Nil derýasynyň piramidalaryň gurluşygy üçin daş getirilen gadymy goşandy tapyldy

  • 21.05.2024 12:07
  • 11k+

Alymlar Nil derýasynyň bireýýäm ýitip giden şahasyny tapdylar, Müsüriň piramidalaryna ägirt uly daş bölekleri daşalanda şondan peýdalanylan bolmagy mümkin diýip, The Guardian neşiri ýazýar.

Bu maglumatlar hemra suratlaryny we topragyň derňewini ulanmak arkaly halkara alymlar topary tarapyndan alyndy. Olaryň gözleginiň netijeleri Communications Earth & Environment žurnalynda çap edildi.
Alymlaryň Ahramat (arapça “piramidalaryň şahasy” diýmegi aňladýar) diýip atlandyran bu gadymy goşandy müňlerçe ýyllap çölüň we ekin meýdanlarynyň astynda gizlenipdi. Uzynlygy 64 km bolan bu goşant Giza piramida toplumynyň ýanyndan geçipdir.
Maglumatlaryň derňewi goşandyň häzirki Nil derýasynyň günbatarynda 2,5-10,25 km uzaklykda ýerleşendigini görkezýär.
Tapylan goşant mundan 4700-3700 ýyllar aralygy ozal Nil jülgesiniň gurak zolagynyň uzaboýuna näme üçin 31 piramidanyň hatar düzülip gurlandygyny düşündirýär.

Gadymy Müsüriň paýtagty Memfisiň golaýyndaky zolak Gizadaky Beýik piramidany, Hefren we Mikerin piramidalaryny öz içine alýar. Arheologlar ozal hem gadymy müsürlileriň ullakan daş böleklerini daşamak üçin üçin golaýdaky suw ýolundan peýdalanandyklaryna ynanýardylar. Şeýle-de bolsa, Wilmingtondaky (ABŞ) Demirgazyk Karolina uniwersitetiniň esasy gözlegçisi Eman Goneýmiň bellemegine görä, bu derýanyň ýerleşýän ýeri, şekili, ululygy ýa-da piramidalaryň hakyky ýerleşýän ýerine neneňsi golaýlygy näbelli bolup galýardy.
Täze açyş bir asyryň dowamynda derýanyň akymynyň we göwrüminiň üýtgemegine baglylykda, piramidalaryň ýerleşişiniň dürlüçe bolandygyny düşündirip biler.


26.11.2025 11:15
1.8k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.7k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.4k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...