Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

  • 17.07.2025 14:35
  • 6.9k+

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär.

Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi. Analiz gemrijiniň Gainesville shrew mammalian orthoreovirus type 3 strain UF-1 diýlip atlandyrylan ozal näbelli ortoreowirus ştammy bilen keselländigini görkezdi.
Ortoreowiruslar adamlara we süýdemdirijilere ýokuşyp bilýär, ýöne olaryň adama täsiri doly öwrenilmedik. Seýrek ýagdaýlarda olar çagalarda ensefaliti, meningiti we gastroenteriti ýüze çykarýar. Bu wiruslar çalt mutasiýa geçirip we genetiki materiallary bilen alyş-çalyş edip, täze ştammlary döredip bilýär.

“Biz ortoreowiruslary çalt tanamagy we olara has köp üns bermegi öwrenmeli” – diýip, Ledniski aýtdy. Alymlar wirusyň adamlar we haýwanlar üçin bolup biljek howpuna baha bermek üçin ony jikme-jik öwrenmegi meýilleşdirýär. Pepperiň saglygyna wirus täsir etmedi – pişik sagdyn bolup, awlaryny getirmegini dowam etdirýär.

Birinji gezek, 2021-nji ýylyň maýynda Pepper alyma öýe keselli meýdan syçanyny getirip, ABŞ-da näbelli jeýlongwirus ştammyny ýüze çykarmaga kömek etdi. Bu öý haýwanynyň howply patogenleri ys alşy gowy bolsa gerek.


düýn 19:21
2k+

Beýik Britaniýada şokoladyň tagamyny güýçlendirýän saz döredildi

Beýik Britaniýada diňläniňde şokoladyň süýji tagamyny has güýçlendirýän saz döredildi diýip, New York Post habar berýär. Bristol uniwersitetinden kompozitor we ses boýunça hünärmen Natali Hiasint soňky 60 ýylda sazyň tagam duýgularyna ýetirýän täsiri baradaky ylmy gözlegleri öwrendi...

28.08.2025 07:12
6.1k+

Özbegistanda ýaşy 9,2 müň ýyla barabar bolan ekerançylyk gurallary we däneleri tapyldy

Özbegistanyň günortasynda, Surhandarýa derýasynyň jülgesinde, Toda gowagynda Özbegistandan, Hytaýdan we Ýewropadan arheologlaryň topary gadymy adamlaryň gonalgasyny tapdy. Onuň ýaşy, takmynan, 9,2 müň ýyla barabar...

25.08.2025 13:01
5.2k+

Angliýada rim esgerine degişli bolan ýaşy 2000 ýyllyk başgap dikeldildi

Angliýadaky Bolton muzeýinde ýaşy 2000 ýyl töweregi bolan ýüpekden ýasalan başgaby dikeltmek işleri tamamlandy. Ony rimli esger geýipdir. Dünýäde şeýle görnüşli diňe üç nusga saklanyp galypdyr: biri Mançesterde, beýlekisi Florensiýada, üçünjisi bolsa Boltonda ýerleşýär diýip, muzeý habar berdi...

17.08.2025 23:41
9.8k+

Alymlar ertirki kofe üçin iň gowy wagty aýdyp, ony ýekelikde içmegi maslahat berdi

Kofe üçin iň gowy wagt oýananyňdan soň 2,5 sagatdan soň bolup, ony iň gowusy ýekelikde içmeli. Şeýle teklibi ýewropaly alymlar öňe sürýär. Olar kofe içmegiň wagtynyň we şertleriniň içgiden alynýan lezzete nähili täsir edýändigini öwrendi...