Adamzat 5 asyrda Gyzyl kitaba girizilenden 100 esse köp haýwan görnüşini ýok etdi

  • 25.07.2024 12:43
  • 10k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, soňky 500 ýylyň dowamynda haýwanlaryň 150 müňden 260 müňe çenli görnüşi adamzat tarapyndan ýok edildi. Bu görkeziji Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşigiň (IUCN) Gyzyl kitabynyň sanawyndan ep-esli artykdyr.

Gyzyl kitapda ýitip giden görnüşleriň diňe 777-si görkezilýär, ýöne “Biological Reviews” žurnalynda çap edilen 2022-nji ýyldaky gözleglere görä, ýok bolup giden görnüşleriň sany 193-334 esse köp bolup biler.
Bu maglumatlar, soňra belli haýwan görnüşlerine goşulan ýer ulitkalarynyň ýok bolmak derejesiniň seljermesine esaslanýar. Alymlar ýok bolmak derejesiniň ýylda bir million görnüşe 150-den 260 hadysa aralygyndadygyny çaklaýarlar.
Şeýle-de bolsa, häzirki wagtda diňe 2 million töweregi haýwan görnüşiniň bize bellidigini we olaryň hakyky sanynyň 7,7 milliona ýetip biljekdigini nazara alsaň, ýok bolup gidýän görnüşleriň takyk sany belli däl.
Alymlar maglumatlaryň nädogry bolup biljekdigini aýtsalar-da, meseläniň wajyplygyny belläp, biodürlüligi goramak üçin has köp çäre görmegiň zerurdygyny nygtaýarlar.


düýn 15:21
938

Barlaglar döredijilik sapaklarynyň çagalaryň sözleýiş ukybyny gowulandyrýandygyny görkezdi

Russiýanyň Witus Bering adyndaky Kamçatka döwlet uniwersitetiniň barlagçylary döredijilik taslamalarynyň sözleýişinde bozulmalary bolan mekdebe çenli ýaşly çagalaryň bu ukybyny gowulandyrmaga kömek edýändigini subut etdiler...

03.06.2025 21:02
9k+

Argentinadaky gazuw-agtaryş işlerinde «garynja adamyň» galyndylary tapyldy

Argentinanyň Katamarka prowinsiýasynyň San-Fernando şäherinde gurluşyk işleri alnyp barylýan wagty, işçiler içinde adam galyndylary bolan iki sany jaýlama urnasyny tapdylar. Olaryň birinde şekili örän uzyn bolan kelleçanak hem bardy...

03.06.2025 21:00
3.5k+

Siriýada 4500 ýyllyk gadymy çaga oýnawaçlary tapyldy

Daniýanyň Milli muzeýinden arheologlar 1930-njy ýyllarda Siriýanyň Hama şäherinden tapylan käbir keramika bölekleriniň, aslynda, çagalaryň şaňňyrdy oýnawaçlary bolandygyny ýüze çykardy. 4500 ýyl ozal bäbekler bu şakyrdawuklar bilen oýnapdyr...

03.06.2025 17:00
4.8k+

Gwatemalada ýaşy tas 3 müň ýyl bolan gadymy maýýa şäheriniň harabalygy tapyldy

Arheologlar Gwatemalada ýaşy tas üç müň ýyl bolan gadymy maýýa şäheri Los-Abuelosyň harabalygyny tapdy. Bu barada ýurduň Medeniýet ministrligine salgylanyp, The Guardian habar berýär. Şäher ýurduň demirgazygyndaky El-Peten departamentinde, meşhur binagärlik toplumy Uahaktundan 21 km uzaklykda ýerleşýär...