Alymlar aşa berk beton döretmek üçin kofe löderesini ulanmagy teklip etdiler

  • 10.01.2024 17:29
  • 11k+

Önümçilik wagtynda düzümine kofe löderesi goşulsa, beton 30% berkleşýär. Bu önüm şeýle görnüşde ulanylsa, organiki galyndylary gaýtadan ulanmak meselesini çözüp, daşky gurşawa ýaramaz täsirini azaldyp biler diýip, Melburnyň Şa tehnologiýa uniwersitetiniň (RMIT) alymlary aýtdy.

Dünýäde her ýyl 10 milliard kilogram kofe galyndylary emele gelýär, olaryň aglaba bölegi zibil meýdançalaryna düşýär.

"Organiki galyndylary gaýtadan işlemek ekologiýa meselesini döredýär, sebäbi olar howanyň üýtgemegine täsirini ýetirýän köp mukdarda metan we kömürturşy gazyny çykarýar" - diýip, Inc. RMIT uniwersitetiniň inženeri Rajiw Roýçandyň sözlerini getirýär. Mundan başga-da, gurluşyk bazarynyň çalt ösmegi köp sanly ekologiýa  meselesini döredýän, resursy köp talap edýän betona bolan islegi artdyrýar, sebäbi pudagy kanagatlandyrmak üçin tebigy çäge yzygiderli gazylyp alynýar.

Kofe lödereleri ýaly organiki önümleri gönüden-göni betona goşmaly däl, sebäbi olar gurluşyk materialynyň güýjüni gowşadýan himiki maddalary bölüp çykarýar. Şonuň üçin gözlegçiler kofe galyndylaryny howasyz gurşawda 350° C-den ýokary temperaturada gyzdyrdylar (oňa piroliz diýilýär). Ol organiki molekulalary döwýär, netijede bioçar diýlip atlandyrylýan içi öýjük-öýjük, ugleroda baý agaç kömür emele gelýär.
Şeýle hem gözlegçiler 500° C-de kofe löderelerini pirolizirlemäge synanyşdylar, ýöne emele gelen bölejikler gatybir berk bolmady.
Bilermenleriň pikiriçe, gözleg entek başlangyç basgançakda, ýöne netijeler organiki galyndylaryň mukdaryny ep-esli azaltmagyň innowasion usulyny hödürleýär.


31.08.2025 08:48
8.6k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...

26.08.2025 13:37
9.6k+

Müsürde suwdan gadymy Kanopus şäheriniň bölekleri çykaryldy

Müsür häkimiýetleri Aleksandriýanyň golaýynda Abu-Kir aýlagynda ýerleşen suwa giden gadymy şäheriň böleklerini gury ýere çykardy diýip, The Guardian habar berýär. Bu Müsüri tas 300 ýyl dolandyran Ptolemeý nesilşalygynyň dolandyran we 600 ýyl töweregi ýurdy dolandyran Rim imperiýasynyň döwründe möhüm merkeze öwrülen Kanopus şäheri hasaplanýar...

26.08.2025 13:26
5.2k+

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy. Istiorachis macarthurae adyny alan bu jandarlar 120 mln ýyldan gowrak ozal Angliýanyň günorta kenaryndan uzak bolmadyk ýerde ýaşapdyr diýip, Londondaky Tebigy taryh muzeýine salgylanyp, CNN habar berýär...

25.08.2025 13:04
3.2k+

Awstraliýada adam derisine has ýakyn deri nusgalary ösdürilip ýetişdirildi

Kwinslend uniwersitetiniň ýanyndaky Freýzer institutynyň barlaghanasyndan awstraliýaly alymlar ilkinji gezek doly derejede adam derisiniň gurluşyny gaýtalaýan deri nusgalaryny ösdürip ýetişdirdi. Bu barada ABC ýaýlym korporasiýasy habar berdi...