:04
10k+

Eýrandaky gaýada kükürt gutusynyň ölçegindäki gadymy ýazgy tapyldy

Eýranda arheologlar, takmynan, 1600 ýyllyk kiçijik gadymy ýazgyny tapdylar. Ýazgynyň ölçegi - ini dört santimetr we boýy ýedi santimetr diýip, Ancientist portaly ýazýar. Tapyndy taryhçylaryň parslaryň we pars diliniň watany diýip atlandyrýan Fars welaýatynyň paýtagty Marwdeşt şäheriniň golaýyndaky daglyk ýerden tapyldy...