Perudaky Naska platosyndan emeli aňyň kömegi bilen 303 sany syrly geoglif tapyldy

  • 30.09.2024 12:15
  • 4.2k+
Perudaky Naska platosyndan emeli aňyň kömegi bilen 303 sany syrly geoglif tapyldy

Ýaponiýanyň, Fransiýanyň we Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň barlagçylary Perudaky Naska platosynda 300-den gowrak täze geoglifi tapmak üçin emeli aňdan peýdalandylar. PNAS žurnalynda çap edilen bu açyş sebitdäki belli suratlaryň sanyny iki esse artdyrýar.

Geoglifler ýeriň ýüzüne çekilen uly çyzgylar ýa-da nagyşlardyr. Adatça, olaryň  uzynlygy 4 metrden geçýär we şeýle uludygy sebäpli olary diňe ýokardan seredip görüp bolýar. Naska platosyndaky çyzyklar we suratlar geoglifleriň iň meşhur mysallarydyr. Arheologlar bu geoglifleriň b.e. II asyryna çenli bu sebitde ýaşan Naska siwilizasiýasy tarapyndan b.e.öňki 500-nji ýyl bilen b.e. 500-nji ýyllary aralygynda döredilendigine ynanýarlar. Suratlar dürli usullar bilen döredilipdir, mysal üçin, nagşyň perimetri boýunça topragyň ýokarky gatlagyny aýyrmak ýa-da nagşyň çyzyklarynyň geçýän ýerine çagyl daş sepmek arkaly.
AI kompýuter görüş ulgamy eýýäm belli geoglifleriň şekilleri boýunça tälim aldy, Naska platosynyň uçardan alnan ýokary durulykdaky (pikseli 10 santimetre çenli) suratlaryny seljerdi. Netijede, 1,3 müň töweregi täze geoglif ýüze çykaryldy, soňra olar meýdan şertlerinde üns bilen öwrenildi.
Mümkin bolan 1,3 müň geoglifiň içinden ozal näbelli 303 suratyň bardygy tassyklandy. Olaryň köpüsinde gadymy Naskanyň ilatynyň durmuşyndan we dini däp-dessurlaryndan habar berýän adamlar, haýwanlar we sahnalar şekillendirilipdir.
Naska platosyndaky geoglifler ýerli howa şertleri sebäpli gadymy döwürlerden bäri saklanyp galypdyr. Ölçegleriniň äpet uludygy sebäpli (käbirleriniň uzynlygy birnäçe ýüz metre ýetýär), resmi taýdan diňe XX asyryň birinji ýarymynda platonyň üstünden uçulan wagtynda tapyldy. 1994-nji ýylda Naskanyň suratlary UNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizildi.


düýn 11:46
1.7k+

Alymlar Plutony we Harony öwrenmeklige 50 ýyl sarp etmäge taýyn. “Persefona” missiýasy

Barlagçylar topary Plutonyň ulgamyny öwrenmek üçin “Persefona” missiýasyny teklip etdiler. Onuň dowamlylygy 50 ýyla çenli bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Şeýle missiýa 2015-nji ýylda karlik planetasy...

19.11.2024 14:15
6.6k+

Stol çekmesinde ýatdan çykarylan meteorit alymlara Marsdaky buzlaryň eremeginiň syryny çözmäge kömek etdi

Perdýu uniwersitetiniň (PU) amerikan alymlary planetanyň sowamagyndan milliardlarça ýyl soň, Marsda köp ýyllyk buzlaryň eremeginiň sebäbini tapdylar. Gözlegçiler 700 million ýyldan gowrak köne mars meteoritinde...

19.11.2024 12:05
2k+

Emeli hemralaryň orbitadaky “ömrüni” uzaltmaga kömek etjek robot eller döredildi

Aerokosmos pudagynyň iri kompaniýasy bolan Northrop Grumman-yň golçur kärhanasy SpaceLogistic 2026-njy ýylda geostasionar orbitada emeli hemralara hyzmat etmek üçin Mission Robotic Vehicle (MRV) apparatyny uçurmagy...

19.11.2024 11:59
2.5k+

Barlaglar: ýat diňe beýnä däl, bedeniň ähli öýjüklerine mahsus bolup biler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň alymlary tarapyndan geçirilen täze barlag ýadyň diňe beýnä häsiýetli däldigini subut etdi. Nature Communications-de çap edilen makalada - gaýtalamak arkaly öwrenmek bedeniň ähli öýjükleri...