Ýakutiýada ýaşy 44 müň ýyldan gowrak bolan möjegiň mumiýasy öwrenildi

  • 22.06.2024 17:57
  • 24k+

Demirgazyk-Gündogar Federal Uniwersitetiniň (SWFU) alymlar topary Ýakutiýada tapylan we 44 müň ýyldan gowrak taryhy bolan möjegiň mumiýasynyň autopsiýasyny   geçirdi. Autopsiýanyň netijeleri barada SWFU-nyň web sahypasynda habar berildi.

Barlagçylaryň sözlerine görä, bu giçki pleýstosen eýýamynyň uly möjeginiň bitewiligine we gowy saklanyp galan göwresiniň ilkinji gezek tapylyşydyr. Mumiýa 2021-nji ýylda Russiýa Federasiýasynyň Saha Respublikasynyň Abyýski etrabynyň ýaşaýjylary tarapyndan Tirehtýah derýasynda köp ýyllyk buz gatlagynyň 40 metr çuňlugyndan tapyldy.
Mamont muzeýiniň barlaghanasynda geçirilen autopsiýa barlagynda alymlar DNK-ny öwrenmek üçin haýwanyň içki beden agzalaryndan, aşgazanyň we içegäniň içinden, şeýle-de, ýumşak dokumalaryndan nusgalary aldylar. Barlaglar gadymy möjegiň iýen iýmitine we mikrobiotasyna düşünmäge hem-de onuň genomyny häzirki möjekleriň genomy bilen deňeşdirmäge kömek eder.

"Barlagyň netijeleri gadymy süýdemdirijileriň nähili bolandyklaryna we olaryň bedeninde ýaşaýan mikroorganizmleriň ýagdaýyna has gowy düşünmäge mümkinçilik berer" – diýip, Eksperimental medisina institutynyň funksional genomika we proteomika laboratoriýasynyň müdiri Artemiý Gonçarow belledi.

Autopsiýa barlagyna ýakut alymlaryndan başga-da, Sankt-Peterburgyň hünärmenleri hem gatnaşdylar.
Alymlar bu barlagyň gadymy haýwanlaryň we mikrobiotanyň ösüşi barada täze maglumatlary tapmaga, şeýle hem lukmançylyk we biotehnologiýa üçin biologiki işjeň maddalaryň geljegi uly öndürijilerini tapmaga kömek etjegine umyt baglaýarlar.
Barlagyň indiki obýekti 2023-nji ýylda Ýakutiýanyň Nižnekolymsk sebitinden tapylan we uniwersitete getirilen gadymy möjegiň başga bir mumiýasy bolar.


21.11.2025 23:19
6.6k+

Awstraliýada 55 mln ýyl ozal ýaşan krokodilleriň ýumurtgalarynyň bölekleri tapyldy

Awstraliýanyň gündogaryndaky Murgon şäherinde krokodilleriň ýitip giden toparynyň ýumurtgalarynyň ýurtda iň gadymy bölekleri tapyldy. Tapyndy alymlara bu haýwanlara we olaryň ýaşaýyş gurşawyna has gowy düşünmäge mümkinçilik berer diýip, Täze Günorta Uels uniwersiteti habar berýär...

20.11.2025 11:50
3.8k+

Alymlar ilkinji gezek 40 müň ýyllyk mamontyň RNK-syny açyklap başardylar

Halkara alymlar topary Ýakut mamontlarynyň galyndylaryndan ilkinji gezek matrisa RNK (mRNK) molekulalaryny alyp, açyklamagy başardylar. Bu molekulalar, öýjükleriň beloklary döretmek üçin ulanýan genleriň işleýän göçürmeleridir...

19.11.2025 13:32
3.5k+

Emeli aňly robotlaryň ählisi adam üçin howpsuzlyk synagyndan geçip bilmediler

Uly dil modelleri (UDM) arkaly dolandyrylýan robotlar diskriminasiýa meýillidigini we adamlara fiziki zyýan ýetirip biljek hereketleri makullamaga çalşandygyny görkezdiler. London Korollyk kollejiniň we Karnegi-Mellon uniwersitetiniň alymlary bilelikdäki gözlegleriniň netijesinde şeýle netijä geldiler...

19.11.2025 13:14
3.2k+

Russiýaly alymlar 60-dan gowrak näbelli wirusy ýüze çykardylar

Rospotrebnadzoryň "Wektor" atly ylmy merkeziniň alymlary Russiýada ozal öwrenilmedik 60-dan gowrak wirusy anykladylar. Bu barada RIA "Nowosti" habar berdi. Gözleg üçin nusgalar ýurduň 50 sebitinden gelip gowşupdyr...