Alymlar Stounhenjiň gurulmagynyň mümkin bolan maksadyny anykladylar: ol agzybirligiň nyşany

  • 24.12.2024 16:55
  • 10k+

Stounhenj Britaniýanyň gadymy jemgyýetlerini bir umumy medeni-syýasy ulgama birikdirip, olaryň agzybirliginiň nyşany hökmünde hyzmat eden bolsa gerek. Şeýle çaklamalary Londonyň Uniwersitet kollejiniň we Aberistuit uniwersitetiniň alymlary öňe sürýär diýip, The Guardian habar berýär.

Professor Maýk Parker Pirson ýadygärligiň ähli daşlarynyň bu ýere aýry-aýry sebitlerden getirilendigine esaslanýar. Ýeri gelende bellesek, awgust aýynda arheologiki jemgyýet üçin üýtgeşik açyş edildi: Stounhenjiň altar daşynyň Şotlandiýadan, 750 km uzaklykdan daşalandygy anyklandy. Öň, merkezi daş 200 km uzaklykda ýerleşýän Uelsden getirilendir diýlip hasaplanýardy.

“Men Stounhenje dogry nukdaýnazardan seretmedik diýip pikir edýärin. Bu Britaniýanyň halklarynyň ata-babalar we kosmos bilen ebedi baglanyşygyny alamatlandyrýan jebisliginiň ýadygärligidir” – diýip, alym belledi.

Hünärmenleriň pikiriçe, altar daşy Şotlandiýada has irki ýadygärligiň bir bölegi bolup, soň syýasy birleşigiň nyşany hökmünde getirilen bolsa gerek. Stounhenjiň gurluşygy jemgyýetleriň uly birleşmesiniň bir bölegi bolup biler we muny Britaniýanyň dürli sebitlerinde giçki neolit döwrüniň jaýlarynyň binagärligindäki meňzeşlik tassyklaýar.
Mundan başga-da, köpden bäri altar daşy birwagtlar dik durup, wagtyň geçmegi bilen ýykylypdyr diýlip hasaplanýardy. Ýöne Pirson Şotlandiýanyň demirgazyk-gündogarynda daşlary bilkastlaýyn göni ýatan birnäçe aýlawly desganyň bardygyny belleýär.

“Indi biziň onuň gelip çykyşy barada bilýänlerimizi göz öňünde tutsak, onuň bilkastlaýyn ýata ýagdaýda gurulmagy has ynandyryjy görünýär” – diýip, alym aýdýar.


30.09.2025 18:01
944

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

30.09.2025 10:22
570

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

29.09.2025 12:30
217

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...

27.09.2025 19:28
241

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...