Marsda hlor zyňyndylarynyň syrly çeşmeleri tapyldy

  • 23.10.2024 17:43
  • 5.5k+

“ExoMars-TGO” zondunda oturdylan rus ACS guraly, Marsyň atmosferasyndaky hlor birleşmeleriniň konsentrasiýasynda adaty bolmadyk durnuksyzlygy hasaba aldy. Bu açyş barada, Russiýa Ylymlar akademiýasynyň kosmos gözlegleri institutynyň gözlegçisi Mihail Luginin Gün ulgamynyň gözlegleri boýunça XV Moskwa simpoziumynda habar berdi.

Alnan maglumatlar, planetanyň üstki bölegine golaý ýerleşýän hlor çeşmeleriniň bardygyny görkezýär.
Gözlegçiler ilkinji gezek planetanyň Günden iň uzak aralykda ýerleşýän döwründe (afeliý) Marsyň atmosferasynda duz kislotasyny tapdylar.

“Bu açyş bize häzirki Mars ýylynda (2022-nji ýylyň dekabry - 2024-nji ýylyň noýabry) Marsyň atmosferasyndaky hlor birleşmeleriniň konsentrasiýasynyň durnuksyzlygyna gözegçilik etmäge itergi berdi” – diýip, TASS Lugininiň sözlerini getirýär.

Geçirilen gözlegler, planetanyň demirgazyk ýarym şarynda, esasanam, Patera Alba wulkanyna ýakyn ýerlerde hlor çeşmeleriniň bardygyny görkezdi.
Bu açyş Marsda “sönen” wulkanlary öwrenmegiň möhüm serişdesine öwrüldi, sebäbi şeýle hlor zyňyndylary wulkan işjeňligi bilen baglanyşykly bolup biler.
Gözlegçi: “Bu hlor birleşmeleriniň zyňyndylarynyň tapylan ýerlerini Marsyň kartasyna geçirsek, onda olaryň hemmesiniň diýen ýaly Patera Alba wulkanynyň eňňitlerinde ýerleşýändiklerine göz ýetireris. Wulkanyň töweregindäki jaýrylan ýerler hlor birleşmeleriniň çeşmesi bolup biler”.
“ExoMars” missiýasy Russiýa bilen Ýewropanyň bilelikdäki taslamasydyr. Missiýanyň orbital bölegi 2016-njy ýylda Marsa iberildi we ol häzir hem Gyzyl planetanyň atmosferasynyň düzümini we aýratynlyklaryny öwrenmegini dowam etdirýär. “ExoMars”-yň ikinji missiýasy, 2022-nji ýylyň başynda kosmosa çykarylmagyndan birnäçe aý öň Ýewropa tarapynyň karary bilen ýatyryldy.


26.07.2025 18:29
8.7k+

Alymlar Stounhenj daşlaryny adamlaryň daşandygyny tassykladylar

Aberistuit uniwersitetiniň ylmy gözlegçileri Stounhenji emele getirýän daşlaryň bäş müň ýyldan gowrak ozal adamlar tarapyndan daşalandygyny subut etdi. Bu barada geçirilen ylmy barlaga salgylanyp, Daily Mail habar berýär...

26.07.2025 11:59
2.3k+

NASA we Hindistan Ýere syn ediş hemralaryndan iň gymmatlarynyň birini uçurmaga taýynlanýar

30-njy iýulda ABŞ-nyň Milli aeronawtika we kosmos giňişliginiň barlaglary dolandyryş gullugy (NASA) we Hindi kosmos barlaglary guramasy (ISRO) tarapyndan işlenip düzülen NISAR Ýere gözegçilik hemrasyny (NASA-ISRO Synthetic Aperture Radar) uçurmak meýilleşdirilýär...

26.07.2025 11:55
3.8k+

Günorta Koreýa 2045-nji ýyla çenli Aýda öz bazasyny gurar

Günorta Koreýa 2045-nji ýyla çenli  Aýda öz bazasynyň gurluşygyny tamamlamagy meýilleşdirýär. Aeroskosmos tehnikasy boýunça Döwlet koreý edarasy (KASA) degişli meýilnamany Tejondaky Koreýanyň Milli gözleg gaznasynda geçirilen ýygnakda hödürledi diýip, The Korea Times habar berýär...

24.07.2025 10:31
3.1k+

Perm ülkesinde Ýerdäki iň gadymylara degişli jandarlaryň yzlary tapyldy

Russiýanyň Perm ülkesinde suwuň yza çekilmegi üýtgeşik paleontologiki açyşlara getirdi. Şirokowskiý suw howdanynyň kenarynda Ýeriň ýüzünde 550 mln ýyldan gowrak ozal ýaşap geçen gadymy köp öýjükli organizmleriň yzlary tapyldy...