Marsda hlor zyňyndylarynyň syrly çeşmeleri tapyldy

  • 23.10.2024 17:43
  • 5.5k+

“ExoMars-TGO” zondunda oturdylan rus ACS guraly, Marsyň atmosferasyndaky hlor birleşmeleriniň konsentrasiýasynda adaty bolmadyk durnuksyzlygy hasaba aldy. Bu açyş barada, Russiýa Ylymlar akademiýasynyň kosmos gözlegleri institutynyň gözlegçisi Mihail Luginin Gün ulgamynyň gözlegleri boýunça XV Moskwa simpoziumynda habar berdi.

Alnan maglumatlar, planetanyň üstki bölegine golaý ýerleşýän hlor çeşmeleriniň bardygyny görkezýär.
Gözlegçiler ilkinji gezek planetanyň Günden iň uzak aralykda ýerleşýän döwründe (afeliý) Marsyň atmosferasynda duz kislotasyny tapdylar.

“Bu açyş bize häzirki Mars ýylynda (2022-nji ýylyň dekabry - 2024-nji ýylyň noýabry) Marsyň atmosferasyndaky hlor birleşmeleriniň konsentrasiýasynyň durnuksyzlygyna gözegçilik etmäge itergi berdi” – diýip, TASS Lugininiň sözlerini getirýär.

Geçirilen gözlegler, planetanyň demirgazyk ýarym şarynda, esasanam, Patera Alba wulkanyna ýakyn ýerlerde hlor çeşmeleriniň bardygyny görkezdi.
Bu açyş Marsda “sönen” wulkanlary öwrenmegiň möhüm serişdesine öwrüldi, sebäbi şeýle hlor zyňyndylary wulkan işjeňligi bilen baglanyşykly bolup biler.
Gözlegçi: “Bu hlor birleşmeleriniň zyňyndylarynyň tapylan ýerlerini Marsyň kartasyna geçirsek, onda olaryň hemmesiniň diýen ýaly Patera Alba wulkanynyň eňňitlerinde ýerleşýändiklerine göz ýetireris. Wulkanyň töweregindäki jaýrylan ýerler hlor birleşmeleriniň çeşmesi bolup biler”.
“ExoMars” missiýasy Russiýa bilen Ýewropanyň bilelikdäki taslamasydyr. Missiýanyň orbital bölegi 2016-njy ýylda Marsa iberildi we ol häzir hem Gyzyl planetanyň atmosferasynyň düzümini we aýratynlyklaryny öwrenmegini dowam etdirýär. “ExoMars”-yň ikinji missiýasy, 2022-nji ýylyň başynda kosmosa çykarylmagyndan birnäçe aý öň Ýewropa tarapynyň karary bilen ýatyryldy.


düýn 14:05
916

SpaceX kompaniýasy 2025-nji ýylda öz uçuş rekordyny täzelär

ABŞ-nyň SpaceX kosmos kompaniýasy 2025-nji ýylda rekord mukdarda orbital uçuş ýerine ýetirmegi meýilleşdirýär. Bu barada ABŞ-nyň Kosmos güýçleriniň milli howpsuzlyk maksatlary («NSSL») üçin uçuşlar maksatnamasynda kompaniýanyň gatnaşygyny utgaşdyrýan SpaceX bölüminiň ýolbaşçysy Enn Meýson habar berdi...

düýn 13:31
4k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.3k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

01.06.2025 13:56
2.9k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...