Hindistanda Inda jülgesiniň gadymy ýazgylaryny okap bilen adama $1 mln tölener

  • 31.01.2025 20:25
  • 11k+

Hindistanyň Tamilnad ştaty Inda jülgesiniň gadymy siwilizasiýasynyň ýazgylaryny okan ilkinji adam üçin 1 mln dollar möçberde baýrak yglan etdi. 100 ýyl mundan ozal britaniýaly arheolog Jon Marşall tarapyndan açylan gadymy ýazgylaryň mazmuny häzire çenli bilinmän galdy diýip, Bi-bi-si habar berýär.

Baýrak barada ştatyň esasy ministri Muthuwel Karunanidhi Stalin yglan etdi.
Indanyň ýazgylary boýunça bilermen žurnalistlere “meseläni çözüp bildim” diýýän adamlardan yzygiderli elektron poçta arkaly hat alýandygyny gürrüň berdi. Ýazgylaryň syryny açmak üçin dürli ugurdaky hünärmenler: IT hünärmenleri, bugalterler, salgyt işgärleri we pensionerler synanyşýar.
Olaryň köpüsi tekstleriň jadyly we ruhy manysy baradaky nazaryýete bil baglap, tekstleriň, köplenç, söwdada ulanylan daş tablisalarynda duş gelýändigi baradaky fakta ähmiýet bermeýär.
Ýerli häkimiýetler uly pul baýragynyň dünýäniň ähli ýerinden arheologlary, lingwistleri we tehniki hünärmenleri höweslendirjekdigine umyt bildirýär.

“Indanyň ýazuw ýadygärlikleri, ähtimal, häzire çenli okalmadyk möhüm ýazuw ulgamy bolsa gerek” – diýip, indolog Asko Parpola belledi.

Inda jülgesiniň ýazuw ýadygärlikleri, takmynan, b.e.öň 2700-2500-nji ýyllarda peýda boldy. Bu tekstleri okamak gadymy siwilizasiýanyň taryhyna, jemgyýetçilik gurluşyna we ykdysadyýetine düşünmegiň açary bolup biler. Şeýle-de, bu Inda jülgesiniň ilatynyň, hakykatdanam, günorta göçendigini, eger şeýle bolsa, munuň nähili bolandygyny anyklamaga mümkinçilik berer.


20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

14.10.2025 13:25
10k+

Hindistanly adam 1 millimetrden sähel uly bolan agaç çemçäni döretdi

Hindistandan 23 ýaşly inžener-elektrik we miniatýuraçy hudožnik K. Bijaý Kumar Reddi dünýäde iň kiçijik agaç çemçäni ýasady. Bu aşhana enjamy 1,13 millimetrden uly däl. Ginnesiň rekordlar kitabynyň saýtynda bellenilişi ýaly, çemçe şeýle bir kiçijik welin, ol hatda iňňäniň gözünden geçip bilýär...

13.10.2025 09:51
6.7k+

Türkiýedäki Karahantepede adamyň şekili bolan gadymy daş sütüni tapyldy

Türkiýäniň günorta-gündogaryndaky neopolit döwrüne degişli Karahantepe sebitinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda adamyň şekili bolan T-şekilli daş sütüni tapyldy. Bu barada Türkiye Today habar berýär. Ozal alymlar goňşy Göbekli-Tepede hem eliň we penjäniň şekili bolan şuňa meňzeş sütünleri tapypdy, ýöne bu ullakan daş böleginde ýüzüň şekili mese-mälim oýulan ilkinji tapyndy boldy...

07.10.2025 23:23
5.2k+

Müsürde 20 ýyldan soň faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeldiş işleri tamamlandy

Müsürde Luksoryň günbatar kenaryndaky Patyşalar jülgesinde faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeltmek işleri tamamlandy. Bu barada ýurduň syýahatçylyk we gadymy ýadygärlikler ministri Şerif Fathi habar berdi...