Ýel uniwersitetiniň barlagy: köp çagaly ene-atalaryň beýnisi juwanlygyny uzak saklap galýar

  • 29.05.2024 18:51
  • 8.4k+

Ýel uniwersitetiniň ylmy barlagçylary maşgalanyň ululygy (adam sany göz öňünde tutulýar) bilen ene-atanyň akyl saglygynyň arasynda baglanyşyk tapdylar. Görlüp oturylsa, köp çagaly adamlaryň beýnisi az çagalylaryňka garanda, has ýaş bolýan eken diýip, Daily Mail-e salgylanýan “Sargrad” neşiri ýazýar.

Bu barlaga 37 müň adam gatnaşdy. Gatnaşyjylaryň beýnisiniň MRT-suraty gözden geçirilende maşgalada birnäçe çaganyň bolmagy ene-atanyň "uzak möhletli neýroproteksiýasyna" ýardam edýändigini görkezdi. Şeýle-de, köp çagaly ene-atalaryň beýnisiniň işjeňligi ýaş adamlara häsiýetlidi.
Gözlegçiler çagalar we ýetginjekler bilen yzygiderli aragatnaşyk saklamak ulularyň beýnisini höweslendirýär we işjeň bolmagyna kömek edýär diýip hasaplaýarlar. Mundan başga-da, köp çagaly ene-atalar has işjeň durmuş ýörelgesine eýe bolýarlar, bu hem akyl saglygyna oňyn täsir edýär.


24.11.2025 12:22
7.9k+

Aşgabatda Bütindünýä çagalar güni mynasybetli çäreler geçirildi

22-nji noýabrda Aşgabatda Bütindünýä çagalar güni mynasybetli “Bitaraplyk we ynsanperwerlik: inklýuziw geljegiň bähbidine hemmetaraplaýyn goldaw” ady bilen çäre geçirildi. Çäre Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Çagalar gaznasynyň Türkmenistandaky wekilhanasy tarapyndan bilelikde guraldy...

20.11.2025 12:08
3.6k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

20.11.2025 11:22
7.5k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

20.11.2025 11:14
2.9k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...