1111 günläp kosmosda: Türkmenistanly kosmonawtyň taryhy rekordy

  • 26.09.2024 12:27
  • 15k+

23-nji sentýabrda Russiýanyň “Roskosmos” döwlet korporasiýasynyň “Soýuz MS-25” kosmos gämisi Ýere gaýdyp geldi. Russiýanyň hem Türkmenistanyň Gahrymany, Kosmos işi boýunça «Roskosmos» döwlet korporasiýasynyň tälimçi-kosmonawt-synagçysy, kosmonawtlar toparynyň serkerdesi Oleg Dmitriýewiç Kononenko kosmosda uzak wagtlap galmak boýunça täze dünýä rekordynyň eýesi boldy. Ol 5 gezek amala aşyran kosmos syýahatynyň netijesinde asman giňişliginde 1111 gün galdy. Mundan ozalky rekord 2015-nji ýylda başga bir rus kosmonawty Gennadiý Padalko tarapyndan goýlup, onuň asman giňişliginde bolan döwri 878 güne deňdir. Ol hem 5 gezek kosmos giňişligine syýahat etdi diýip, TASS habar berýär.

Oleg Kononenko 1964-nji ýylyň 21-nji iýunynda Türkmenistanyň Türkmenabat şäherinde (ozalky Çärjew şäheri) dünýä indi. Ol 1988-nji ýylda N.E. Žukow adyndaky Harkow awiasiýa institutyny “Uçýan enjamlaryň hereketlendirijileri” ugry boýunça tamamlap, inžener-mehanik derejesini aldy. 1986-njy ýylda hünär kämilleşdiriş okuwyny geçdi.
2012-nji ýylda RF-nyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy we halk hojalygy rus akademiýasynyň Wladimir şahamçasyny “döwlet we öz-özüni dolandyryş” ugry boýunça okuwyny tamamlady.
Oleg Kononeko 1988-nji ýylda zähmet ýoluna ýöriteleşdirilen konstruktor edarasynda başlady. Inžener, inžener-gurnaýjy boldy we inžener-gurnaýjy hökmünde I, II we III derejelere eýe boldy. Kosmos enjamlarynyň elektrik üpjünçiligi ulgamy boýunça degişli işleri alyp bardy.
1996-njy ýylda Ý.A.Gagarin adyndaky kosmonawtlary taýýarlaýyş merkezine kabul edildi. Umumy kosmos taýýarlygyny geçenden soňra oňa 1998-nji ýylda “kosmonawt-synagçy” derejesi berildi.
2011-nji ýylyň ýanwarynda “Roskosmos” döwlet korporasiýasynyň kosmonawtlar topary döredildi we onuň düzümine Oleg Kononenko hem goşuldy.
Ilki bilen, ol II derejeli instruktor-kosmonawt-synagçy hökmünde işe başlady. 2012-nji ýylyň awgustynda I derejeli instruktor-kosmonawt-synagçy  derejesine eýe boldy.
Soňra dürli wezipelerde işlän Kononenko 2016-njy ýylyň noýabrynda instruktor-kosmonawt-synagçy we kosmonawtlar toparynyň serkerdesi wezipesine bellendi. 2021-nji ýylyň iýulyndan bäri kosmonawtlary taýýarlaýyş merkeziniň başlygynyň orunbasary bolup durýar.
Oleg Kononenko ilkinji gezek 2008-nji ýylyň 8-nji aprelinde “Soýuz-TMA-12” kosmos gämisi bilen asman giňişligine çykdy. Şol gezek ol iki gezek açyk kosmos giňişligine çykdy we 2008-nji ýylyň 24-nji oktýabrynda dolanyp geldi.
Onuň ikinji kosmos iş sapary 2011-nji ýylyň 21-nji dekabry - 2012-nji ýylyň 1-nji iýuly aralygynda boldy.
3-nji gezek 2015-nji ýylyň 23-nji iýuly - 11-nji dekabry aralygynda asman giňişligine iş saparyny amala aşyrdy. 4-nji saparyny 2018-nji ýylyň 3-nji dekabry - 2019-njy ýylyň 25-nji iýuny aralygynda ýerine ýetirdi.

