Alymlar Marsyň ýaşamak üçin ýaramly bolup biljekdigini anykladylar

  • 10.01.2024 09:52
  • 13k+

Täze ylmy gözlegler Marsyň ýüzasty zolagynda ýaşaýşyň bolup bilmeginiň mümkinligi barada goşmaça maglumatlary berýär. Alymlar bu sebitiň amatly ýaşaýyş gurşawyny döretmek üçin möhüm komponentler bolan demir we magniý elementlerine baý tohum emele gelmelerini saklaýandygyny anykladylar. Bu barada ixbt.com habar berýär.

Bu geologiki formasiýalary öwrenmek üçin alymlar Geochemist’s Workbench kompýuter programmasyny ulandylar. Olar Mars meteoritleriniň, Ýezero kölüniň düzüminiň we duzly suw hem aşgarly suw ýaly dürli Mars suwlarynyň arasynda bolup geçýän himiki reaksiýalary modelirlediler. Modelirleme üçin ALH 77005 (Allan Hills 77005), Nakhla we Chassigny meteoritleriniň düzümi baradaky maglumatlar, şeýle-de Perseverance marsohody tarapyndan öwrenilen tohum nusgalary ulanyldy.
Modelirleme reaksiýalaryň netijesinde emele gelen esasy minerallaryň serpentin ýaly slýuda görnüşli minerallary öz içine alýandygyny görkezdi. CRISM orbital enjamynyň kömegi bilen geçirilen gözegçilik bu minerallaryň Marsyň üstünde bardygyny tassyklaýar. Bu suw bilen bagly soňky işjeňlik hem-de mikrobiologiki ýaşaýşy goldamak üçin ýaramly hemişelik energiýa çeşmesi barada söz açýar.
Şeýle-de, alymlar öňki işjeňlikleri, şol sanda suw bilen bagly işjeňlikleri we mikrobiologiki işjeňligiň görkezijilerini kesgitlemek we öwrenmek üçin ulanyp boljak minerallaryň sanawyny hödürlediler, bu bolsa Marsda mundan beýläkki astrobiologiýa gözlegleri üçin iň amatly ýerleri saýlamaga kömek eder.


29.10.2025 11:02
3.9k+

Alymlar birnäçe ösümlikleriň rak keseline garşy täsiriniň bardygyny tassykladylar

Yrakly, hindistanly we russiýaly alymlar Hytaýyň halk lukmançylygynda ulanylýan birnäçe ösümlikden alnan maddalary barladylar we olaryň iň azyndan sekizsinde rak keseline garşy täsirleriň bardygyny subut etdiler...

29.10.2025 10:52
1.5k+

Mýanmada molýuskalaryň iki täze görnüşi tapyldy

Halkara alymlar topary Mýanmada süýji suwda ýaşaýan korbikul (Corbicula) tohumyna degişli molýuskalaryň iki täze görnüşini we sferokorbikul (Sphaerocorbicula) atly täze kiçi tohumy ýüze çykardylar. Şeýlelikde, tohumyň doly klassifikasiýasy täzeden anyklandy...

27.10.2025 16:42
6.1k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
4.1k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...