Grenlandiýa bilen Kanadanyň arasynda täze mikrokontinent tapyldy

  • 22.07.2024 16:29
  • 10k+
Grenlandiýa bilen Kanadanyň arasynda täze mikrokontinent tapyldy

Halkara alymlar topary günorta-gündogar Kanadanyň, Baffin adasynyň we Grenlandiýanyň günorta-günbatarynyň arasyndaky Dewis bogazynda mikrokontinent tapdylar.

Iňlis we şwesiýaly barlagçylar sebitiň tektoniki rekonstruksiýasyny döretmek üçin agyrlyk güýji we seýsmiki prosesler baradaky maglumatlary ulandylar. Netijede, Dewis bogazynda adaty bolmadyk galyň kontinental gabygyň hakykatdanam aýratyn mikrokontinentdigini, kontinentden bölünip aýrylan tektoniki blokdygyny anykladylar. Oňa "Dewis bogazynyň proto-mikrokontinenti" diýilýärdi.
Alymlaryň pikiriçe, tektoniki plitalaryň iki bölege bölünmegi, takmynan, 118 million ýyl ozal, 61,27 million ýyl ozal Labrador deňzinde kontinental bölünişik bolmanka başlandy. Grenlandiýa çaknyşyp, Demirgazyk Amerika plitasyna goşulýança materikler aýrylmagyny dowam etdirdi. Hut şol wagt täze mikrokontinent döräpdir.
Bu açyş plitalaryň tektonikasyna we Ýeriň ösüşine edýän täsirine düşünmek üçin möhüm ähmiýete eýe. Barlag geljekdäki tektoniki wakalary we olaryň getirip biljek netijelerini çaklamaga kömek edip biler.


16.11.2024 07:46
10k+

Antarktidada ilkinji gezek ýantar tapyldy: ol 90 mln ýyl ozal döräpdir

Germaniýanyň Bremen uniwersitetiniň hünärmenleri britaniýaly kärdeşleri bilen bilelikde Antarktidada ýantaryň ilkinji nusgalaryny tapdylar. Daşa öwrülen şepbik baryp 2017-nji ýyda Amundsen deňziniň düýbünden çykarylan...

16.11.2024 07:39
7.3k+

Alymlar: Tutanhamonyň altyn maskasy hakykatda aýal maşgala degişli eken

Ýork uniwersitetinden alymlaryň gözlegleri Tutanhamonyň belli altyn maskasynyň ilkibaşda başga bir faraon, ähtimal, onuň öweý ejesi Nefertiti üçin döredilen bolmagynyň mümkindigini görkezýär. Bu barada ArtNet neşiriniň...

15.11.2024 20:15
1.6k+

Alymlar gepleşik ukyplaryny özleşdirmekde emeli aňyň esasy meselesini kesgitlediler

Tafts uniwersitetiniň alymlary emeli aňyň (AI) adamlar üçin tebigy bolan sözleýiş dilinde kynçylyk çekmeginiň sebäbini aýtdylar. Barlagyň netijesi esasy meseläniň AI ulgamlaryna tälim berlen maglumatlaryň görnüşi...

11.11.2024 14:39
7.4k+

Alymlar iň "ýalta" mör-möjekler hakda gürrüň berdiler. Olar ýapraklaryň üstünde ýatan ýerlerinde yssydan guraýarlar

Hall uniwersitetiniň alymy Jeýms Gilbert Ýer ýüzündäki iň ýalta mör-möjekleri tapdy. Gürrüň Awstraliýada ýaşaýan we uzynlygy 3 mm-e ýetmeýän dunatotrips hakda gidýär. Bu mör-möjekler akasiýa agaçlarynda, öz kereplerinden...