Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

  • 17.07.2025 14:35
  • 7k+

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär.

Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi. Analiz gemrijiniň Gainesville shrew mammalian orthoreovirus type 3 strain UF-1 diýlip atlandyrylan ozal näbelli ortoreowirus ştammy bilen keselländigini görkezdi.
Ortoreowiruslar adamlara we süýdemdirijilere ýokuşyp bilýär, ýöne olaryň adama täsiri doly öwrenilmedik. Seýrek ýagdaýlarda olar çagalarda ensefaliti, meningiti we gastroenteriti ýüze çykarýar. Bu wiruslar çalt mutasiýa geçirip we genetiki materiallary bilen alyş-çalyş edip, täze ştammlary döredip bilýär.

“Biz ortoreowiruslary çalt tanamagy we olara has köp üns bermegi öwrenmeli” – diýip, Ledniski aýtdy. Alymlar wirusyň adamlar we haýwanlar üçin bolup biljek howpuna baha bermek üçin ony jikme-jik öwrenmegi meýilleşdirýär. Pepperiň saglygyna wirus täsir etmedi – pişik sagdyn bolup, awlaryny getirmegini dowam etdirýär.

Birinji gezek, 2021-nji ýylyň maýynda Pepper alyma öýe keselli meýdan syçanyny getirip, ABŞ-da näbelli jeýlongwirus ştammyny ýüze çykarmaga kömek etdi. Bu öý haýwanynyň howply patogenleri ys alşy gowy bolsa gerek.


şu gün 18:01
481

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

şu gün 10:22
2.6k+

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

düýn 12:30
3.1k+

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...

27.09.2025 19:28
9.1k+

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...