Buza dönen “ýürek ". Plutondaky syrly sebitiň gelip çykyşynyň syry açyldy

  • 20.04.2024 16:20
  • 6k+
Buza dönen “ýürek ". Plutondaky syrly sebitiň gelip çykyşynyň syry açyldy

Alymlar Plutonyň üstündäki ýürek şekilli näbelli sebitiň syryny açdylar – ol Tombo sebiti (Tombaugh Regio) diýen at bilen mälim. Gözlegiň netijeleri Nature Astronomy žurnalynda çap edildi.

Onuň adaty bolmadyk şekiliniň gurluşy 2015-nji ýylda NASA-nyň “New Horizons” awtomatiki planetaara stansiýasy tarapyndan açyldy - şondan bäri bu geologiki emele geliş gözlegçileriň arasynda köp sorag döretdi.
Indi halkara alymlar topary “ýüregiň” Plutonyň taryhynda takmynan 730 km diametri bolan buz jisimi bilen ägirt çaknyşygyň netijesinde emele gelendigini anyklady.
Çaknyşyk özünden soň azot buzy bilen doldurylan uzyn krateri galdyryp, kütek burçly bilen uruldy. Bu diňe bir “ýüregiň” görnüşini däl, eýsem onuň ýagtyny serpikdiriş ukybyny hem düşündirýär. Azot buzlary pes ýerlerde ýygnanýar we Plutonyň galan böleklerinden has ýagty üstki tekizligi döredýär.
2006-njy ýyla çenli Pluton tä owunjak planetalarynyň kategoriýasyna geçirilýänçä, onuň Gün ulgamynda doly bahaly planeta hasaplanyp gelnendigini ýatladýarys. Häzirki wagtda planetalaryň sany resmi taýdan sekizdir.


şu gün 00:10
519

Alymlar aşa dykyz, superýerli, köp planetaly ulgamy tapdylar

Halkara alymlar topary täze köp planetaly ulgamy ýüze çykardylar we oňa K2-360 diýip at berdiler. Ol Ýerden takmynan 750 ýagtylyk ýylynda ýerleşýär. Ulgamda Güne meňzeş ýyldyzy aýlaýan iki sany planeta bar. Gözlegiň...

düýn 11:51
2.7k+

SpaceX kompaniýasy Starship-iň altynjy synag uçuşyny geçirdi: birinji basgançagy tutmak başartmady

19-njy noýabrda SpaceX kompaniýasy ägirt Starship raketasynyň altynjy synag uçuşyny geçirdi. Uçuryş ýerli wagt bilen 16:00-da (Aşgabat wagty bilen 20-nji noýabrda 3:00) boldy. Birinji basgançak Super Heavy ilkibaşda...

20.11.2024 11:46
1.8k+

Alymlar Plutony we Harony öwrenmeklige 50 ýyl sarp etmäge taýyn. “Persefona” missiýasy

Barlagçylar topary Plutonyň ulgamyny öwrenmek üçin “Persefona” missiýasyny teklip etdiler. Onuň dowamlylygy 50 ýyla çenli bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Şeýle missiýa 2015-nji ýylda karlik planetasy...

20.11.2024 11:39
1.7k+

Hytaý “Chang'e-8” missiýasynyň jikme-jikliklerini mälim etdi. Onda 6 tekerli Aý roweri we gumanoid apparat bolar

Hytaý 2028-nji ýylda başlamak meýilleşdirilýän “Chang'e-8” missiýasynyň işlenip taýýarlanylyşy baradaky jikme-jiklikleri paýlaşdy. Onuň esasy wezipesi Aý çeşmelerini ulanmak bilen baglanyşykly tehnologiýalary synagdan...