Aýda energiýa, aragatnaşyk we ýagtylyk üçin niýetlenen 100 metrlik ýedi diň oturdylar

  • 10.01.2025 17:23
  • 4.9k+

Illinoýs uniwersitetiniň talyplary NASA bilen hyzmatdaşlykda geljekde Amerikanyň Aýda guruljak bazasy üçin infrastruktura taslamasyny döretdiler. Olar  elektrik energiýasyny almak, aragatnaşygy üpjün etmek, ýük daşamak we Aý baýlyklaryny çykarmak üçin Ýeriň hemrasynda uly kömekçi stansiýa ýerleşdirmegi teklip edýärler diýip, Phys.org habar berýär.

Bu düşünje “Barlaglar, gorlary ýerinde ulanmak we ösüş üçin Trans-Aý merkezi” (Trans-Lunar Hub for Exploration, ISRU, and Advancemen) diýip atlandyryldy. Gadymy grek mifologiýasynda ilkinji Aý taňrysy, Aý hudaýynyň ejesi Selenanyň adyny göterip, gysgaldylyp THEIA (“Teýýa”) diýilýär.
Stansiýada 100 metrlik ýedi sany diň gurmak meýilleşdirilýär. Olar Aýa ýygnalan görnüşde eltiler. Diňlerde Gün panelleri we tehnika zarýad bermäge mümkinçilik berjek lazer arkaly energiýa geçiriji ulgamlar ýerleşdiriler. Şeýle hem olarda simsiz aragatnaşyk serişdeleri bolar, bu hem kosmonawtlar üçin örän möhümdir.
Mundan başga-da, diňler Aýyň Günorta polýusynyň golaýynda, Günüň hemişe pesde, gözýetimiň üstünde asyl-asyl saklanyp, hemranyň üstüne uzyn kölege düşürmek bilen,  geljekki bazanyň sebitinde ýagtylygyň kyn şertlerinde kömek etjek güýçli yşyklar bilen üpjün ediler.
Diňlerden başga-da, taslama wodorody we kislorody goşmak bilen, Aý regolitinden çeşmeleri çykarmak ulgamyny öz içine alýar. Energiýa üpjünçiligi üçin ýadro reaktorlaryny ulanmak meýilleşdirilýär. Infrastruktura Aýa Starship-iň kömegi bilen eltiler. Bu kosmos gämisiniň göterijilik ukyby, takmynan, 100 tonna, bu bolsa artygy bilen ýeterlikdir: merkez üçin ähli enjamlaryň umumy agramy 72,5 tonnadan geçmez.
“Artemida” programmasy boýunça ilkinji düşürişi 2027-nji ýylda amala aşyrmak meýilleşdirildi. THEIA taslamasy ondan soňky tapgyrlarda durmuşa geçirilip başlanar.


şu gün 19:05
656

Ýewropada kitleriň süňkünden ýasalan iň gadymy gurallar tapyldy. Awçylar olary 20 müň ýyl ozal ulanypdyrlar

Arheologlar Biskaý aýlagynyň kenaryndan kitleriň azyndan bäş görnüşiniň süňklerinden ýasalan süňk gurallary tapdylar. Olaryň ýaşy 20 müň ýyl töweregi, diýmek, olar şunuň ýaly görnüşdäki gurallaryň iň gadymysydyr diýip, New Scientist neşiri ýazýar...

düýn 17:42
6.7k+

Ispaniýada adam barmagynyň iň gadymy yzy tapyldy

Ispan arheologlary San-Lasaro gowagynda (Ispaniýa) adamyň ýüzüni ýada salýan uzyn daş tapdylar. Daşyň edil ortasynda, ähtimal, burny aňladýan gyzyl nokat bar. Geçirilen seljermeler bu nokadyň ohra (gyzylymtyl tebigy mineral boýag) batyrylan barmak bilen goýlandygyny görkezdi...

düýn 17:34
1k+

Ştrausyň «Mawy Dunaý» walsy kosmosa iberiler

Ýewropa kosmos agentligi (ESA) esaslandyrylmagynyň 50 ýyllygyny kompozitor Iogann Ştrausyň doglan gününiň 200 ýyllygy bilen bilelikde bellemäge karar berdi. Bu iki möhüm senäniň hormatyna, meşhur kompozitoryň «Ajaýyp mawy Dunaýda» atly walsy radiosignal görnüşinde kosmosa iberiler diýip, «Phys...

düýn 16:17
2.4k+

NASA-nyň öňki inženeri kosmosdan selfi edýän mugt hyzmaty ýola goýdy

NASA-nyň öňki inženeri Mark Rober kosmosdan selfi etmäge mümkinçilik berýän mugt hyzmaty ýola goýdy. Surata Sat Gus hemrasynda oturdylan kamera arkaly düşürilýär diýip, CrunchLabs kompaniýasynyň web sahypasynda habar berilýär...