Müsürde Gadymy patyşalygyň ilkinji nebereleriniň guburlary tapyldy. Bu diýseň seýrek duşýan tapyndy

  • 10.01.2025 17:33
  • 7.7k+

 

Arheologlar Kairiň golaýyndaky Sakkara nekropolynda Gadymy patyşalyk bilen baglanyşykly mazarlary, mastabalary we artefaktlary tapdylar. Bu barada Müsüriň Syýahatçylyk we gadymyýet ministrligi habar berdi.

Sakkara Kairden 25 km uzaklykda ýerleşýär we esasan, III nesilşalygyň faraony Joseriň basgançakly piramidasy bilen meşhurdyr. Ol dünýäde saklanyp galan iň uly daş bina hasaplanýar. Mundan başga-da, Sakkarada ýene 10 piramida saklanyp galypdyr. Miladydan öňki üçünji we dördünji müňýyllyklaryň başynda I nesilşalyk döwründe faraonlar we begza adamlar bu ýerde jaýlanyp başlapdyrlar. Ýönekeý adamlar “mastaba” diýilýän kesilen piramidalarda jaýlanypdyr. Bu söz arap dilinden gelip çykyp, “basgançak”, “seki” diýmegi aňladýar, göçme manyda bolsa “ebedi öý” manysyny berýär.

Müsürli we ýaponiýaly arheologlaryň topary toplumyň gündogar böleginden dört mazar: çig kerpiçden gurlan iki mastaba we gaýada oýulyp salnan iki mazar tapdy. Mazarlaryň birinde aralary hek daşlary bilen ýapylan mazar kamerasyna alyp barýan dik şahta bar. Golaýynda alebastrden ýasalan gap we silindr görnüşli bitin gap tapyldy.
Şeýle hem hek daşyndan edilen möhür tapyldy, ondaky maglumatlara düşünmek we okap bilmek gerek.
Tapyndylar II, III we IV nesilşalyklardan (2847–2687, 2686–2575 we 1550–1292-nji ýyllar) gözbaş alýar. Bu tapyndylar Sakkaranyň meşhur nekropolynyň mazarystan hökmünde has uzak wagtlap ulanylandygyny we ozal pikir edişinden has uzaga, demirgazyk tarapa uzalyp gidendigini görkezýär.
Alymlar gazuw-agtaryş işlerini geljek möwsümlerde dowam etdirerler.
Barlagyň çäklerinde grek-rim katakombalarynda dikeldiş işleri hem geçirildi. Ol ýerden mumiýalanan galyndylar, agaç tabytlaryň bölekleri, terrakota jaýlanyş modelleri, toýun gap-gaçlar we hudaý aýallar Isida bilen Afroditanyň heýkeljikleri tapyldy.
Ministr Şerif Fathi Sakkaradaky gaýalaryň gadymy Müsür siwilizasiýasy barada bilimleri giňeldýän köp syrlara eýedigini belledi.


05.11.2025 10:00
5.5k+

40 ýyl mundan ozal ýitip giden möjek-möýüň görnüşi Britan adalarynda gaýtadan tapyldy

Beýik Britaniýada uzak wagt bäri ýok bolup giden görnüş hökmünde hasaplanýan kiçijik möý goraghananyň diňe gaýyk arkaly baryp bolýan çet ýerinde gaýtadan gabat gelindi. Uaýt adasynda tapylan bu görnüş mämişi aýakly Aulonia albimana diýlip atlandyrylýan möjek-möýlere degişli...

04.11.2025 19:53
9k+

Grenlandiýa kitiniň 200 ýyllap ýaşamagynyň syryny adamlarda ulanmak isleýärler

Grenlandiýa kitleri (Balaena mysticetus) ýer ýüzüniň iň uzak ýaşaýan haýwanlarynyň biri bolup, olaryň ömri 200 ýyldan gowrak dowam edip bilýär. Alymlar olaryň uzak ýaşamagynyň CIRPB diýlip atlandyrylýan ýörite belok bilen baglanyşykly bolup biljekdigini aýdýarlar...

31.10.2025 21:40
8.1k+

Müsürde dünýäniň bir siwilizasiýa bagyşlanan iň uly muzeýi açylýar

Dubliniň Heneghan Peng Architects binagärlik býurosy Gizadaky Uly Müsür muzeýiniň gurluşygynyň taslama yglan edilenden otuz ýyldan gowrak wagtdan soň doly tamamlanandygyny habar berdi. Muzeý Giza piramidalarynyň golaýynda 500 000 inedördül metr meýdanda ýerleşýär we köpüsi ozal köpçülige görkezilmedik faraonlar döwrüniň 100 000-den gowrak artefaktyny jemleýär...

28.10.2025 11:14
1.6k+

Barlag: EA sebäpli ýetginjekler çalt, ýöne ýüzleý pikirlenip başladylar

Oksfordyň uniwersitetiniň neşirýatynyň geçiren täze barlagyna görä, emeli aň (AI) ýaşlaryň pikirlemegine işjeň täsir edýär: ol has çalt pikirlemäge kömek edýär, ýöne käte seljerme çuňlugyny ýitirýär diýip Business Insider ýazýar...