Liwermor barlaghanasynda dünýäniň iň ýagty rentgen şöhleleri döredildi

  • 21.01.2025 12:25
  • 2k+

ABŞ-daky Liwermor milli barlaghanasynyň (LLNL) alymlary taryhda iň güýçli rentgen çeşmesini döretdiler, ol bar bolan analoglaryndan iki esse ýagty. Täze açyş ylmy barlaglarda, esasanam, termoýadro sintezi pudagynda we aşa gyzgyn plazmany öwrenmekde möhüm üstünlikleri wada berýär diýip, New Atlas ýazýar.

Örän ýagty rentgen şöhleleri atom derejesinde materiallaryň gurluşyny öwrenmek, himiki reaksiýalara hakyky wagtda gözegçilik etmek, biologiki nusgalaryň jikme-jik şekillerini öndürmek we çylşyrymly molekulalary seljermek ýaly ylmy barlaglar üçin peýdalydyr.
Däp bolşy ýaly, rentgen şöhleleri demir nyşana elektron şöhlesini täsir etdirmek arkaly emele gelýär. Bu açyş elektron şöhläniň ýerine lazerleri we adaty metal plastinanyň ýerine kümüş köpükden edilen nyşanany ulanmak arkaly mümkin boldy.
Bu kümüş silindrleriň dykyzlygy adaty kümşüňkiden müň esse pesdir we bir nanosekunta  ýetmän gyradeň gyzýar.
Netijede, 20 000 elektron woltdan ýokary energiýaly rentgen şöhleleriniň çeşmesi boldy.
LLNL bu ösüşiň diňe bir termoýadro birleşmesiniň işleýşine has gowy düşünmäge kömek etmän, eýsem adatdakysyndan has üýtgeşik hereket edýän gaty gyzgyn metal plazmalara täzeçe garamaga mümkinçilik berjekdigini aýdýar.


şu gün 17:21
893

Astronomlar Saturnyň 128 sany täze hemrasyny tapdy, indi onuň 274 hemrasy bar

Doktor Edward Eştonyň (Sinika akademiýasynyň Astronomiýa we astrofizika instituty, Taýwan) ýolbaşçylygyndaky halkara astronomlar topary Saturnyň 128 sany täze hemrasyny tapdy. Indi olaryň umumy sany 274-e ýetýär...

düýn 23:00
3.9k+

Suratçy sinhrotronyň içki gurluşyny surata aldy

Suratçy Çarlz Bruks we Awstraliýanyň Ýadro ylmy we tehnologiýalary guramasynyň (ANSTO) uly fizigi Ýujin Tan adaty bolmadyk zady surata aldylar. Olar Awstraliýa sinhrotronynyň - elektronlary ýagtylygyň tizligine...

11.03.2025 23:02
8.4k+

Ylmy gözlegçiler täze buz eýýamynyň başlap biljekdigini çaklady

Ýene 10 müň ýyldan Ýerde täze buz eýýamy başlap biler. Science žurnalynyň habar bermegine görä, şeýle netijä Santa-Barbaradaky Kaliforniýa  uniwersitetiniň alymlary geldi. Ylmy gözlegçiler geçen global sowama döwürlerini...

11.03.2025 15:05
1.3k+

Hytaýly alymlar 5G we 6G-de öwrülişik döredip biljek optiki çibi işläp düzdüler

Pekin uniwersitetiniň alymlary örän ýokary tizlikdäki 5G we 6G mobil torlary üçin esas bolup biljek, 100 GGs takt ýygylykda işleýän optiki çibi işläp düzdüler. Bu barada «Interesting Engineering» neşiri habar berýär...