Hindistanda gadymy suw geçirijisi tapyldy: ol 2600 ýyl ozal ulanylypdyr

  • 17.08.2024 18:23
  • 14k+

Hindistanyň Tamilnad ştatynyň Kiladi diýen ýerinde arheologlar 2600 ýyl mundan ozal ulanylan terrakotadan ýasalan suw geçirijisini tapdylar. Bu açyş gazuw-agtaryş işleriniň onunjy tapgyrynda ýüze çykarylyp, b. e. öň VI asyrda ösen suw dolandyryş ulgamynyň bolandygyny tassyklaýar diýip, Arkeonews ýazýar.

Suw geçirijisi, uzynlygy takmynan 36 sm we diametri 18 sm bolan alty silindr segmentlerinden ybaratdyr. Segmentler biri-birine berk birikdirilip, uzynlygy 174 sm bolan umumy turbany emele getirýärler.
Bu ulgam suwy hapalanmakdan goramak we suw üpjünçiligi üçin ulanylypdyr diýlip çak edilýär.
Suw geçirijisinden başga-da, Kiladiniň gadymy ýaşaýjylarynyň ussatlygynyň ýokary derejesini görkezýän ýapyk kanal, açyk aryk we birnäçe suw rezerwuarlary tapyldy. Bu tapyndylar öz döwründen has öňe giden ösen suw üpjünçilik ulgamynyň bolandygyny görkezýär.
Kiladide tapylan beýleki tapyndylaryň seljermesi, tamil jemgyýetiniň eýýäm b. e. öň VII-nji asyrda ösen senagat medeniýetine eýe bolandygyny görkezdi. Suw geçirijisiniň tapylmagy, bu gadymy jemgyýetiň ösüş hronologiýasyna we inženerçilik ussatlygyna has gowy düşünmäge mümkinçilik berýär.


düýn 18:47
2.5k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

düýn 13:56
2.3k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

düýn 13:53
3k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...

30.05.2025 16:58
6.7k+

Alymlar Bethoweniň kelleçanagynyň suraty esasynda onuň ýüzüni gaýtadan dikeltdiler

3D modelirleme boýunça britaniýaly hünärmen Sisero Moraes ilkinji gezek Lýudwig wan Bethoweniň (1770-1827) kelleçanagynyň esasynda onuň daşky keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň aýtmagyna görä, portret “bellibir derejede agras” boldy, kompozitory döwürdeşleri-de hut şeýle suratlandyrypdy diýip, OrtogOnLineMag žurnalyna salgylanyp, Daily Mail ýazýar...