Alymlar ýel arkaly ondan-oňa göçýän ownuk haýwanlar hakda gürüň berdiler

  • 12.05.2024 21:43
  • 6.9k+

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) alymlary tardigradlar (latynça: Tardigrada) diýlip atlandyrylýan mikroskopik oňurgasyzlaryň ýaýraýşynyň syryny açdylar. Görlüp oturylsa, olar ýaşaýan ýerlerini ýeliň kömegi bilen giňeldýän ekenler diýip, TASS habar berýär.

Bu açyş Seýşel adalaryndan bir tardigradyň molekulýar seljermesi netijesinde mümkin boldy, ol geografiki taýdan golaý Afrika tohumyna däl-de, günorta-gündogar aziýaly tohumlardan eken.
Bu ýagdaýyň ýeke-täk düşündirişi tardigradlaryň ýel bilen geçmegi bolup biler diýip, Sankt-Peterburgyň Döwlet uniwersitetiniň oňurgasyzlaryň zoologiýasy kafedrasynyň uly mugallymy Denis Tumanow aýtdy.

“Tardigradlar ömrüniň dowamynda gurap bilýär, guran görnüşde bolsa olar gaty ýeňil bolýar, şonuň üçinem ýel olary äkidip bilýär. <…> Tropiki ýerlerde hemişelik öwsüp durýan ýeller - passatlar bar, olar ekwatora ugurdaş tropiki zonadan we hemişe gündogardan günbatara öwüsýär. Bu hemişe öwsüp durýan güýçli ýel hakykatdanam tardigradlary göterip äkidip biler "- diýip, hünärmen düşündirýär.

Tumanowyň sözlerine görä, alymlaryň öwrenen ýetginjek tardigradesiniň nusgasy bir bölejik ýüňden tapyldy.
Alymlar bu kiçijik oňurgasyz haýwanlar bilen gyzyklanýar, sebäbi olaryň iň kyn şertlerde-de, şol sanda açyk kosmosda hem uýgunlaşmaga we ýaşamaga özboluşly ukyby bar.
Bu sekiz aýakly haýwanlar barada has irki beýanlar 1773-nji ýyldan başlap, nemes zoology we pastory Iogan Awgust Efraýim Gýose olary aýylar bilen deňeşdirip, kleiner Wasserbär (nemesçe: “kiçijik suw aýysy”) diýip atlandyrýar.


düýn 20:33
4.8k+

Pomidor bilen ýeralma kowumdaş bolup çykdy: olar baryp 9 mln ýyl ozal sapylypdyr

Ýeralma bilen pomidoryň genetiki gelip çykyşy umumy bolup, olary sapylmagy, takmynan, 9 million ýyl ozal bolup geçipdir. Bu barada Xinhua agentligi halkara alymlar topary tarapyndan geçirilen gözlegiň netijelerine salgylanyp habar berýär...

düýn 19:27
2.4k+

Hytaýda baryp II asyrda oýlanyp tapylan dünýäde ilkinji seýsmograf dikeldildi

Hytaýda Betbagtçylyklaryň öňüni alyş institutyndan Sýuý Goudunyň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dünýäde ilkinji seýsmograf hasaplanýan gadymy enjamy dikeltdi. Bu barada Progress in Geophysics žurnalyna salgylanýan South China Morning Post ýazýar...

düýn 18:12
1.5k+

Russiýaly alymlar ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemek üçin algoritm döretdiler

Russiýaly alymlar sözdäki ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemegiň usulyny tapandyklaryny habar berdiler. Bu barada Nižniý Nowgoroddaky “Ýokary ykdysadyýet mekdebi” ylmy-barlag uniwersitetiniň (НИУ ВШЭ) barlagçylaryna salgylanýan TASS habar berýär...

düýn 18:05
3.3k+

Marsda uzynlygy 16 000 km bolan gadymy derýalaryň yzlary tapyldy

Marsda umumy uzynlygy, takmynan, 10 müň mil (16 000 km töweregi) bolan gadymy suw ýollarynyň geologiki yzlary tapyldy. Tapylan çeşmeleriň ýaşynyň 3 milliard ýyldan geçýändigi çaklanylýar diýip, Marsdaky orbital apparatlardan alnan maglumatlara salgylanýan The Guardian habar berýär ...