BSGG pandemiýa sebäp bolup biljek patogenleriň täzelenen sanawyny neşir etdi

  • 09.08.2024 11:33
  • 4.7k+

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy (BSGG) epidemiýa ýa-da pandemiýa sebäp bolup biljek patogenleriň täzelenen sanawyny hödürledi.

Sanawda denge wirusy, maýmyn mamasy we A gripiniň wirusynyň dürli serotipleri ýaly, 30-dan gowrak patogen bar. Bu resminama ünsi ýokarlandyrmak we alymlaryň tagallalaryny keselleriň giň ýaýramagynyň öňüni almaga jemlemek üçin döredildi.
BSGG 50 ýurtdan 200-den gowrak alymyň gatnaşmagynda geçirilen barlagyň  netijesinde ilatyň saglygyna howp döredip biljek ilkinji nobatda üns berilmeli  patogenleriň sanawyny düzdi. Sanawa girizilen wiruslar we bakteriýalar ýokary wirulentliligi (mikroorganizmiň kesel döredip bilmek ukyby), ýokançlylygy (keseli bir organizmden beýlekisine ýokaşdyrmak ähtimallygy) we olara garşy goragyň derejesiniň ýeterlik däldigi bilen häsiýetlenýär.
Waksinalary ýok patogenlere aýratyn üns berilýär. Olaryň arasynda mergi, gyrgyn keselini döredijiler we çybynlar arkaly ýokuşýan wiruslar bar. Sanawda soňky ýyllar ýaýramasy bellige alnan denge gyzzyrmasyny we maýmyn mamasyny oýaryjy wiruslar hem bar, olaryň soňky ýyllarda ýaýraýandygy bellige alyndy.
Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy sanawyň neşir edilmegi bolup biläýjek  howplara garşy göreşmekde we global kynçylyklara taýynlygy ýokarlandyrmakda kömek eder diýip umyt edýär.


23.11.2025 20:23
4k+

Alymlar süňkleriň öz-özüni dikeltmegine kömek etmegiň ýoluny tapdylar

Alymlar köp ýyllardan bäri süňk dykyzlygynyň peselýän we döwülme howpuny ýokarlandyrýan kesel bolan – osteoporoz keselini öwrenýärler. Häzirki dermanlar süňk dokumasynyň ýumrulmagyny haýalladýar ýa-da gysga wagtlyk onuň ösüşini höweslendirýär, emma käbirleri ýaramaz täsirleri döredýär...

23.11.2025 00:31
2.5k+

BMGÖM Türkmenistana kliniki barlaghanalar üçin enjamlary we reaktiwleri getirdi

BMG-niň Ösüş Maksatnamasy (ÖM) Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen bilelikde durmuşa geçirýän «Türkmenistanyň kliniki-barlaghana gullugyny güýçlendirmek» atly taslamanyň çäginde laboratoriýa enjamlarynyň, reaktiwleriň we sarp ediş serişdeleriniň nobatdaky tapgyryny Türkmenistana gowşurdy...

19.11.2025 13:53
4k+

Ýaponiýaly lukmanlar türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşýarlar

Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk agentliginiň (JICA) ýörite maksatnamasynyň çäklerinde Fukuoka şäheriniň Kýuşu milli uniwersitetiniň klinikasynyň lukmanlary Türkmenistanda saparda bolup, ýerli hünärmenler bilen tejribelerini paýlaşýarlar...

19.11.2025 13:43
5.9k+

Derman serişdeleri gana goýberilen mikro-robotlar arkaly bellenilen ýere eltilip başlanar

Alymlar çäge däneleriniň ululygyndaky kiçijik robotlary döretdiler — olar gan damarlary arkaly hereket edip, derman serişdelerini zerur ýerine takyk eltip, soňra bedende ýaýrap (ereýär) ýok bolup bilýär. Bu mikro-robotlary dolandyrmak magnit meýdanlarynyň kömegi bilen amala aşyrylýar, bu bolsa kapsulany bedeniň zerur böleklerine gönükdirmäge mümkinçilik berýär...