Alymlar öz-özüni arassalaýan we otaglary sowadýan dury material döretdiler

  • 04.06.2024 11:40
  • 5.8k+

Karlsrue Tehnologiýa institutynyň (Germaniýa) hünärmenleri aýratynlyklary boýunça adaty aýnadan ýokarda durýan mikrofotoniki köpugurly metamaterial döretdiler. Ony gurluşykda ulanyp bolýar diýip, Nature Communications žurnaly belleýär.

Polimer esasly täze material, takmynan, 10 mikron (adam saçyndan 10 esse inçe) mikroskopik silikon piramidalarynyň özboluşly gurluşyna eýedir.
Şeýle gurluşy arkaly ol birnäçe täsirli aýratynlyklary görkezýär:

  • Durulygy 93%, diýmek aýnadan 2% ýokary.
  • Ýagtylygyň 73% -ini ýaýradyp, bulaşyk effekt döredýär we konfidensiallygy üpjün edýär.
  • Içerde amatly mikroklimaty saklamaga mümkinçilik berýän Gün şöhlesini geçirýär.
  • Elektrik energiýasyny sarp etmezden, passiw sowadýar: synaglarda material temperaturany 6° C peseltdi.
  • Öz-özüni arassalaýar: materialyň gurluşy, lotos ýapragy ýaly, hapany we tozany aýyrýan suw damjalarynyň döremegine kömek edýär.

Alymlaryň sözlerine görä, material dürli ugurlarda (şol sanda, gurluşykda diwarlara we üçeklere goýulýan aýna bölekleriniň ornuny tutup bilýär) ulanmak üçin ägirt uly mümkinçiliklere eýedir.

"Bu material bir wagtyň özünde otagda Gün şöhlesiniň ulanylmagyny optimallaşdyryp, passiw sowadyşy üpjün edip we kondisionere garaşlylygy azaldyp biler" – diýip, materialy döredijileriň biri Gan Huang nygtaýar.


04.12.2025 13:39
6.2k+

Hytaýly alymlar howadan suw alýan “awtobus duralgasyny” döretdiler

Szýaotun Şanhaý uniwersitetiniň alymlary agyz suwuny gönüden-göni atmosfera howasyndan almaga mümkinçilik berýän tehnologiýany döretdi. Bu barada China Daily habar berýär. Bu tehnologiýa kondensasiýa, çyglylygy siňdirmek we ýylylyk nasosy ýaly usullary ulanýar...

27.11.2025 10:26
1.5k+

Alymlar ilkinji gezek biologik materiallar bolmazdan emeli beýni dokumasyny döretdi

Riwersaýddaky Kaliforniýa uniwersitetiniň bioinženerleri beýni dokumasyna meňzeş doly emeli dokumanyň döredilendigini habar berdi. Alymlara ilkinji gezek şeýle materialy hakyky biologik maddalary ulanmazdan döretmek başartdy...

11.11.2025 15:19
3.9k+

Kembrijde CO₂-ni peýdaly çig mala öwürýän “emeli ýaprak” döretdiler

Kembrij uniwersitetiniň alymlary Gün şöhlesiniň täsiri astynda kömürturşy gazyny (CO₂) we suwy peýdaly himiki maddalara öwrüp bilýän ýarym sintetik “emeli ýapragy” döredendiklerini habar berdiler. Bu enjam tebigy fotosinteziň iş prinsipini gaýtalaýar we zäherli katalizatorlary ulanmaýar, şonuň bilen hem ekologiýa taýdan arassa hasaplanýar diýip, SciTechDaily ýazýar...

10.11.2025 13:10
5.6k+

Günorta koreýaly alymlar robotlar üçin çeýe we örän güýçli emeli myşsa döretdiler

Ulsandaky Milli Ylym we Tehnologiýa Institutynyň  (UNIST) alymlary robotlar üçin täze görnüşli emeli myşsa taýýarladylar. Bu material ynsan we haýwan myşsalaryndaky ýaly çeýeligi we berkligi özünde jemleýär. Hasaplamalara görä, eger adam şeýle myşsalara eýe bolsady, ol bir eli bilen pil saklap biljekdi...