Alymlar ýaşap boljak ekzoplanetany tapdylar. Ol Ýerden 137 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýär

  • 09.02.2024 15:34
  • 24k+

Astronomlar bizden, takmynan, 137 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän ýaşap boljak täze bir planetany tapdylar. Ol gyzyl girdenek ýyldyzyň da­şyndan ​ aýlanýar diýip, Monthly Notices of the Royal Astronomi­cal Society žurnalynda çap edilen täze gözlege salgy­lanýan Universe Today ýazýa­r.

TOI-715b diýlip atla­ndyrylýan bu planeta öz ýyldyzynyň konserwat­iw ýaşaýyş diýilýän zolagynda ýerleşýär we bu bolsa ol ýerde suwuk suwuň bolmagynyň mümkindigini aňladýar. Ekzoplaneta Ýerden 1,55 esse ulud­yr.

Birmingem uniwersite­tiniň Fizika we astr­onomiýa mekdebinden gözlegiň baş awtory Jorjina Dransfildiň bell­eýşi ýaly, TOI-715b öz ýyldyzynyň daşyndan bary-ýogy 19 günde aýlanyp çykýar, ýöne TOI-715 kimin gyzyl girdenekler biziň Günümize garanda has az ýagtylyk çyka­rýanlygy üçin, planeta aram howany saklamak üçin ýeterlik energiýa alýar.

Bu açyş diňe bir biz­iň galaktikamyzda ýa­şap boljak dünýäleriň sanyny artdyrmaýa­r. Indi “Jeýms Webb” kosmos teleskopyny arkaly ekzoplanetalaryň atmosferasyny öwre­nmek üçin ajaýyp müm­kinçilik bar.

Geljekki gözlegler TOI-715b-iň durmuşy goldap biljegini-bilmejegini anyklar ýa-da älemde ýaşap boljak planetalar üçin zerur şertler baradaky düşünjämizi giňeldip biler diýip garaşylýar.


düýn 17:45
2.3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
3.7k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.3k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

düýn 06:35
4.4k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...