Alymlar ýel arkaly ondan-oňa göçýän ownuk haýwanlar hakda gürüň berdiler

  • 12.05.2024 21:43
  • 6.9k+

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) alymlary tardigradlar (latynça: Tardigrada) diýlip atlandyrylýan mikroskopik oňurgasyzlaryň ýaýraýşynyň syryny açdylar. Görlüp oturylsa, olar ýaşaýan ýerlerini ýeliň kömegi bilen giňeldýän ekenler diýip, TASS habar berýär.

Bu açyş Seýşel adalaryndan bir tardigradyň molekulýar seljermesi netijesinde mümkin boldy, ol geografiki taýdan golaý Afrika tohumyna däl-de, günorta-gündogar aziýaly tohumlardan eken.
Bu ýagdaýyň ýeke-täk düşündirişi tardigradlaryň ýel bilen geçmegi bolup biler diýip, Sankt-Peterburgyň Döwlet uniwersitetiniň oňurgasyzlaryň zoologiýasy kafedrasynyň uly mugallymy Denis Tumanow aýtdy.

“Tardigradlar ömrüniň dowamynda gurap bilýär, guran görnüşde bolsa olar gaty ýeňil bolýar, şonuň üçinem ýel olary äkidip bilýär. <…> Tropiki ýerlerde hemişelik öwsüp durýan ýeller - passatlar bar, olar ekwatora ugurdaş tropiki zonadan we hemişe gündogardan günbatara öwüsýär. Bu hemişe öwsüp durýan güýçli ýel hakykatdanam tardigradlary göterip äkidip biler "- diýip, hünärmen düşündirýär.

Tumanowyň sözlerine görä, alymlaryň öwrenen ýetginjek tardigradesiniň nusgasy bir bölejik ýüňden tapyldy.
Alymlar bu kiçijik oňurgasyz haýwanlar bilen gyzyklanýar, sebäbi olaryň iň kyn şertlerde-de, şol sanda açyk kosmosda hem uýgunlaşmaga we ýaşamaga özboluşly ukyby bar.
Bu sekiz aýakly haýwanlar barada has irki beýanlar 1773-nji ýyldan başlap, nemes zoology we pastory Iogan Awgust Efraýim Gýose olary aýylar bilen deňeşdirip, kleiner Wasserbär (nemesçe: “kiçijik suw aýysy”) diýip atlandyrýar.


şu gün 15:42
2.7k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

şu gün 14:32
1.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

düýn 12:26
3.4k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

düýn 12:21
3.4k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, adam aňy 55–60 ýaş aralygynda öz iň ýokary derejesine ýetýär

Awstraliýaly psiholog Žil E. Žinýak we polşaly alym Marçin Zaýenkowski adam aňynyň ösüş tapgyrlary boýunça barlag geçirdiler. Netijeler Intelligence žurnalynda çap edilip, olaryň esasy pikirleri Metro neşiri tarapyndan giňden beýan edildi...