Orta asyrlardan galan “ýylgyryş”: Polşadaky adada ýylgyrýan agaç ýüzi tapdylar

  • 24.07.2025 10:24
  • 4k+

Torundaky (Polşa) Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň arheologlary Polşanyň Lednisa kölüniň düýbünden ýüzüne oýulyp adamyň ýüzi şekillendirilen pürsi tapdylar. Bu açyş 2024-nji ýylda edildi, ýöne bu hakda indi resmi taýdan habar berildi.

Ýüzüň şekili çekilen, boýy 12 santimetr we ini 9 santimetr bolan pürs, Pýastlar neberesinden ilkinji polýak şalarynyň ýaşaýan ýeri bolan Ledniskiý adasyndaky gorag seňňeriniň bir bölegi bolupdyr. Dendrologik derňew agajyň takmynan 967-njy ýylda çapylandygyny görkezdi.
Barlagçylar ýüzüň doga-jady maksady bilen – obany her hili bela-beterlerden  goramak üçin ýasalandygyna ynanýarlar. Adamlaryň we haýwanlaryň şuňa meňzeş şekilleri, köplenç, Polşadaky gadymy berkitmelerde, haýatlarda we dini binalarda duş gelýär.

"Lednisadan tapylan tapyndy slawýanlaryň ýaşaýan sebitlerinde belli bolan gorag jady edim-gylymlarynyň has giňişleýin mazmunyna laýyk gelýär. Käwagt gorag diwarlarynda haýwanlaryň süňklerini, hususan-da, gorag üçin gurbanlyk berlip bilinjek atlaryň äňlerini we kellelerini tapýarys" - diýip, Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň Suwasty arheologiýa merkezinden Mateuş Popek gürrüň berdi.

Şeýlelik bilen, Ledniskiý adasynda ozal bir jaýyň aşagyndan atyň galyndylary we galanyň diwarynyň golaýynda atyň şekili bolan tumaryň daşlygynyň bölegi tapyldy. Şuňa meňzeş tapyndylar Polşanyň Wolinesinde we Russiýanyň Welikiý Nowgorodynda tapyldy. Barlagçylar artefaktlaryň ýerli däbe degişlidigini we skandinawlardan ýa-da ruslardan alynmandygyny çaklaýarlar.


şu gün 12:08
1.1k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

şu gün 12:03
610

Karfagende b.e. öňki IV asyryň oňat saklanan mermer nikaby tapyldy

Tunisli arheologlar gadymy Karfageniň Tofet ybadathanasynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri mahalynda seýrek artefakty — b.e. öňki IV asyryň zenan mermer nikabyny tapdylar. Arkeonews neşiriniň habar bermegine görä, ony dini desgany bezäp, ene aladasyny we önelgeliligini alamatlandyrýan aýal hudaý Tanita bagyşlanypdyr diýlip çaklanylýar...

şu gün 11:22
2.4k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

şu gün 11:14
1k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...