Ýakutiýada ýaşy 44 müň ýyldan gowrak bolan möjegiň mumiýasy öwrenildi

  • 22.06.2024 17:57
  • 24k+

Demirgazyk-Gündogar Federal Uniwersitetiniň (SWFU) alymlar topary Ýakutiýada tapylan we 44 müň ýyldan gowrak taryhy bolan möjegiň mumiýasynyň autopsiýasyny   geçirdi. Autopsiýanyň netijeleri barada SWFU-nyň web sahypasynda habar berildi.

Barlagçylaryň sözlerine görä, bu giçki pleýstosen eýýamynyň uly möjeginiň bitewiligine we gowy saklanyp galan göwresiniň ilkinji gezek tapylyşydyr. Mumiýa 2021-nji ýylda Russiýa Federasiýasynyň Saha Respublikasynyň Abyýski etrabynyň ýaşaýjylary tarapyndan Tirehtýah derýasynda köp ýyllyk buz gatlagynyň 40 metr çuňlugyndan tapyldy.
Mamont muzeýiniň barlaghanasynda geçirilen autopsiýa barlagynda alymlar DNK-ny öwrenmek üçin haýwanyň içki beden agzalaryndan, aşgazanyň we içegäniň içinden, şeýle-de, ýumşak dokumalaryndan nusgalary aldylar. Barlaglar gadymy möjegiň iýen iýmitine we mikrobiotasyna düşünmäge hem-de onuň genomyny häzirki möjekleriň genomy bilen deňeşdirmäge kömek eder.

"Barlagyň netijeleri gadymy süýdemdirijileriň nähili bolandyklaryna we olaryň bedeninde ýaşaýan mikroorganizmleriň ýagdaýyna has gowy düşünmäge mümkinçilik berer" – diýip, Eksperimental medisina institutynyň funksional genomika we proteomika laboratoriýasynyň müdiri Artemiý Gonçarow belledi.

Autopsiýa barlagyna ýakut alymlaryndan başga-da, Sankt-Peterburgyň hünärmenleri hem gatnaşdylar.
Alymlar bu barlagyň gadymy haýwanlaryň we mikrobiotanyň ösüşi barada täze maglumatlary tapmaga, şeýle hem lukmançylyk we biotehnologiýa üçin biologiki işjeň maddalaryň geljegi uly öndürijilerini tapmaga kömek etjegine umyt baglaýarlar.
Barlagyň indiki obýekti 2023-nji ýylda Ýakutiýanyň Nižnekolymsk sebitinden tapylan we uniwersitete getirilen gadymy möjegiň başga bir mumiýasy bolar.


07.07.2025 10:53
3k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
9.5k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

06.07.2025 15:03
11k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...

06.07.2025 14:44
7k+

Arheolog Ispaniýanyň golaýynda rowaýata öwrülen Atlantida şäherini tapandygyny aýdýar

Britaniýaly arheolog Maýkl Donnellan Atlantidanyň Ispaniýanyň kenaryndan üç kilometr uzaklykda, Kadis şäheriniň golaýynda ýerleşip biljekdigini aýtdy. Bu barada alymyň alternatiw taryha bagyşlanan Cosmic Summit konferensiýasynda eden çykyşyna salgylanýan, Daily Mail ýazýar...