Alymlar miweleriň saklanyş möhletini uzaldýan biogel döretdiler

  • 09.01.2024 14:53
  • 7.8k+

Russiýanyň Nowosibirsk döwlet tehniki uniwersitetiniň hünärmenleri otag temperaturasynda miweleriň, gök önümleriň we ir-iýmişleriň saklanyş möhletini uzaltmaga ukyply biopolimerlerden ybarat gel döretdiler.

TASS-yň habar bermegine görä, miweleri gaplanylýan wagtynda we gönüden-göni agajyň şahasynda gaýtadan işläp bolýar.

«Biogeliň ýuka gatlagy miweleri çalt guratmakdan goraýar – almanyň otag temperaturasynda saklanýan wagty üç esse ýokarlandy – ol üç hepde zaýalanman saklanýar» diýip, NDTU NETI-niň elektrofiziki enjamlar we tizlendirijiler kafedrasynyň mugallymy Ýekaterina Litwinowa belledi.

Uniwersitetiň hünärmenleri geli almalaryň we mandarinleriň üstünde synagdan geçirdiler.
Litwinowanyň pikiriçe, täsin geliň düzümine iki sany biopolimer we birleşdiriji serişde girýär. Önüm dolulygyna organiki serişdedir, ol miweleriň we ir-iýmişleriň üstünden akar suw arkaly ýuwulyp bilner, onuň bedene düşmegi adamlar üçin zyýansyzdyr.
Deňeşdirmek üçin Litwinowa azyk senagatynda almany uzak wagtlap saklamak üçin ulanylýan mumy mysal getirdi. Hünärmen, gelden tapawutlylykda, mumuň doly dargamaýandygyny belleýär.
Biogeli sepýän enjamlaryň gaplama önümçiligine ornaşdyryljakdygy çak edilýär. Mundan başga-da, ony daýhanlar ýetişdiren ekinleri üçin ulanyp bilerler. Alymlar ýaz-tomus möwsüminde bu geli käşir we miwelerde synag etmegi meýilleşdirýärler.


düýn 18:00
2.5k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

21.12.2025 13:20
3.2k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
4.2k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...