Ortaýer deňziniň düýbünden ýaşy 3300 ýyl bolan hanaan döwrüniň gämisi tapyldy

  • 30.06.2024 12:47
  • 12k+
Ortaýer deňziniň düýbünden ýaşy 3300 ýyl bolan hanaan döwrüniň gämisi tapyldy

Ysraýylyň demirgazyk kenaryndan 90 km uzaklykda, 1,8 kilometr çuňlukda ýaşy 3300 ýyl bolan, heläkçilige uçran gämi tapyldy. Hünärmenleriň pikirine görä, bu bürünç asyryndan galan, hanaan döwrüniň ýük gämisi bolmaly. Tapyndynyň üstünden geologiki gözleg-aňtaw işleri wagtynda tötänleýin baryldy diýip, Times of Israel habar berýär.

Uzynlygy 12-14 metr bolan gämi ýüzlerçe amforany äkidip barýan eken, olaryň köpüsi aşaky çökündileriň aşagynda galypdyr. Bu tapyndy kenardan şeýle uzak aralykdan tapylan iň gadymy gämidir.
Gäminiň şeýle uly çuňlukdan tapylmagy alymlary gadymy deňizçileriň nawigasiýa başarnyklaryny täzeden gözden geçirmäge mejbur edýär. Bu tapyndy bürünç asyrynyň deňizçileriniň beýleki kenar görünmese-de, uzak ýola ýüzüşe çykyp bilendikleriniň ilkinji subutnamasydyr.

“Bu açyş gadymy deňizçileriň deňiz ussatlygy baradaky düşünjämizi düýpgöter üýtgedýär. Gäminiň tapylan ýerinde deňziň ýüzünden we töweregindäki tükeniksiz gözýetimden başga hiç zat görünmeýär. Bu bürünç eýýamynda deňizçileriň Günden, Aýdan we ýyldyzlardan ugur alyp, Ortaýer deňziniň üstünden ýol salmagy başarandyklaryny görkezýär" - diýip, Ysraýylyň gadymy ýadygärlikler gullugynyň deňiz arheologiýasy bölüminiň başlygy Ýakob Şarwit aýdýar.

Gämi ýag, çakyr, miwe we beýleki oba hojalyk önümlerini daşaýan bolsa gerek. Ol Finikiýanyň Biblos portundan Kiçi Aziýanyň Ortaýer deňziniň kenarýakasyndaky portlaryň birine barýan bolmaly. Gäminiň heläk bolmagyna tupan ýa-da garakçylaryň hüjümi sebäp bolan bolmaly.
Çuňlukdan ýokary çykarylan iki amforadan analiz etmek üçin organiki material alyndy, bu gadymy gäminiň alyp barýan ýüküni kesgitlemäge kömek eder.


29.09.2024 18:33
86

Barlaglar: 2050-nji ýyla çenli şowakörlükden ejir çekýän ýetginjekleriň sany 740 milliondan geçip biler

British Journal of Ophthalmology žurnalynda çap edilen barlagyň netijesine görä, şowakörlükden (miopiýa) ejir çekýän çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2050-nji ýyla çenli 740 milliondan geçip biler diýip, The Guardian...

28.09.2024 12:44
24

Eýranda III asyryň başyna degişli diwar suratlary tapyldy

Eýranyň Fars welaýatynyň Firuzabad şäherinde arheologlar 1700 ýyldan gowrak ýaşly gadymy suratlary tapdylar. Bu barada welaýatyň medeni miras we syýahatçylyk müdirliginiň ýolbaşçysy Mohammad Sabet Eglidä salgylanyp...

28.09.2024 11:36
27

Arheologlar gadymy Rim imperator aýaly Ýuliýa Domnanyň heýkeliniň kellesini tapdylar

Angliýanyň Karlaýl şäherinde geçirilen gazuw-agtaryş işlerinde meýletin arheologlar imperator aýal Ýuliýa Domna degişli edilýän rim heýkeliniň kellesini tapdylar. 18x13 sm ölçegindäki ýadygärlik 2023-nji ýylda...

26.09.2024 13:51
22

Fransiýada bir çüýşeden 200 ýyl mundan ozal ýazylan hat tapyldy. Haty arheolog galdyrypdyr

Fransiýada arheolog talyplaryň topary 200 ýyl ozal ýazylan we aýna çüýşede gizlenen, ol hem öz gezeginde toýun küýzä  salnan haty tapdylar. New York Post gazetiniň habaryna görä, bu açyş Fransiýanyň demirgazygynda...