Müsürde Gadymy patyşalygyň ilkinji nebereleriniň guburlary tapyldy. Bu diýseň seýrek duşýan tapyndy

  • 10.01.2025 17:33
  • 7.7k+

 

Arheologlar Kairiň golaýyndaky Sakkara nekropolynda Gadymy patyşalyk bilen baglanyşykly mazarlary, mastabalary we artefaktlary tapdylar. Bu barada Müsüriň Syýahatçylyk we gadymyýet ministrligi habar berdi.

Sakkara Kairden 25 km uzaklykda ýerleşýär we esasan, III nesilşalygyň faraony Joseriň basgançakly piramidasy bilen meşhurdyr. Ol dünýäde saklanyp galan iň uly daş bina hasaplanýar. Mundan başga-da, Sakkarada ýene 10 piramida saklanyp galypdyr. Miladydan öňki üçünji we dördünji müňýyllyklaryň başynda I nesilşalyk döwründe faraonlar we begza adamlar bu ýerde jaýlanyp başlapdyrlar. Ýönekeý adamlar “mastaba” diýilýän kesilen piramidalarda jaýlanypdyr. Bu söz arap dilinden gelip çykyp, “basgançak”, “seki” diýmegi aňladýar, göçme manyda bolsa “ebedi öý” manysyny berýär.

Müsürli we ýaponiýaly arheologlaryň topary toplumyň gündogar böleginden dört mazar: çig kerpiçden gurlan iki mastaba we gaýada oýulyp salnan iki mazar tapdy. Mazarlaryň birinde aralary hek daşlary bilen ýapylan mazar kamerasyna alyp barýan dik şahta bar. Golaýynda alebastrden ýasalan gap we silindr görnüşli bitin gap tapyldy.
Şeýle hem hek daşyndan edilen möhür tapyldy, ondaky maglumatlara düşünmek we okap bilmek gerek.
Tapyndylar II, III we IV nesilşalyklardan (2847–2687, 2686–2575 we 1550–1292-nji ýyllar) gözbaş alýar. Bu tapyndylar Sakkaranyň meşhur nekropolynyň mazarystan hökmünde has uzak wagtlap ulanylandygyny we ozal pikir edişinden has uzaga, demirgazyk tarapa uzalyp gidendigini görkezýär.
Alymlar gazuw-agtaryş işlerini geljek möwsümlerde dowam etdirerler.
Barlagyň çäklerinde grek-rim katakombalarynda dikeldiş işleri hem geçirildi. Ol ýerden mumiýalanan galyndylar, agaç tabytlaryň bölekleri, terrakota jaýlanyş modelleri, toýun gap-gaçlar we hudaý aýallar Isida bilen Afroditanyň heýkeljikleri tapyldy.
Ministr Şerif Fathi Sakkaradaky gaýalaryň gadymy Müsür siwilizasiýasy barada bilimleri giňeldýän köp syrlara eýedigini belledi.


14.09.2025 19:24
2.2k+

Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär. Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy...

13.09.2025 15:41
4.5k+

Kalimantan adasynda meteoritden galan gadymy palta tapyldy

Kalimantan adasynyň Indoneziýa böleginde ýerleşýän Paau obasynda çen bilen bürünç eýýamyna degişli seýrek guýguç şekilli palta tapyldy. Onuň ýaşy takmynan 3000 ýyl töweregi. Radar Banjarmasin gazetiniň habaryna görä, bu artefakt 1983-nji ýylda ýerli ýaşaýjy tarapyndan altyn gözleýän mahaly tötänleýin tapyldy we  jemgyýetçilige indi mälim boldy...

09.09.2025 16:11
8.7k+

Marokkoda dinozawrlar eýýamynyň "janly tanky" tapyldy: olaryň güýçli sowudy bolupdyr

Marokkoda paleontologlar özboluşly gorag uýgunlaşmaly dinozawr bolan Spicomellus aferi ankilozawryny tapdylar. Alymlar bu üýtgeşik ýyrtyjynyň daşky keşbini döretdiler. Nature žurnalynda çap edilen barlagda ankilozawrlaryň esasy goraglarynyň köpüsiniň ozal pikir edilişinden has ir peýda bolandygy ýüze çykaryldy...

04.09.2025 19:24
10k+

Argentinada gadymy krokodile meňzeş ýyrtyjy tapyldy. Ol dinozawrlary awlapdyr

Paleontologlar Patagoniýanyň günortasynda häzirki krokodilleriň ýok bolup giden garyndaşlaryny - öň belli bolmadyk peýrozawrlaryň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylaryň arasynda gowy saklanyp galan kelleçanak, äň we skeletiň bir bölegi bar...