Alymlar nädogry ýerlerde tokaý ekmegiň Ýer togalagyna zyýan ýetirip biljekdigini anykladylar

  • 01.04.2024 23:37
  • 8.3k+

Klark uniwersitetiniň amerikan alymlary nädogry ýerlerde agaç ekmegiň howanyň üýtgemegini ýokarlandyrýan global ýylylyga goşant goşup biljekdigini anykladylar. Bu gözleg Nature Communications (NatComms) ylmy žurnalynda çap edildi.

Agaçlar kömürturşy gazyny siňdirýär we zaýalanan tokaýlary dikeltmek ýa-da tokaý örtügini ýokarlandyrmak üçin nahal oturtmak howanyň üýtgemegine garşy göreşde gurallaryň biridir.
Ýöne käbir ýagdaýlarda köp mukdarda agaç Gün energiýasynyň Ýeriň ýüzünden az şöhlelenjekdigini aňladýar.
Alymlar ilkinji gezek öz hasaplamalarynda albedo täsirini – planetamyzdan şöhlelenýän Gün radiasiýasynyň mukdaryny göz öňünde tutdular. Olar albedodaky üýtgeşmeler sebäpli täze tokaý nahallarynyň sowadyş täsiriniň 20-80% peselip biljekdigine göz ýetirdiler.
Gözlegiň netijesine görä, otluklaryň we sawannalaryň tokaýlara öwrülmegi bu sebitleriň albedosyny azaldyp, Ýeriň ýylylygyny ýokarlandyrar.
Hünärmenler Amazonka we Kongo jeňňellerini tokaý döretmek taslamalary üçin iň amatly ýer diýip atlandyrdylar.


şu gün 13:31
1.4k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

düýn 18:47
3.8k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

düýn 13:56
2.7k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

düýn 13:53
3.7k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...