Ukrainanyň günbataryndan ýaşy 1 million ýyldanam gowrak bolan iň gadymy daş gurallary tapyldy

  • 08.03.2024 18:09
  • 20k+

Ukrainanyň günbatarynda, Zakarpatiýa oblastynda Ýewropanyň iň gadymy daş gurallary tapyldy. Daniýaly, çehiýaly we beýleki ýurtlardan bolan halkara arheologlar topary Nature ylmy žurnalynda bu barada habar berdiler.

Wulkan jynsyndan ýasalan gurallaryň ýaşy 1,4 - 1 million ýyl aralygyndadyr.

Daniýanyň Orhus uniwersitetiniň geofizik alymy, gözlegiň şärikdeş awtory Mads Faurşu Knudsen: "Bu Ýewropada adamyň islendik görnüşiniň iň irki döwürlerde-de bar bolandygynyň subutnamasydyr" – diýip belledi.

Bu ýaraglaryň kim tarapyndan ýasalandygy entek belli däl. Belki, olary döredenler Homo erectus-dyr ýa-da häzirki zaman adamlarynyň has irräk döwürlerdäki ata-babalarydyr. Gurallaryň et pudarlamak we haýwanlary deriden çykarmak üçin ulanylandygy çak edilýär.
Şu wagta çenli bu görnüşdäki iň irki daş gurallary Gündogar Afrikada tapyldy we olaryň ýaşy 2,8 million ýyl töweregi diýip kesgitlendi. Alymlaryň bellemegine görä, Afrikaly adamlar demirgazykdan uzaklara göçmek bilen, şeýle gurallary ulanmak arkaly dürli şertlere öwrenişip, mesgen tutupdyrlar.


şu gün 11:20
3.9k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

düýn 20:25
5.6k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

düýn 19:25
5.4k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
3k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...