Ýel uniwersitetiniň barlagy: köp çagaly ene-atalaryň beýnisi juwanlygyny uzak saklap galýar

  • 29.05.2024 18:51
  • 8.4k+

Ýel uniwersitetiniň ylmy barlagçylary maşgalanyň ululygy (adam sany göz öňünde tutulýar) bilen ene-atanyň akyl saglygynyň arasynda baglanyşyk tapdylar. Görlüp oturylsa, köp çagaly adamlaryň beýnisi az çagalylaryňka garanda, has ýaş bolýan eken diýip, Daily Mail-e salgylanýan “Sargrad” neşiri ýazýar.

Bu barlaga 37 müň adam gatnaşdy. Gatnaşyjylaryň beýnisiniň MRT-suraty gözden geçirilende maşgalada birnäçe çaganyň bolmagy ene-atanyň "uzak möhletli neýroproteksiýasyna" ýardam edýändigini görkezdi. Şeýle-de, köp çagaly ene-atalaryň beýnisiniň işjeňligi ýaş adamlara häsiýetlidi.
Gözlegçiler çagalar we ýetginjekler bilen yzygiderli aragatnaşyk saklamak ulularyň beýnisini höweslendirýär we işjeň bolmagyna kömek edýär diýip hasaplaýarlar. Mundan başga-da, köp çagaly ene-atalar has işjeň durmuş ýörelgesine eýe bolýarlar, bu hem akyl saglygyna oňyn täsir edýär.


29.07.2025 12:15
13k+

Alymlar wagtyň azalandygyny subut edip, indi sekunty hasapdan aýyrmak isleýärler

Ýer öňküden çalt aýlanýar we bu taryhda ilkinji gezek global wagtdan sekunty aýyrmagyň zerurlygyna getirip biler. Bu barada Ýeriň aýlanyşy we hasaplaýyş ulgamlarynyň halkara gullugynyň (IERS) we ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň maglumatlaryna salgylanyp, CNN habar berýär...

24.07.2025 10:24
3.6k+

Orta asyrlardan galan “ýylgyryş”: Polşadaky adada ýylgyrýan agaç ýüzi tapdylar

Torundaky (Polşa) Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň arheologlary Polşanyň Lednisa kölüniň düýbünden ýüzüne oýulyp adamyň ýüzi şekillendirilen pürsi tapdylar. Bu açyş 2024-nji ýylda edildi, ýöne bu hakda indi resmi taýdan habar berildi...

17.07.2025 14:35
6.7k+

Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär. Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi...

16.07.2025 13:28
7k+

Grenlandiýada 3 km buzuň astyndan gadymy tundranyň galyndylary tapyldy. Ol ýerde haşhaş, moh we hatda leýlisaç ösüpdir

Grenlandiýanyň köp bölegi buz we gar bilen örtülendir, şonuň üçin adanyň ady şoňa ýaňzydylyp goýlan. Emma bu hemişe beýle bolmandyr. Alymlar üç kilometrlik buz gatlagynyň astyndan gadymy tundra ekoulgamynyň yzlaryny tapdylar...