Synag: Bilim almaklyk garramagy haýalladýar, ölüm howpuny azaldýar

  • 05.04.2024 09:32
  • 5.1k+

Kolumbiýa uniwersitetiniň alymlary adamyň bilim derejesi bilen biologiki garramanyň arasyndaky baglanyşygy ýüze çykardylar. Seljerme bilim almagyň her iki ýylda garramagy 2-3% haýalladýandygyny we ölüm howpuny takmynan 10% azaldýandygyny görkezdi diýip, Hi-Tech ýazýar.

Gözlegler üçin alymlar DNK-da markerler ulanyp, adamyň biologiki ýaşyny ölçeýän DunedinPACE algoritmini ulandylar. Olar Framingham Heart Study-ä - ýürek-damar kesellerini uzak möhletleýin öwrenmekligiň 1948-nji ýyldan bäri geçirilýän gözlegine gatnaşyjy 2437 adamyň maglumatlaryny seljerdiler.
Netijede, has ýokary bilim derejäniň haýal depginde garramak we ölüm howpunyň peselmegi bilen baglanyşyklydygy anyklandy.
Bilim bilen biologiki ýaşyň biri-birine baglylygy dürli nesiller üçin birmeňzeş bolup, garyndaşlar deňeşdirilende saklanyp galypdyr.
Geçmişde garrylyk bilen bilimiň arasyndaky baglanyşyk, köplenç, sosial faktorlar bilen baglanyşykly düşündirilipdir, ýöne täze gözlegler biologiki taýdan hem tapawut berýändigini görkezýär. Alymlar bu baglanyşyga has jikme-jik düşünmek üçin goşmaça gözlegleriň zerurdygyny bellediler.


08.11.2025 17:55
5.1k+

Türkmenistanda dümewiň pandemiýasynyň öňüni almak boýunça BSGG-niň okuwlary geçirildi

3–5-nji noýabr aralygynda Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň (BSGG) Türkmenistandaky ýurt edarasy ýurdumyzyň ähli sebitlerinden gelen wirusologiýa laboratoriýalarynyň hünärmenleri üçin üç günlük hünär kämilleşdiriş okuwyny geçirdi...

06.11.2025 19:29
8.9k+

Aktrýor Jessi Aýzenberg ýat adama böwregini mugt berer

Amerikaly režissýor we aktýor, “Sosial tor” («Социальная сеть») hem-de “Ýalanyň boş hyýaly” («Иллюзия обмана») filmleriniň ýyldyzy Jessi Aýzenberg näbelli adama böwregini sowgat etjekdigini aýtdy. Bu barada ol NBC teleýaýlymynyň irdenki şüweleň gepleşiginde, “Ýalanyň boş hyýaly 3”  filmindäki kärdeşleri bilen geçirilen söhbetdeşlikde gürrüň berdi...

01.11.2025 12:15
2.1k+

Türkmenistan «Bitewi saglyk» taslamasynyň çäklerinde sebitleýin hyzmatdaşlygy güýçlendirýär

29–31-nji oktýabr aralygynda Täjigistanyň paýtagty Duşenbede «Pandemiýalaryň öňüni almak, azyk howpsuzlygyny hem-de ekoulgamlaryň sagdynlygyny üpjün etmek üçin Merkezi Aziýada “Bitewi saglyk”» atly taslamanyň ilkinji sebitleýin maslahaty we Sebitleýin utgaşdyryş geňeşiniň mejlisi geçirildi...

29.10.2025 10:48
1.9k+

Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi. Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi...