And daglaryndan ýaşy 12 müň ýyl bolan mastodon galyndylary tapyldy

  • 02.10.2024 10:35
  • 6.1k+

Peruwyň çägindäki And daglaryndan arheologlar Buz eýýamynda ýaşap geçen üç mastodonyň galyndylaryny tapdylar. Galyndylaryň ýaşy 11 000 – 12 000 ýyl aralygynda diýip çak edilýär. Nusgalaryň biri has hem gymmatlydyr - mastodonyň skeleti bütewi diýen ýaly saklanyp galypdyr diýip, Reuters habar berýär.

Bu açyş Limadan 300 km uzaklykda ýerleşýän Çambara jülgesinde geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda ýüze çykaryldy. Bu ýerde barlaglar 2019-njy ýyldan bäri alnyp barylýar. Alymlar bu äpet süýdemdirijileriň göçüşi barada has doly maglumat almak üçin sebitden başga-da mastodon galyndylary tapylar diýip umyt edýärler.
Mastodonlar daşyndan mamontlara meňzäpdir, ýöne ýasy kelleleri we göni gyýaklary bilen tapawutlanypdyr. Barlagçylaryň pikirine görä, haýwanlar howanyň üýtgemegi sebäpli iýmitiň we suwuň gözleginde Demirgazyk Amerikadan Günorta Amerika göçüpdirler.

“Wagtyň geçmegi bilen And daglary zynjyry ýokary galypdyr, deňiz suwy bolsa çekilipdir. Mantaro jülgesinde lagunalar galypdyr, şolar hem suw çeşmesi bolan bolmagy mümkin "- diýip, barlagçy Oskar Dias belleýär.


şu gün 00:46
8

Çaga heniz ene göwresindekä daşary ýurt dillerini özleşdirip başlaýar - alymlaryň barlagy

  Monreal uniwersitetiniň alymlary çaga heniz ene göwresindekä daşary ýurt dilini eşiden bolsa, onuň beýnisiniň bu dili tapawutlandyryp we bölekleýin özleşdirip bilýändigini anykladylar. Göwrelilik döwründe birnäçe hepdäniň dowamynda başga dilde gürrüňleri diňlemek, çaganyň sözleýşi kabul etmegine jogap berýän nerw ulgamlarynyň işjeňligini üýtgedip biler...

düýn 16:25
1.3k+

Himiýa boýunça Nobel baýragy “metal-organiki karkas gurluşlaryň döredilendigi” üçin berildi

Şwesiýada himiýa boýunça Nobel baýragynyň laureatlary yglan edildi – olar Susumu Kitagawa, Riçard Robson we Omar Ýagi boldy. Olara baýrak “metal-organiki karkas gurluşlary işläp taýýarlandygy üçin” berildi diýlip, Nobel komitetiniň habarynda aýdylýar...

düýn 07:29
7k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

07.10.2025 17:45
3.2k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...