Sagatda 33 müň km tizlikde güýçli ýeller öwüsýän ekzoplaneta tapyldy

  • 24.01.2025 10:44
  • 4.8k+

Halkara astronomlar topary Gün ulgamyndan uzakda ýerleşýän we üstünde häzirki wagta çenli ölçemek başardan iň güýçli ýeller öwüsýän WASP-127b atly ekzoplanetany tapdylar. Olaryň açyşlary Astronomy & Astrophysics (A&A) ylmy žurnalynda beýan edildi diýip, Reuters habar berýär.

WASP-127b bizden 520 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýär. Bu ekzoplaneta, gaz ägirdi bolup, Ýupiterden birneme uly, ýöne has pes dykyzlykdadyr.
Aslynda, ekzoplaneta ilkinji gezek 2016-njy ýylda ýüze çykaryldy. Ýöne alymlar ýakyn wagtda WASP-127b-niň atmosferasynda, tizligi 33 000 km/s-den hem ýokary bolan aşa güýçli ýelleriň öwüsýändigini anykladylar. Bu tizlik Gün ulgamyndaky ýeliň tizligi iň ýokary hasaplanýan Neptundaky ýeliň tizliginden (1800 km/s) hem has ýokarydyr.
Astronomlar WASP-127b-niň atmosferasyndan geçýän ýyldyzyň şöhlelerini öwrenmek arkaly planetanyň howa şertleriniň kartasyny düzmegi başardylar. Ýewropanyň Günorta Obserwatoriýasynyň äpet VLT teleskopynyň CRIRES+ enjamy, onuň atmosferasyndaky suw buglaryny we ugar gazyny (uglerod monoksidini) ýüze çykarmaga kömek etdi.
Geljekde astronomlar dürli görnüşdäki planetalaryň daşarky howa şertleri barada has köp maglumat ýygnamagy umyt edýärler.


şu gün 11:47
1.2k+

Ilon Mask emeli aň hasaplamalaryny kosmosa geçirmegi teklip etdi

Amerikaly milliarder Ilon Maskyň pikiriçe, geljek bäş ýylda emeli aň bilen baglanyşykly hasaplaýyş güýçlerini ösdürmegiň iň amatly ýoly olary kosmosa göçürmek bolar. Bu barada ol Waşingtonda ABŞ bilen Saud Arabystanynyň ykdysady hyzmatdaşlygyna bagyşlanan forumda aýtdy...

düýn 12:08
2.8k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

düýn 11:22
5.8k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

düýn 11:14
2.4k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...