2023-nji ýylyň 15-nji sentýabrynda “Soýuz MS-24” kosmos gämisi bilen 5-nji gezek kosmos giňişligine çykan Oleg Kononenko Halkara kosmos stansiýasynda “TASS” habarlar gullugynyň 4-nji gezek ýörite habarçysy wezipesini hem alyp bardy.
Ol 2024-nji ýylyň 5-nji iýunynda kosmos giňişliginde bolan döwrüni 1 müň gije-gündize ýetirip, kosmonawtika taryhynyň ilkinji agzasy bolupdy.
Ol bu döwürde 7 gezek açyk kosmosa çykyp, onuň dowamlylygy 44 sagat 30 minuta deň boldy.
Oleg Kononenko Türkmenistanyň Gahrymany diýen belent adyň eýesidir. Ol bu baýraga 2009-njy ýylda mynasyp boldy.
Şeýle hem ol Russiýa Federasiýasynyň Gahrymany (2009). “Watanyň öňünde bitiren hyzmatlary üçin” ordeniniň II, III we IV derejelerine eýe boldy we 2011-nji ýylda “Kosmosy özleşdirmek boýunça bitiren hyzmatlary üçin” medala mynasyp boldy.
Kosmos işi boýunça Ý.A. Gagarin adyndaky Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň baýragynyň eýesidir. Ol 2016-njy ýylda Niderlandlar Patyşalygynyň Oransk-Nassau ordeniniň eýesidir.
Şeýle hem Oleg Kononeko Russiýa Federasiýasynyň uçarman-kosmonawty harby derejesine eýedir. Kononenko Russiýa Federasiýasynyň Gagarin hem-de Korolew şäherleriniň hormatly ýaşaýjysy atlaryna mynasyp boldy.


29.09.2025 15:50
168

Türkmenistanda hepdelik howa maglumaty (29.10 - 05.10)

Türkmenistanda şu hepdede howanyň temperaturasynyň kem-kemden peselmegine garaşylýar, käbir ýerlerde bolsa ýagyş ýagmagy mümkin. Gije-gündiziň dowamyndaky howanyň ortaça temperaturasy +35 gradusa çenli aralykda üýtgär...

29.09.2025 10:06
100

Arkadag şäherinde bejergi alýan we Döwletliler köşgünde terbiýelenýän çagalara süýjülik nygmatlary gowşuryldy

Arkadag şäherindäki Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezinde bejergi alýan hem-de Aşgabatdaky Döwletliler köşgünde terbiýelenýän çagalara süýjülik nygmatlary gowşuryldy. Süýjülikler Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 34 ýyllygy mynasybetli türkmen halkynyň Milli Lideriniň we Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan berildi diýip, “Türkmenistan” gazetinde habar berilýär...

29.09.2025 09:38
136

Aşgabatda baýramçylyk at çapyşygynyň jemleýji ýaryşynyň ýeňijisine 300 müň manat berildi

28-nji sentýabrda döwrebaplaşdyrylan Aşgabat atçylyk sport toplumynda baýramçylyk at çapyşyklary guraldy. Dürli aralyga çapyşyklaryň ýedisi geçirildi. Alty çapyşygyň ýeňijileri 100 müň manat, jemleýji, ýedinji çapyşygyň ýeňijisi bolsa 300 müň manat möçberinde baýrak aldy diýip, "Neýtralnyý Türkmenistan" gazetinde habar berilýär...

27.09.2025 20:39
11

Türkmenistanly hünärmenler Italiýada energiýa seýilgähleriniň dörediliş tejribesini öwrendiler

22–24-nji sentýabr aralygynda türkmenistanly hünärmenler Italiýada bolup, tehnologik energiýa seýilgähleriniň dörediliş tejribesini öwrendiler. Sapar ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi tarapyndan guraldy. Türkmenistanyň Döwlet energetika institutyň wekilleri Ýewropa Komissiýasynyň Bilelikdäki gözleg merkeziniň hem-de Milan Politehniki uniwersitetiniň alymlary bilen duşuşyklary geçirdiler...