300 000 ýyl mundan ozal ýaşap geçen iň gadymy adamyň daş keşbi nähili bolupdyr

  • 23.06.2024 15:08
  • 18k+

Alymlar 300 000 ýyl ozal ýaşap geçen iň gadymy adamyň keşbini täzeden dikeltdiler. 2017-nji ýylda Marokkodan tapylan kelleçanagyň kömegi bilen onuň  ýüzüni täzeden dikeltmek mümkin boldy diýip, The Guardian habar berýär.

Germaniýanyň Maks Plank jemgyýetiniň barlagçylary we braziliýaly tanymal hünärmen Sisero Morais kelleçanagy sanly skanerden geçirip, hakyky keşbini döretmek üçin oňa ýumşak dokumalaryň we deriniň gatlaklaryny goýdular.
Alymlaryň sözlerine görä, modelde şekillendirilen adam “güýçli we parahat”.
2017-nji ýylda Jebel-Irhud arheologiki ýadygärlikler meýdançasynda bu kelläniň tapylmagy haýran galdyryjy waka boldy, sebäbi bu Homo sapiens-iň gelip çykyşy baradaky bar bolan nazaryýete ters gelýärdi. Ondan öň biziň görnüşimiziň iň gadymy daşa öwrülen galyndylary Efiopiýada tapylanlar hasaplanýardy - olaryň ýaşy takmynan 195 müň ýyldy. Marokkodan tapylan galyndylaryň ýaşy Homo sapiens-iň 100 000 ýyl öň peýda bolandygyny we olaryň Afrikadan has ir göçüp başlandyklaryny görkezýär.
Rekonstruksiýanyň öňdebaryjy usullaryna garamazdan, çanaklyk süňkleriniň ýoklugy we DNK-nyň zaýalanandygy sebäpli adamyň jynsyny kesgitlemek mümkin bolmady.


26.11.2025 11:15
1.8k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.7k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.4k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...