Orta asyrlardan galan “ýylgyryş”: Polşadaky adada ýylgyrýan agaç ýüzi tapdylar

  • 24.07.2025 10:24
  • 4k+

Torundaky (Polşa) Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň arheologlary Polşanyň Lednisa kölüniň düýbünden ýüzüne oýulyp adamyň ýüzi şekillendirilen pürsi tapdylar. Bu açyş 2024-nji ýylda edildi, ýöne bu hakda indi resmi taýdan habar berildi.

Ýüzüň şekili çekilen, boýy 12 santimetr we ini 9 santimetr bolan pürs, Pýastlar neberesinden ilkinji polýak şalarynyň ýaşaýan ýeri bolan Ledniskiý adasyndaky gorag seňňeriniň bir bölegi bolupdyr. Dendrologik derňew agajyň takmynan 967-njy ýylda çapylandygyny görkezdi.
Barlagçylar ýüzüň doga-jady maksady bilen – obany her hili bela-beterlerden  goramak üçin ýasalandygyna ynanýarlar. Adamlaryň we haýwanlaryň şuňa meňzeş şekilleri, köplenç, Polşadaky gadymy berkitmelerde, haýatlarda we dini binalarda duş gelýär.

"Lednisadan tapylan tapyndy slawýanlaryň ýaşaýan sebitlerinde belli bolan gorag jady edim-gylymlarynyň has giňişleýin mazmunyna laýyk gelýär. Käwagt gorag diwarlarynda haýwanlaryň süňklerini, hususan-da, gorag üçin gurbanlyk berlip bilinjek atlaryň äňlerini we kellelerini tapýarys" - diýip, Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň Suwasty arheologiýa merkezinden Mateuş Popek gürrüň berdi.

Şeýlelik bilen, Ledniskiý adasynda ozal bir jaýyň aşagyndan atyň galyndylary we galanyň diwarynyň golaýynda atyň şekili bolan tumaryň daşlygynyň bölegi tapyldy. Şuňa meňzeş tapyndylar Polşanyň Wolinesinde we Russiýanyň Welikiý Nowgorodynda tapyldy. Barlagçylar artefaktlaryň ýerli däbe degişlidigini we skandinawlardan ýa-da ruslardan alynmandygyny çaklaýarlar.


düýn 13:38
2.9k+

Alymlar “içki ses” bilen ýürek urşunyň arasynda geň baglanyşyk tapdylar

Daniýanyň Orhus uniwersitetiniň psihologlary adamyň içki sesiniň — ýagny öz-özüne içinden gürlemeginiň — bedeni hereketsiz galanda-da, ýürek ritmini üýtgetmäge ukyplydygyny görkezdiler. Işiň netijeleri Psychophysiology žurnalynda çap edildi...

17.11.2025 12:56
5.1k+

Hytaýyň demirgazyk-günbatarynda b.e. öňki V–III asyrlara degişli ýüzlerçe gadymy mazar tapyldy

Hytaýly arheologlar Şensi welaýatynyň Sian şäherinde 566 sany gadymy mazary tapdylar. Olaryň aglabasy Söweşýän Şalyklar döwrüne — biziň eýýamymyzdan öňki V–III asyrlara, entek Hytaýyň imperator Sin Şihuandiniň hökümdarlygynyň astynda birleşmezden ozalky döwre degişlidir...

16.11.2025 18:40
930

Türkmenistanyň wekilleri Daşkentde arheologiýa boýunça halkara kongrese gatnaşdylar

Türkmenistanyň wekilleri Özbegistanyň paýtagtynda geçirilen «Merkezi Aziýada ruhy miras we aň-bilim» atly halkara kongresiň işine gatnaşdylar. Bu barada "Türkmenistan: Altyn asyr" elektron neşirinde habar berilýär...

14.11.2025 19:12
2.6k+

Polşaly meşhur pianinoçy Woýseh Waleçek Aşgabatda konsert bilen çykyş eder

21-nji noýabrda Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde Ýewropa Bileleşiginiň Medeniýet günleriniň çäginde polşaly meşhur pianinoçy Woýseh Waleçegiň konserti geçiriler. Woýseh Waleçek ABŞ-nyň Nýu-Ýork şäherinde geçirilen Artur Rubinşteýn adyndaky halkara ýaşlar bäsleşiginiň, Italiýanyň Parma şäherinde geçirilen F...