Sagatda 33 müň km tizlikde güýçli ýeller öwüsýän ekzoplaneta tapyldy

  • 24.01.2025 10:44
  • 4.8k+

Halkara astronomlar topary Gün ulgamyndan uzakda ýerleşýän we üstünde häzirki wagta çenli ölçemek başardan iň güýçli ýeller öwüsýän WASP-127b atly ekzoplanetany tapdylar. Olaryň açyşlary Astronomy & Astrophysics (A&A) ylmy žurnalynda beýan edildi diýip, Reuters habar berýär.

WASP-127b bizden 520 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýär. Bu ekzoplaneta, gaz ägirdi bolup, Ýupiterden birneme uly, ýöne has pes dykyzlykdadyr.
Aslynda, ekzoplaneta ilkinji gezek 2016-njy ýylda ýüze çykaryldy. Ýöne alymlar ýakyn wagtda WASP-127b-niň atmosferasynda, tizligi 33 000 km/s-den hem ýokary bolan aşa güýçli ýelleriň öwüsýändigini anykladylar. Bu tizlik Gün ulgamyndaky ýeliň tizligi iň ýokary hasaplanýan Neptundaky ýeliň tizliginden (1800 km/s) hem has ýokarydyr.
Astronomlar WASP-127b-niň atmosferasyndan geçýän ýyldyzyň şöhlelerini öwrenmek arkaly planetanyň howa şertleriniň kartasyny düzmegi başardylar. Ýewropanyň Günorta Obserwatoriýasynyň äpet VLT teleskopynyň CRIRES+ enjamy, onuň atmosferasyndaky suw buglaryny we ugar gazyny (uglerod monoksidini) ýüze çykarmaga kömek etdi.
Geljekde astronomlar dürli görnüşdäki planetalaryň daşarky howa şertleri barada has köp maglumat ýygnamagy umyt edýärler.


düýn 19:21
2k+

Beýik Britaniýada şokoladyň tagamyny güýçlendirýän saz döredildi

Beýik Britaniýada diňläniňde şokoladyň süýji tagamyny has güýçlendirýän saz döredildi diýip, New York Post habar berýär. Bristol uniwersitetinden kompozitor we ses boýunça hünärmen Natali Hiasint soňky 60 ýylda sazyň tagam duýgularyna ýetirýän täsiri baradaky ylmy gözlegleri öwrendi...

28.08.2025 07:12
6.1k+

Özbegistanda ýaşy 9,2 müň ýyla barabar bolan ekerançylyk gurallary we däneleri tapyldy

Özbegistanyň günortasynda, Surhandarýa derýasynyň jülgesinde, Toda gowagynda Özbegistandan, Hytaýdan we Ýewropadan arheologlaryň topary gadymy adamlaryň gonalgasyny tapdy. Onuň ýaşy, takmynan, 9,2 müň ýyla barabar...

27.08.2025 15:59
13k+

Kosmosdan alnan suratlar Aziýada gijeki yşyklandyryşyň 10 ýylda näderejede üýtgändigini görkezdi

2014-nji we 2024-nji ýyllaryň dowamynda Aziýanyň çäklerinde gijeki yşyklandyryş kartalaryny deňeşdirmek arkaly soňky on ýylda sebitde emeli ýagtylandyryşyň paýlanylyşynyň näderejede üýtgändigini görmek bolýar. Şeýle kartalar adamyň işjeňligini wizual öwrenmäge kömek edýär...

25.08.2025 13:01
5.2k+

Angliýada rim esgerine degişli bolan ýaşy 2000 ýyllyk başgap dikeldildi

Angliýadaky Bolton muzeýinde ýaşy 2000 ýyl töweregi bolan ýüpekden ýasalan başgaby dikeltmek işleri tamamlandy. Ony rimli esger geýipdir. Dünýäde şeýle görnüşli diňe üç nusga saklanyp galypdyr: biri Mançesterde, beýlekisi Florensiýada, üçünjisi bolsa Boltonda ýerleşýär diýip, muzeý habar berdi...