Alymlar Marsyň ýaşamak üçin ýaramly bolup biljekdigini anykladylar

  • 10.01.2024 09:52
  • 13k+

Täze ylmy gözlegler Marsyň ýüzasty zolagynda ýaşaýşyň bolup bilmeginiň mümkinligi barada goşmaça maglumatlary berýär. Alymlar bu sebitiň amatly ýaşaýyş gurşawyny döretmek üçin möhüm komponentler bolan demir we magniý elementlerine baý tohum emele gelmelerini saklaýandygyny anykladylar. Bu barada ixbt.com habar berýär.

Bu geologiki formasiýalary öwrenmek üçin alymlar Geochemist’s Workbench kompýuter programmasyny ulandylar. Olar Mars meteoritleriniň, Ýezero kölüniň düzüminiň we duzly suw hem aşgarly suw ýaly dürli Mars suwlarynyň arasynda bolup geçýän himiki reaksiýalary modelirlediler. Modelirleme üçin ALH 77005 (Allan Hills 77005), Nakhla we Chassigny meteoritleriniň düzümi baradaky maglumatlar, şeýle-de Perseverance marsohody tarapyndan öwrenilen tohum nusgalary ulanyldy.
Modelirleme reaksiýalaryň netijesinde emele gelen esasy minerallaryň serpentin ýaly slýuda görnüşli minerallary öz içine alýandygyny görkezdi. CRISM orbital enjamynyň kömegi bilen geçirilen gözegçilik bu minerallaryň Marsyň üstünde bardygyny tassyklaýar. Bu suw bilen bagly soňky işjeňlik hem-de mikrobiologiki ýaşaýşy goldamak üçin ýaramly hemişelik energiýa çeşmesi barada söz açýar.
Şeýle-de, alymlar öňki işjeňlikleri, şol sanda suw bilen bagly işjeňlikleri we mikrobiologiki işjeňligiň görkezijilerini kesgitlemek we öwrenmek üçin ulanyp boljak minerallaryň sanawyny hödürlediler, bu bolsa Marsda mundan beýläkki astrobiologiýa gözlegleri üçin iň amatly ýerleri saýlamaga kömek eder.


düýn 17:45
2.3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
3.7k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.3k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

düýn 06:35
4.4k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...