J.Pol Getti muzeýiniň (Los-Anjeles, Kaliforniýa ştaty) hünärmenleri Türkmenistanyň Döwlet muzeýi bilen bilelikdäki taslamanyň çäklerinde Gadymy Merwde tapylan we V asyra degişli hasaplanan Buddanyň kelle heýkelini gorap saklamak we gaýtadan dikeltmek boýunça iş alyp barýarlar.
(Emeli aň tarapyndan işlenen surat)
Taslamanyň üstünde Getti Muzeýiniň gadymy tapyndylary gorap saklamak bölüminiň ýolbaşçysy Sýuzanna Gensike, Italiýanyň Padui uniwersitetiniň professory we 3D kompýuter wizuallaşdyrmasy boýunça hünärmen Juzeppe Salemi, şeýle-de tebigaty goraýyş hünärmeni Fabio Kolombo işleýär.
Hünärmenler buddizm döwrüne degişli binagärlik-heýkeltaraşlyk desgasynyň bir bölegi bolup durýan Buddanyň kelle heýkelini gorap saklamak boýunça geçirilen işleriň aralyk netijelerini hödürlediler.
Taslamanyň çäklerinde gözlegçiler Buddanyň kelle heýkeliniň fotoresminamalaryny we fotogrammetriýasyny gözden geçirdiler. Indi olar kelle böleklerini birleşdirmek, materialy, onuň takyk senesini öwrenmek, şeýle-de tutuş ýadygärligiň üç ölçegli şekilini döretmek isleýärler.
Dikeldiş üçin 3D printeri, gurluşly yşyk, 3D lazer skaneri we beýleki tehnologiýalar ulanylar.
Taryhçylar Merwiň gadymy Ýüpek ýolunda ýerleşendigini, şonuň üçin dürli medeniýetleriň we dinleriň kesişýän ýeri bolandygyny belleýärler. Çaklamalara görä, desganyň weýran bolmagy netijesinde, budda ybadathanaçylary heýkeliň kellesini aýawly saklamak üçin ony ýere gömüpdirler.
Kelle 1960-njy ýylda akademik Mihail Massonyň ýolbaşçylygyndaky arheologlar tarapyndan Parfiýa döwrüne degişli gadymy Gäwürgala şäherinde geçirilen barlaglaryň netijesinde tapyldy.
Dikeldiş işleri ABŞ-nyň “Medeni mirasy goramak boýunça ilçiler gaznasynyň” (AFCP) Maksatnamasynyň çäklerinde durmuşa geçirilýär diýip, ORIENT habar berýär.
